Halina Evert-Kappesowa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Halina Evert-Kappesowa

Data i miejsce urodzenia	27 grudnia 1904 Łódź
Data i miejsce śmierci	10 czerwca 1985 Łódź
profesor nauk humanistycznych
Specjalność: bizantynologia, historia starożytna i średniowieczna
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	1942 16 maja 1945
Profesura	3 marca 1971
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Łódzki
Okres zatrudn.	1945-1975
Odznaczenia

Halina Evert-Kappesowa (ur. 27 grudnia 1904^[1] w Łodzi, zm. 10 czerwca 1985) – historyk, bizantynolog, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, inicjatorka badań bizantynologicznych w Łodzi.

Była córką Ludwika Everta, siostrą Władysława. W latach 1923–1927 przebywała w Stambule. Ukończyła studia historyczna na UW pod kierunkiem Oskara Haleckiego^[2]. Następnie pracowała na UW pod kierunkiem Kazimierza Zakrzewskiego. Studia kontynuowała w Paryżu pod opieką naukową Charles’a Diehla i Rodolphe’a Guillanda. Okres II wojny światowej spędziła w Warszawie, gdzie w 1942 na tajnych kompletach uzyskała tytuł doktora (zatwierdzenie tytułu doktora przez Radę Wydziału Humanistycznego UW - 1945). W czasie okupacji związana z organizacją „Wolność i Lud”. Po 1945 nauczyciel w szkole średniej, w Centralnej Szkole Wyszkolenia Sanitarnego, lektor w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Łodzi. Od 1945 zatrudniona na UŁ. W latach 1951–1955 adiunkt w Zakładzie Historii Starożytnej i Średniowiecznej UŁ, 1956-1971 docent UŁ, od 1971 profesor nadzwyczajny (od 1975 emerytowana). W latach 1957–1970 kierownik Zakładu Historii Bizancjum UŁ, 1966-1975 kierownik Zakładu Historii Powszechnej Starożytnej i Średniowiecznej UŁ. Pochowana na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ulicy Młynarskiej (aleja 24, grób 14)^[3]. Wyrazem uznania dla jej osiągnięć naukowych są Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złota Odznaka Uniwersytetu Łódzkiego^[4].

Zakres jej badań był bardzo rozległy, obejmował bowiem praktycznie całe dzieje Cesarstwa Bizantyńskiego od IV do XV w. Evert-Kappesowa zajmowała się na następującymi zagadnieniami: stosunki Bizancjum z Zachodem w okresie unii lyońskiej, stosunki bizantyńsko-łacińskie w przededniu zdobycia Konstantynopola przez Turków, stosunki gospodarczo-społeczne w Bizancjum w VII-IX w., kolonizacja słowiańska w cesarstwie bizantyńskim; wieś bizantyńska oraz kryzys Bizancjum w XI w. Jej staraniem doszło do powstania w 1957 r. Zakładu Historii Bizancjum, jedynej wówczas placówki bizantynologicznej w Polsce. Zakład ten przestał istnieć w 1970 w wyniku reformy organizacyjnej.

Do jej uczniów należą: Waldemar Ceran, Małgorzata Dąbrowska, Piotr Krupczyński.

Halina Evert-Kappesowa była członkiem: Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej PAN, Komisji Bizantynologicznej Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej PAN, Association Internationale des Études Byzantines, PTH, Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Komisji Bałkanistycznej Komitetu Słowianoznawstwa PAN. Członek komitetów redakcyjnych czasopism: „Byzantinoslavica” (Praha), „Palaeologia” (Osaka), „Nautologia” (Gdynia).

