Franco Corelli – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Typ głosu | |
Gatunki | |
Zawód | |
Aktywność | |
Strona internetowa |
Franco Corelli (ur. 8 kwietnia 1921 w Ankonie, zm. 29 października 2003 w Mediolanie) – włoski śpiewak operowy (tenor spinto[1]).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Początkowo zajmował się studiowaniem inżynierii (budowa statków), ale jednocześnie studiował w konserwatoriach w Pesaro i Mediolanie. W 1950 wygrał konkurs wokalny we Florencji, dopiero w 1951 zadebiutował na scenie operowej w Spoleto rolą Don Josego w Carmen.
Później występował na scenach prowincjonalnych, w 1954 zaśpiewał w La Scali. Odtąd występował na wielkich scenach we Włoszech (Florencja, Werona), Austrii (Opera Wiedeńska, Salzburg), Francji (Opera Paryska) i USA (Metropolitan Opera). Występował z takimi śpiewaczkami, jak Callas, Tebaldi, Magda Olivero, Leontyne Price, Birgit Nilsson, Leyla Gencer, Teresa Żylis-Gara i innymi znakomitościami tego okresu które, podobnie jak on, zyskały po latach status legendarnych.
Razem z Giuseppe Di Stefano i Mario Del Monaco uważany jest za największego tenora tamtych czasów. Jego doskonałe aktorstwo, niepowtarzalny głos i przede wszystkim nacisk, jaki w swoim śpiewie kładł na ekspresję uczyniły z niego w latach 60. czołowego tenora. W Polsce pozostaje jednak mało znany[2].
Repertuar
[edytuj | edytuj kod]Rola | Opera | Kompozytor |
---|---|---|
Remus | Romulus | Salvatore Allegra |
Pollio | Norma | Vincenzo Bellini |
Walter | Pirat | Vincenzo Bellini |
Artur Talbot | Purytanie | Vincenzo Bellini |
Don José | Carmen | Georges Bizet |
Hrabia Maurycy Saksoński | Adriana Lecouvreur | Francesco Cilèa |
Edgar Ravenswood | Łucja z Lammermooru | Gaetano Donizetti |
Polieuktes | Poliuto | Gaetano Donizetti |
Andrea Chénier | Andrea Chénier | Umberto Giordano |
Hrabia Loris Ipanow | Fedora | Umberto Giordano |
Achilles | Ifigenia w Aulidzie | Christoph Willibald Gluck |
Faust | Faust | Charles Gounod |
Romeo | Romeo i Julia | Charles Gounod |
Orfeusz Turno | Eneasz | Guido Guerrini |
Hyllus | Herkules | Georg Frederich Händel |
Sekstus | Juliusz Cezar | Georg Frederich Händel |
Canio | Pajace | Ruggero Leoncavallo |
Turiddu | Rycerskość wieśniacza | Pietro Mascagni |
Werther | Werther | Jules Massenet |
Raoul de Nangis | Hugenoci | Giacomo Meyerbeer |
Enzo Grimaldo | La Gioconda | Amilcare Ponchielli |
Hrabia Piotr Bezuchow | Wojna i pokój | Siergiej Prokofiew |
Rodolfo | Cyganeria | Giacomo Puccini |
Dick Johnson | Dziewczyna ze Złotego Zachodu | Giacomo Puccini |
Mario Cavaradossi | Tosca | Giacomo Puccini |
Kalaf | Turandot | Giacomo Puccini |
Arnold Melchtal | Wilhelm Tell | Gioachino Rossini |
Henryk Brunszwicki | Agnes von Hohenstaufen | Gaspare Spontini |
Licyniusz | Westalka | Gaspare Spontini |
Radames | Aida | Giuseppe Verdi |
Hrabia Ryszard Warwick | Bal maskowy | Giuseppe Verdi |
Arrigo | Bitwa pod Legnano | Giuseppe Verdi |
Don Carlos | Don Carlos | Giuseppe Verdi |
Ernani | Ernani | Giuseppe Verdi |
Macduff | Makbet | Giuseppe Verdi |
Don Alvaro | Moc przeznaczenia | Giuseppe Verdi |
Gabriele Adorno | Simon Boccanegra | Giuseppe Verdi |
Manrico | Trubadur | Giuseppe Verdi |
Romeo | Julia i Romeo | Riccardo Zandonai |
Źródło[3]
- „Occhi turchini” (w polskiej wersji: „Niebieskie oczy koloru morza”; muzyka Luigi Denza, słowa Emanuele Pagliara Rocco)
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Opera na cały rok – Lucjan Kydryński, PWM 1989, ISBN 83-224-0334-8.
- Anna Kijak, Franco Corelli – pożegnanie, „OKMO „Trubadur”, Nr 4(29)/2003
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Franco Corelli [online], operavivra.com, 2 listopada 2016 [dostęp 2024-07-26] (ang.).
- ↑ W. Wołujczyk, Słuchając śpiewu Franca Corellego. [dostęp 2010-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-11-09)].
- ↑ Franco Corelli [online], esdf-opera.de [dostęp 2024-07-26] (niem.).
- ISNI: 0000000108710216
- VIAF: 12491115
- LCCN: n82101464
- GND: 119019329
- LIBRIS: hftx2kl15g9j8xg
- BnF: 138927456
- SUDOC: 079944868
- SBN: TO0V255185
- NLA: 36549408
- NKC: xx0001834
- BNE: XX852677
- NTA: 073263419
- BIBSYS: 35560
- CiNii: DA09028381
- PLWABN: 9810675346105606
- NUKAT: n2007140836
- J9U: 987007434533605171
- CANTIC: a11866408
- LNB: 000104951
- NSK: 000091493
- CONOR: 18585699
- BLBNB: 001031113
- LIH: LNB:fwj;=CR