François Noël Babeuf – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przyczyna śmierci | |
Partia | |
François Noël Babeuf (pseudonim Gracchus) (ur. 23 listopada 1760 w Saint-Quentin, zm. 27 maja 1797 w Vendôme) – radykalny polityk francuski z okresu rewolucji francuskiej.
Chłopskiego pochodzenia, z zawodu mierniczy (geodeta). W chwili wybuchu Rewolucji Francuskiej w 1789 pracował jako dziennikarz w Pikardii. Od 1793 działał w Paryżu, przyłączając się do rewolucjonistów i organizując Sprzysiężenie Równych. Przewodził tzw. „Klubowi Panteonu”, prowadząc w nim prężną działalność propagandową na rzecz zradykalizowania Rewolucji. Z jakobina stał się wrogiem Robespierre’a. Po jego upadku zwrócił się przeciwko Dyrektoriatowi, rozwijając działalność spiskową. W wyniku zdrady został aresztowany (1797), osądzony i ścięty na gilotynie[1].
Wydawał radykalny dziennik „Trybun Ludu” (Le Tribun du peuple). Napisał Listy do Germaina i Manifest plebejski.
Sięgał do koncepcji Rousseau i Morelly'ego. W swoich egalitarystycznych i utopijnych poglądach głosił, iż własność powstała wskutek przebiegłości silniejszych wobec słabszych, których zepchnięto w nędzę. Ziemię należy więc podzielić na równe działki i rozdać obywatelom. Postulował uspołecznienie środków produkcji. Głosił, iż rozwój przemysłu i handlu doprowadzi do powszechnego dobrobytu. Był zwolennikiem rewolucji uciskanych przeciwko uciskającym (rewolucji proletariackiej). Przejęcie władzy miało zaś nastąpić w drodze zamachu stanu, dokonanego przez grupę konspiratorów. Babeuf rewolucję przyrównywał do wspaniałej, ale wymagającej męstwa wyprawy z Egiptu, domu niewoli, do Kanaanu[2]. W nowym komunistycznym ustroju miała zostać zniesiona własność prywatna, prawo dziedziczenia i zaprowadzona wspólnota dóbr[3]. Poprzez wprowadzenie wspólnoty dóbr miała nastąpić całkowita i prawdziwa „regeneracja” Francji[4].
Do poglądów Babeufa nawiązali nie tylko socjaliści utopijni, czartyści, ale także Marks i Engels. Uznawany był za prekursora komunizmu a jego doktryna – mimo prześladowań ze strony władz – posiadała wielu zwolenników. Komunistyczne zasady Babeufa noszą nazwę babuwizmu[5].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga” tom 2, reprint wyd. Kurpisz, Poznań 1995.
- ↑ Jan Baszkiewicz: Wolność, Równość, Własność. Rewolucje burżuazyjne. Warszawa: Czytelnik, 1981, s. 211. ISBN 83-07-00199-4.
- ↑ Andrzej Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1999.
- ↑ Jan Baszkiewicz: Wolność, Równość, Własność. Rewolucje burżuazyjne. Warszawa: Czytelnik, 1981, s. 219. ISBN 83-07-00199-4.
- ↑ Nowa encyklopedia powszechna PWN, tom 1, Warszawa 1995.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Babeuf François Noël, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2009-04-25] .
- https://archive.is/20130503194816/http://portalwiedzy.onet.pl/17696,,,,babeuf_fran_ois_no_l,haslo.html
- http://encyklopedia.wp.pl/encid,1611270,szukajEnc,babeuf%20franç;ois%20noë;l,sz_tresc.html?ticaid=17ea0
- ISNI: 0000000121347618
- VIAF: 59078391
- LCCN: n79084453
- GND: 118505467
- NDL: 00620309
- LIBRIS: 53hkk79p5t8jmsr
- BnF: 11889769d
- SUDOC: 027311031
- NLA: 35011498
- NKC: jn20000400046
- BNE: XX956509
- NTA: 069390177
- BIBSYS: 96001221
- CiNii: DA02999688
- Open Library: OL963293A
- PLWABN: 9810540936705606, 9810575651505606
- NUKAT: n01036158
- J9U: 987007258050305171
- PTBNP: 107652
- NSK: 000099504
- BNA: 000026190
- ΕΒΕ: 117273
- BLBNB: 000605867
- LIH: LNB:26G;=kc