• (współautor: Janina Schoenbrenner), Wyprawy krzyżowe (krucjaty), Warszawa 1947.
• Evert Ludwik Józef (1863 – 1945) [w:] Polski słownik biograficzny, t.6, Kraków 1948, s. 323.
• La societe byzantine et l’Union de Lyon, „Byzantinoslavica” 10 (1949), s. 28-41.
• Stronnictwo antyłacińskie w Konstantynopolu w przeddzień jego upadku, „Przegląd Historyczny” 44 (1949), s. 128-143.
• [rec.] Charles Diehl, Ch. Marcais, Le monde Oriental de 395 a 1081. Histoire Generale, T.3, Paris 1944. Ch. Diehl, L. Oeconomos, R. Guilland, R. Grousset, L’Europe Orientale de 1081 a 1453. Histoire Generale, T.9, Paris 1945, - „Kwartalnik Historyczny” 58 (1949), s. 175-178.
• [rec.] F.I. Uspenskij, Istorija Vizantijskoj Imperii, t. 3, Moskva - Leningrad 1948, -„Kwartalnik Historyczny” 58 (1949), s. 173-175.
• [rec.] Historia starożytna, pod red. prof. A. Miszulina, wyd.2 Warszawa 1958 - "Wiadomości Historyczne" 4(1951), z. 1(15), s. 47-50.
• Le clerge byzantin et l’Union de Lyon, „Byzantinoslavica”, 13 (1952), s. 68-92.
• [rec.] Nina V. Pigulewskaja, Vizantija na putjach v Indiju, Moskva - Leningrad 1951, -„Byzantinoslavica” 13 (1952), s. 334-342.
• La tiare ou le turban, „Byzantinoslavica”, 14 (1953), s. 245-257.
• [rec.] N.V. Gajdukevic, Bosporskoe carstvo, Moskva - Leningrad 1949, - „Przegląd Nauk Społeczno - Historycznych” 3 (1953), s. 339-342.
• (opracowanie i tłumaczenie tekstów) Bizancjum we wczesnym średniowieczu [w:] Upadek Cesarstwa Rymskiego na i początki feudalizmu na zachodzie i w Bizancjum, red. M. H. Serejski, Warszawa 1954, s. 136-186.
• [rec.] Alexander Kazhdan, Agarnye otnosenija v Vizantii v XIII - XIV v., Moskva 1952, - „Kwartalnik Historyczny” 61 (1954), s. 245-253.
• [rec.] J. Lindsay, Byzantium into Europe, London 1952, - „Byzantinoslavica” 15 (1954), s. 241-244.
• Byzance et le St Siege a l’epoque de l’Union de Lyon, „Byzantinoslavica” 16 (1955), s. 297-317.
• Wieś bizantyjska i jej struktura w świetle badań współczesnej historiografii burżuazyjnej i radzieckiej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego”, seria I, (1955), z. 1, s. 47-49.
• [rec.] A. Hadjinikolou - Marava, Recherches sur la vie des escalves dans le monde byzantin, Athenes 1950, - „Byzantinoslavica” 16 (1955), s. 352-355.
• Biedaczyna Prodomos - człowiek niepotrzebny.Szkic z życia społeczeństwa bizantyńskiego, „Meander” 12 (1957), z. 9, s. 269-282.
• [rec.] A. Aymard, J. Auboyer, L’Orient et la Grece Antique, Paris 1955; A. Aymard, J. Auboyer, Rome et son empire, Paris 1954, - „Kwartalnik Historyczny” 14 (1957), z. 6, s. 109-113.
• [rec.] Franz Dölger, Das Kaiserjahr der Byzantiner, "Sitzungsberichte der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Philosophisch - historische Klasse" 1949, - „Studia Źródłoznawcze” 1 (1957), s. 291-292.
• [rec.] E. Eichman, Weiche und Kronung des Papstes im Mittelalter, Munchen 1951, -„Byzantinoslavica” 18 (1957), s. 103-106.
• [rec.] Sylwiusz Mikucki, Studia nad najdawniejszą dyplomatyką ruską . 1.Traktaty rusko bizantyjskie z X w., „Pamiętnik Słowiański” 3 (1952), s. 106-146, - „Studia Źródłoznawcze” 1 (1957), s. 278-280.
• (współautor: Bogumił Zwolski) Historia starożytna dla klasy VIII, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1958 (następne wydania: 1959, 1960, 1961, 1962, 1963, 1965).
• L’etat et l’avenir des etudes byzantines en Pologne, „Byzantinoslavica” 19 (1958), s. 226-230.
• Issledovanija po vizantinovedeniju v Polsce, „Vizantijskij Vremennik” 13 (1958), s. 327-336.
• [rec.] M. V. Levćenko, Ocerki po istorii rusko - vizantijskij otnoścenii, Moskva 1956, - „Kwartalnik Historyczny” 65 (1958), nr 3, s. 916.
• Casimir Zakrzewski, le premier byzantologue polonais, „Palaeologia”, 7 (1959), z. 3/4, s. 99-106.
• La fin de l’Union de Lyon, „Byzantinoslavica”, 17 (1959), s. 1-18.
• [rec.] Joan M. Hussey, The Byzantine Word, London 1957, - „Byzantinoslavica” 20 (1959), s. 78-82.
• [rec.] Joseph Gill, The Council of Florence, Cambrigde 1959, - „Byzantinoslavica” 21 (1960), s. 301-310.
