Henryk Talar – Wikipedia, wolna encyklopedia

Henryk Talar
	; Henryk Talar (2017)
Imię i nazwisko	Henryk Józef Talar
Data i miejsce urodzenia	25 czerwca 1945 ; Kozy
Zawód	aktor filmowy i teatralny
Lata aktywności	od 1969
	Zespół artystyczny
	Teatr Narodowy
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Henryk Józef Talar (ur. 25 czerwca 1945 w Kozach) – polski aktor teatralny, filmowy i dubbingowy, dyrektor teatrów, prezenter telewizyjny.

Kariera

W 1969 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Występował na deskach teatrów Dramatycznego w Szczecinie (1969–1970), Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1970–1973), Ateneum w Warszawie (1976–1982 i 1985–1997) i Studio w Warszawie (1982–1985). Dyrektor naczelny i artystyczny teatrów: im. Adama Mickiewicza w Częstochowie (od lata 1994^[1] do 1997) i Teatru Polskiego w Bielsku-Białej (1997–1999).

Jako aktor jest wieloletnim współpracownikiem Teatru Polskiego Radia^[2]. W latach 80. był lektorem starych kreskówek o Kubusiu Puchatku. W roku 2000 podłożył głos do znanej gry cRPG Baldur’s Gate II: Cienie Amn. Wcielił się tam w bohatera Yoshimo. W latach 2002–2003 prowadził na antenie Telewizji Polsat pierwszą edycję teleturnieju Rosyjska ruletka.

Filmografia

1969: Sól ziemi czarnej jako powstaniec
1974: Opowieść w czerwieni jako Zenek
1976: Wakacje jako Andrzej Balbiński, kapitan MO
1976: Przepłyniesz rzekę jako Henryk
1976–1977: Polskie drogi jako Johan Heimann
1976: Bezkresne łąki jako psychiatra
1977–1978: Układ krążenia jako doktor Wiktorczyk (odc. 1)
1977: Ostatnie okrążenie jako gestapowiec
1977: Okrągły tydzień jako zbój
1977: Kochaj albo rzuć jako proboszcz parafii Polskiego Kościoła Narodowego w Chicago
1978: Test pilota Pirxa jako neurolog i cybernetyk Tom Nowak (głos)
1978: Umarli rzucają cień jako „Mały”
1979: Prom do Szwecji jako Szczepan Zadra
1980: Tylko Kaśka jako nauczyciel
1980: Dzień Wisły jako Tadeusz
1981: Okolice Spokojnego Morza jako Ryszard Kalewik, drugi oficer
1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy jako Henryk Franke, syn Ludwika
1981: Bołdyn jako kapitan „Zybert”
1983: Der Aufenthalt obsada aktorska
1983: Co dzień bliżej nieba jako nauczyciel matematyki
1984: Umarłem, aby żyć jako hauptsturmfuhrer Knothe, dowódca Pawiaka
1984: Przybłęda obsada aktorska
1984: Kim jest ten człowiek jako kapitan Adam Iwiński
1985: Tętno jako Tomek
1985: Temida jako Jan Rumień
1985: Obcy w domu jako Fred, mąż Katarzyny
1985: List gończy jako Marek Nowak
1985: Dłużnicy śmierci jako milicjant Kołdak
1986: Republika nadziei jako profesor Gulhoff
1986: Na kłopoty… Bednarski jako komisarz Forst, następca Hagemanna
1987: Zabij mnie glino jako Skaruch, milicjant z Katowic
1987: Wielki Wóz jako komendant oflagu
1987: Śmieciarz jako śmieciarz Tadek
1987: Na srebrnym globie jako przewodnik Marka
1988: Chichot Pana Boga jako Lenke, szef Webera
1988: Pan Kleks w kosmosie jako komputer „Lucas” (głos)
1989: Virtuti jako kapitan
1989: Urodzony po raz trzeci jako obersturmbannfuhrer Knothe
1989: Stan strachu jako Henryk Małecki, brat Jana, major SB
1989: Po własnym pogrzebie jako obersturmbannfuhrer Knothe
1989: Po upadku. Sceny z życia nomenklatury jako dziennikarz Henio
1990: Świnka jako dziennikarz Art Schummann
1990: Piggate jako dziennikarz Art Schummann
1991: Szwedzi w Warszawie jako agent szwedzki
1993: Kraj świata jako kandydat - organizator łańcucha
1994: Przygody Joanny jako „Antonio”, treser psów
1995: Za co? jako zesłaniec Brzozowski
1995: Sukces jako Ryszard Pełka, były SB-ek, pracownik Jaronia
1996: Daleko od siebie jako inspektor policji prowadzący śledztwo w sprawie śmierci Marii
1997: Historia o proroku Eliaszu z Wierszalina jako prorok Eliasz
1997: Wojenna narzeczona jako Dąbrowski, właściciel restauracji (odc. 3)
1997: Boża podszewka jako ksiądz
2000: Złotopolscy jako Tadeusz Partyniak, dyrektor w urzędzie miasta
2000: Twarze i maski jako Roman Kujawa
2000: Słoneczna włócznia jako komisarz Nart
2000: Prymas. Trzy lata z tysiąca jako Bolesław Bierut
2000–2003: M jak miłość jako mecenas Wiktor Gradoń
2000–2001: Miasteczko jako Szmidt, mafioso
2001–2002: Wiedźmin jako Eldar de Casteberg
2001: Marszałek Piłsudski jako Felicjan Składkowski-Sławoj
2001: Kameleon jako nadkomisarz Adam Szponder, przyjaciel „Kameleona”
2001: Jutro będzie niebo jako Niemiec, odbiorca spirytusu
2002: Lokatorzy jako Adolf Zagórny, brat Romana, właściciela kamienicy na Kawiatowej
2003: Na dobre i na złe jako inżynier Leon Nyczka (odc. 148)
2005–2006: Pensjonat pod Różą jako Zygmunt Karbowiak
2005–2006: Egzamin z życia jako burmistrz
2006: Szatan z siódmej klasy jako profesor Tyszka
2006: Szatan z siódmej klasy jako profesor Tyszka
2007: Futro jako major Puszek, sąsiad Makowieckich
2008: Kryminalni jako Jan Gumiński „Guma” (odc. 91)
2008: Hotel pod żyrafą i nosorożcem jako profesor Tomasz Tomczyk
2009: Hel jako Weiss, szef Piotra
2009: 39 i pół jako mecenas d'Aarceville (odc. 29)
2010: Usta usta jako Filip Gęsicki
2010: Trick jako poseł Jan Szewczyk
2012: Sęp jako Piotr Mroczkowski „Nocka”
2014: Zbliżenia jako profesor
2014: The Last Waltz jako generał Stumm von Bordwehr
2016: Sługi boże jako ksiądz Witecki
2016: Mały Jakub jako sąsiad babci
2018: Ojciec Mateusz jako aktor Jerzy Klezmer (odc. 247)
od 2018: Leśniczówka jako Bogdan Karcz, ojciec Janusza
2018: Prymas Hlond jako kard. August Hlond
2018: Kler jako Kuraś
2019: Pułapka jako prokurator Jacek Staniak
2020: Archiwista jako Henryk Mikos
2020: Pętla jako inspektor policji, ojciec Daniela
2020: Rysa jako Pytlasiński

