Incydent w Zatoce Tonkińskiej – Wikipedia, wolna encyklopedia

Incydent w Zatoce Tonkińskiej

wojna wietnamska
Zdjęcie zrobione z USS „Maddox” podczas incydentu, przedstawiające trzy północnowietnamskie łodzie torpedowe
Czas	2 sierpnia 1964
Miejsce	Zatoka Tonkińska
Terytorium	Wietnam Północny
Wynik	przystąpienie USA do wojny wietnamskiej
Strony konfliktu
Stany Zjednoczone  Wietnam Północny
Dowódcy
George S. Morrison John J. Herrick Roy L. Johnson Le Duy Khoai
Siły
1 lotniskowiec, 1 niszczyciel, 4 samoloty 3 łodzie torpedowe
Straty
1 niszczyciel lekko uszkodzony, 1 samolot lekko uszkodzony 1 łódź torpedowa poważnie uszkodzona, 2 łodzie torpedowe średnio uszkodzone, 4 zabitych, 6 rannych
Położenie na mapie Wietnamu miejsce bitwy
19°42′N 106°46′E/19,700000 106,766667
Multimedia w Wikimedia Commons

Incydent w Zatoce Tonkińskiej – niejasny i nigdy do końca niewyjaśniony incydent zbrojny w Zatoce Tonkińskiej, mający miejsce 2 sierpnia 1964 roku, wykorzystany jako oficjalna przyczyna przystąpienia USA do wojny w Wietnamie.

Po wspomnianym incydencie prezydent USA Lyndon B. Johnson uzyskał swobodę działania, a do ataku na Wietnam miał prawo użyć wszelkich niezbędnych środków^[1]. Na incydent składały się dwa wydarzenia: wymiana ognia USS „Maddox” z trzema wietnamskimi kutrami torpedowymi w dniu 2 sierpnia i wydarzenie z dnia 4 sierpnia, w którym USS „Maddox” i USS „Turner Joy” otworzyły ogień do niezidentyfikowanego celu radarowego. Historyk Howard Zinn w sprawie wydarzeń w zatoce, twierdzi: incydent w Zatoce Tonkińskiej był prowokacją, a najwyższe władze amerykańskie okłamywały społeczeństwo, podobnie jak w przypadku inwazji na Kubę za czasów Kennedy’ego. W rzeczywistości bowiem CIA prowadziła w tym regionie tajną operację, której celem były północnowietnamskie przybrzeżne obiekty wojskowe, a zatem atak Wietnamczyków na amerykański okręt nie był „nieuzasadniony”. Ponadto niszczyciel Maddox nie odbywał wcale „rutynowego patrolu”, ale uczestniczył w misji szpiegowskiej, a co więcej do incydentu nie doszło na wodach międzynarodowych, lecz już w obrębie wietnamskich wód terytorialnych. Wbrew twierdzeniom McNamary w kierunku Maddoxa nie wystrzelono też żadnych torped^[2].

W 1965 r. prezydent Lyndon B. Johnson skomentował wydarzenie w prywatnej wypowiedzi: O ile wiem, to nasza marynarka strzelała do wielorybów^[3]. W roku 1971 pracownik Pentagonu Daniel Ellsberg przekazał dziennikarzom dokumenty znane jako Pentagon Papers, zawierające również materiały na temat incydentu. Wynikało z nich, że raporty na temat wydarzenia zostały sfałszowane. 30 listopada 2005 służby NSA przez odtajnienie dokumentów z owego okresu nieoficjalnie potwierdziły, iż administracja prezydenta Johnsona otrzymała nieprawdziwe informacje na temat incydentu.

Zobacz kolekcję cytatów na temat incydentu w Zatoce Tonkińskiej w Wikicytatach

• Joseph Cummins: Najdłuższe konflikty zbrojne. Wyd. 1. Warszawa: Muza SA, 2013. ISBN 978-83-7758-259-6.
• Howard Zinn: Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2016. ISBN 978-83-65369-12-3.