• [rec.] Rodolphe Guilland, Etudes byzantines, Paris 1959, - „Kwartalnik Historyczny” 17 (1960), z. 4, s. 1117-1120.
• [rec.] Władysław Kowalenko, Znowu o Dagome Iudex, „Roczniki Historyczne” R.14 (1958), s.233-251, - „Byzantinoslavica” 21 (1960), s. 106-107.
• Aleiok - Alzek [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t.1: A-E, s. 19.
• Ałogobotur [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 21.
• Azowskie Morze [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 63.
• Bajan [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 69.
• Bałkany [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 71-72.
• Bazyli I Macedoński [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 97-98.
• Bazyli II [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 98.
• Belzetia [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 102.
• Bezmer [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 109.
• Bitolij [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 121-122.
• Bizancjum [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 123-124.
• Bizancjum - Stosunki ze Słowianami [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 124-125.
• Boritakan [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 150.
• Borys - Michał, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 151.
• Chalkokondyles Laonikos [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 237.
• Chronikon Gradense, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 258.
• Dabragezas, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławinskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 309.
• Eutychiusz, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1961, t. 1: A-E, s. 462.
• [rec.] W. Ohnsorge, Abendland und Byzanz, Weimar 1959, - „Byzantinoslavica” 22 (1961), s.93-95.
• (współautor: B. Zasterova), Le XIe Congres International des Sciences Hisstoriques a Stockholm, „Byzantinoslavica”, 23 (1962), s. 130-133.
• [rec.] A.P. Kazdan, Dve vizantijskije chroniki X veka, Moskva 1951, - „Studia Źródłoznawcze” 7 (1962), s. 162-165.
• Une grande propriete Fonciere du VIII s a Byzance, „Byzantinoslavica”, 24 (1963), s. 32-40.
• Studia nad historią wsi bizantyjskiej w VII-IX w., Łódź - Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1963. Łódzkie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału II Nauk Historycznych i Społecznych, nr 47. Recenzje: Ewa Wipszycka, Tadeusz Wasilewski, „Przegląd Historyczny”, 60 (1964),s. 668-673; Oktawiusz Jurewicz, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, 28 (1965),s. 157-158; Frances, „Studii”, 18 (1965), s .500-501; Alexander Kazhdan, „Vizantijskij Vremennik”, 26 (1965), s. 283-286; Rodolphe Guilland, „Byzantinoslavica”, 28 (1966), s. 71-72.
• (współautorzy: Waldemar Ceran i Sławomir Wiśniewski) Antonine et Belasire [w:] Byzantine Beitrage, Herausgegeben von Johannes Irmscher, Berlin 1964, s. 55-70.
• Focjusz [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1964, t. 2: F-K, s.63-64.
• Georgios Akropolita [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1964, t. 2: F-K, s. 94.
• Gregoras Nikephoros [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, Pod red. W. Kowalenki, G. Labudy, T. Lehra - Spławińskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków 1964, t. 2: F-K, s. 155.
• Historie konstantynopolitańskie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1964 (wyd. 2 popr. i uzup. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1988).
• Przedmowa [w:] Kazimierz Zakrzewski, U schyłku świata antycznego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1964, s. 5-21.
• Bibliografia prac Kazimierza Zakrzewskiego [w:] Kazimierz Zakrzewski, U schyłku świata antycznego, Warszawa 1964, s. 259-261.
• Quelques remarques sur la colonisation slave, w: „Actes du XII Congres International des Etudes Byzantines, t.2, Beograd 1964, s. 78-81.
• [rec.] Tadeusz Wasilewski, Administracja bizantyńska na ziemiach słowiańskich i jej polityka wobec Słowian w XI-XII w., „Kwartalnik Historyczny” 70 (1963), nr2, s. 303-323, -„Byzantinoslavica” 26 (1965), s. 393-394.