2023: Archiwista 2 jako Henryk Mikos

Polski dubbing

2017: Thor: Ragnarok – Odyn
2013: Thor: Mroczny Świat – Odyn
2013: Trylogia husycka – Szarlej
2011: The Elder Scrolls V: Skyrim – Generał Tullius
2008: Opowieści z Narnii: Książę Kaspian – Truflogon
2007: Wojownicze Żółwie Ninja – Splinter (wersja kinowa)
2006: Krowy na wypasie − Mayrus
2006: Neverwinter Nights 2 – Grobnar
2005: Jan Paweł II – kardynał Agostino Casaroli
2004: Pamiętnik księżniczki 2: Królewskie zaręczyny – Joe
2004: Liga Sprawiedliwych bez granic – Bruce Wayne w przyszłości
2004: W 80 dni dookoła świata – Lord Kelvin
2003: O rety! Psoty Dudusia Wesołka
2000: Baldur’s Gate II: Cienie Amn – Yoshimo
2000: Icewind Dale – narrator
1985: Wuzzle – Niuniek
1976: Ja, Klaudiusz − Kaligula
1975: Pszczółka Maja – Aleksander

Lektor

Alfred Jonatan Kwak^[3]

Radio

W RMF FM czytał W osiemdziesiąt dni dookoła świata. Wystąpił w roli Hardena w słuchowisku Przyjaciel (wg S. Lema) Programu I Polskiego Radia^[4].

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (14 sierpnia 2017, za wybitne zasługi dla rozwoju polskiej kultury, za osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej)^[5]
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010)^[6]
Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1988)
Złoty Mikrofon za wybitne kreacje stworzone w Teatrze Polskiego Radia, które pozwalają wierzyć w ludzi i sens życia^[7]
Złoty Ekran za role w spektaklach Selekcja i Potrójny nelson (1986)
Nagroda Komitetu do spraw Radia i Telewizji za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze TV (1986)
Wielki Splendor (grudzień 2011)^[8]
Nagroda aktorska za rolę męską w kategorii słuchowisk Teatru Polskiego Radia na festiwalu Dwa Teatry (2013) – nagroda przyznana za rolę Proroka Ilji w słuchowisku Prorok Ilia w reżyserii Pawła Łysaka oraz za rolę Jewgienija Siergiejewicza Dorna w słuchowisku Mewa w reżyserii Igora Gorzkowskiego^[9].
Wielka Nagroda Festiwalu Dwa Teatry 2016 za wybitne kreacje aktorskie^[10]^[11]