• [rec.] Joseph Gill, Personalites of the Council of Florence and oter essays, Oxford 1964, -„Byzantinoslavica” 28 (1966), s. 376-382.
• [rec.] G. Karlsson, Ideologie et ceremonial dans l’epistolographie byzantine, Uppsala 1962, - „Studia Źródłoznawcze” 11 (1966), s. 163-166.
• Societe et organisation interieure au XIe siecle [w:] Supplementary Paper. The Proceedings of the XIIth International Congress of Byzantine Studies, Oxford 1967, s. 397-400.
• Bizantynistyka w Polsce [w:] Georg Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, przeł. pod red. Haliny Evert- Kappesowej, Warszawa 1967, s. 27-45.
• [Redakcja i tłumaczenie] Georg Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, Warszawa 1967 (wyd. 2 - 1968, wyd.3 - 2009).
• Studia nad historią wsi bizantyjskiej w VII-IX w.(Studien zur Gechichte des byzantinischen Dorfes im 7-9 Jahrhundert, [w:] Bibliotheca Classica Orientalis, Berlin 1967, s. 150-154.
• [rec.] Hélène Ahrweiler, Byzance et la mer, Paris 1966, - „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 29 (1968), s. 221-225.
• Recherches sur la colonisation slave a Byzance, „Reuve des Etudes Sud-Est Europeennes”, 7 (1969), z. 1, s. 63-71.
• Opracowanie przypisów [w:] Hans-Wilhelm Haussig, Historia kultury bizantyńskiej, przeł. T. Zabłudowski, Warszawa 1969, s. 465-468 (wyd.2 popr. i uzup. 1980, s. 515-518).
• Słowianie pod Tessaloniką [w:] Europa -Słowiańszczyzna - Polska. Księga pamiątkowa ku uczczeniu Kazimierza Tymienieckiego, Poznań 1970, s. 180-196.
• (przekład) Konstantyn VII Porfirogeneta, O Rusach, którzy przybywają z Rusi do Konstantynopola w moksylach, tłumaczyła z greckiego, wstępem i komentarzem opatrzyła..., „Nautologia” 5 (1970), nr 3/4, s. 73-78.
• Evert Ludwik Józef (23 IX 1863 Kielce–20 III 1945 Grodzisk Mazowiecki) [w:] Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa – Łódź 1972, s. 209.
• [rec.] Actes de Lavra. Premiere partie: des origines a 1204, edition diplomatique par. L. Lemre, A.Guillou, N. Svoronos, avec collaboration de D. Papachrysanthou, Paris 1970, -„Byzantinoslavica” 35 (1974), s. 215-219.
• [rec.] Tadeusz Wasilewski, Bizancjum i Słowianie w IX w. Studia z dziejów stosunków politycznych i kulturalnych, Warszawa 1972, - „Byzantinoslavica” 35 (1974), s. 57-60.
• (współautor Waldemar Ceran), Les etudes byzantines en Pologne, „Byzantion” 44 (1974), s. 530-557
• Morze w kulturze bizantyjskiej [w:] Morze w kulturach świata, pod red. A. Piskozuba, Wrocław 1976, s. 283-294.
• L’ Archipel de Marmara comme lieu d’exil, „Byzantininische Forschungen”, 5 (1977), s. 27-34.
• Opracowanie przypisów [w:] Robert Browning, Justynian i Teodora, Warszawa 1977, s. 240-244 (wyd.2 popr. 1996, s. 254-258).
• [rec.] Donald M. Nicol, The Last Centuries of Byzantium 1261-1453, London 1973, - „Roczniki Historyczne” 53 (1977), s. 179-185.
• Międzynarodowy Kongres Studiów nad Europą Południowo - Wschodnią, „Kwartalnik Historyczny” 82 (1977), s. 497-498.
• (współautor: Waldemar Ceran), XV Międzynarodowy Kongres Bizantynistów, Ateny 5-11 IX 1976, „Studia Źródłoznawcze”, 23 (1978), s. 265-268
• Wyspy Archipelagu Marmara jako miejsca zesłania [w:] Polska - Niemcy - Europa. Księga ku czci prof. Janusza Pajewskiego, Poznań 1978, s. 33-44.
• The Social Rank of a Physician in Early Byzantine Empire( IVth - VIIth Centuries A.D.), [w:] Byzance et Slaves. Melanges Ivan Dujcev, Paris 1979, s. 139-164.
• [rec] Alain Ducellier, Le drama de Byzance. Ideal etechec d’une societe chretiene, Paris 1976, - „Byzantinoslavica” 50 (1979), s. 221-223.
• Bizancjum a Kuria Rzymska w okresie unii lyońskiej (1274-1282), „Acta Uniwersitatis Lodziensis”, Folia historica 14 (1983), s. 3-25.
• Formy zesłania w państwie bizantyńskim, „Harvard Ukrainian Studies” 7 (1983), s. 166-173.
• Porfiriusz biskup Gazy a poganie, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, z.497, „Antiquitas”, 9 (1983), s.33-41.
• Wielka i drobna własność ziemska w Egipcie w IV-VII w., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia historica” 23 (1986), s. 3-15.