Przypisy

↑ Kronika lipiec / sierpień 1994. „Teatr”, s. 51, 9/1994. ISSN 0040-0769.
↑ Henryk Talar, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
↑ Filmy czytane przez: Henryk Talar. Nevada Video. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-14)].
↑ "Przyjaciel" Stanisława Lema w Jedynce [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2019-06-04] (pol.).
↑ M.P. z 2017 r. poz. 1057.
↑ Glorie Artis dla aktorów. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. [dostęp 2012-05-14].
↑ Laureaci Złotych Mikrofonów 2009. prsa.pl, 17 grudnia 2009. [dostęp 2009-12-18].
↑ Wielki Splendor dla Talara. Polskie Radio Program 1, 2011-12-05. [dostęp 2011-12-11].
↑ Dwa Teatry: „Tango” Mrożka i „Mewy” Akunina najlepsze. Wprost (Agencja Wydawniczo-Reklamowa Wprost Sp. z o.o.), 2013-06-04. [dostęp 2013-08-03].
↑ Laureaci festiwalu „Dwa Teatry”: Celińska i Talar. PolskieRadio.pl – serwis informacyjny Polskiego Radia, 23 maja 2016. [dostęp 2017-06-21].
↑ Wielka Nagroda Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry”. [w:] Nagrody przyznawane przez KRRiT [on-line]. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. [dostęp 2017-06-21].

Linki zewnętrzne

Henryk Talar w bazie IMDb (ang.)
Henryk Talar w bazie Filmweb
Henryk Talar w bazie filmpolski.pl
Henryk Talar, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
Henryk Talar na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”

[1] Kronika lipiec / sierpień 1994. „Teatr”, s. 51, 9/1994. ISSN 0040-0769.

[2] Henryk Talar, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .

[3] Filmy czytane przez: Henryk Talar. Nevada Video. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-14)].

[4] "Przyjaciel" Stanisława Lema w Jedynce [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2019-06-04] (pol.).

[5] M.P. z 2017 r. poz. 1057.

[6] Glorie Artis dla aktorów. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. [dostęp 2012-05-14].

[7] Laureaci Złotych Mikrofonów 2009. prsa.pl, 17 grudnia 2009. [dostęp 2009-12-18].

[8] Wielki Splendor dla Talara. Polskie Radio Program 1, 2011-12-05. [dostęp 2011-12-11].

[9] Dwa Teatry: „Tango” Mrożka i „Mewy” Akunina najlepsze. Wprost (Agencja Wydawniczo-Reklamowa Wprost Sp. z o.o.), 2013-06-04. [dostęp 2013-08-03].

[10] Laureaci festiwalu „Dwa Teatry”: Celińska i Talar. PolskieRadio.pl – serwis informacyjny Polskiego Radia, 23 maja 2016. [dostęp 2017-06-21].

[11] Wielka Nagroda Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry”. [w:] Nagrody przyznawane przez KRRiT [on-line]. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. [dostęp 2017-06-21].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

1957–1959	Kazimierz Dejmek (1957) Krystyna Skuszanka Jerzy Krasowski (1958) Jacek Woszczerowicz (1959)
1960–1969	Erwin Axer (1960) Edward Csató (1961) Gustaw Holoubek (1961) Wojciech Siemion (1962) Tadeusz Łomnicki (1963) Lidia Zamkow (1964) Adam Hanuszkiewicz (1965) Konrad Swinarski (1966) Ludwik René (1968) Jan Kosiński (1969)
1970–1979	Jerzy Jarocki (1970) Marek Okopiński (1972) Zbigniew Zapasiewicz (1973) Andrzej Wajda (1974) Wojciech Pszoniak (1975) Kazimierz Dejmek (1976) Tadeusz Kantor (1977) Jerzy Grzegorzewski (1978) Jerzy Trela (1978) Zygmunt Hübner (1979)
1980–1989	Henryk Tomaszewski (1980) Henryk Tomaszewski (1981)
1990–1999	Sławomir Mrożek (1990)
2000–2009	Kazimierz Kutz (2001) Ewa Dałkowska Elżbieta Kępińska Joanna Żółkowska (2002) Jerzy Grzegorzewski (2003) Ignacy Gogolewski (2004) Maja Komorowska (2005) Zbigniew Zapasiewicz (2006) Anna Augustynowicz (2007) Jan Englert (2008) Janusz Wiśniewski (2009)
2010–2019	Janusz Gajos (2010) Agnieszka Glińska (2011) Henryk Talar (2012) Piotr Fronczewski (2013) Andrzej Seweryn (2014) Włodzimierz Staniewski (2015) Wojciech Kościelniak (2016) Agata Duda-Gracz (2017) Krystyna Janda (2018) Gołda Tencer (2019)
2020–2029	Krystian Lupa (2020) Jan Peszek (2021) Piotr Cieplak (2022) Małgorzata Bogajewska (2023) Jerzy Radziwiłowicz (2024)