• Waldemar Ceran, Profesor dr Halina Evert-Kappesowa. Sylwetka uczonej i pedagoga, „Rocznik Łódzki” 20(23), 1975, s. 5-14.
• Waldemar Ceran, Profesor Halina Evert- Kappesowa, „Głos Robotniczy”, 2 lipca 1985, nr 152, s. 4.
• Waldemar Ceran, Halina Evert-Kappesowa (27 XII 1904 – 10 VI 1985), „Kwartalnik Historyczny”, 1986, s. 293-296 (tam również niepełna bibliografia prac).
• Waldemar Ceran, Prof. dr Halina Evert-Kappesowa i jej dorobek w badaniach nad dziejami Bizancjum, „Eos” 75, 1988, s. 229-243.
• Waldemar Ceran Evert-Kappesowa Halina [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. Oktawiusz Jurewicz, Warszawa 2002, s. 170-171.
• Małgorzata Dąbrowska, Sprawozdanie z posiedzenia Komisji Bizantynologicznej Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej PAN poświęconego pamięci profesor doktor Haliny Evert-Kappesowej (7 XII 1985), "Rocznik Łódzki" 36 (1986), s. 310-312.
• Małgorzata Dąbrowska, Profesor Halina Evert-Kappesowa i Madame Dupont, "Przegląd Nauk Historycznych" 12 (2013), nr 2, s. 193-220.
• Małgorzata Dąbrowska, Posłowie. Halina Evert-Kappesowa - uczennica Haleckiego i Zakrzewskiego [w:] Kazimierz Zakrzewski. Historia i polityka, red. Małgorzata Dąbrowska, Warszawa–Łódź: Instytut Pamięci Narodowej-Uniwersytet Łódzki 2015, s. 309-313.
• Halina Górska, Evert-Kappesowa Halina [w:] Słownik historyków polskich, red. Maria Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 128.
• Jarosław Kita, Stanisław Pytlas, Halina Evert-Kappesowa (27 XII 1904 – 10 VI 1985 [w:] J. Kita, S. Pytlas, Profesorowie Uniwersytetu Łódzkiego w latach 1945-1994. Pro memoria, Łódź 1995, s. 35-37.
• Michał Kozłowski, Oskar Halecki i jego uczniowie. Wzajemne relacje po latach [w:] Oskar Halecki i jego wizja Europy, red. Małgorzata Dąbrowska, t. 3, Warszawa–Łódź: IPN 2014, s. 24-77 [1].
• Rafał Stobiecki, Jarosław Kita, Słownik biograficzny historyków łódzkich, Łódź: Ibidem 2000, s. 29-31.

• Katedra Historii Bizancjum UŁ (poz.3)