Jan Stachowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Stachowski (ur. 24 czerwca 1951 w Szczecinie, zm. 24 grudnia 2020 w Katowicach^[1]) – polski slawista, tłumacz literatury czeskiej^[2], opozycjonista.

Urodził się 24 czerwca 1951^[3][4][5] w rodzinie Jana i Tamary^[1]. Ukończył bohemistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim^[6][7]. Przez krótki okres wykładał^[6] na slawistyce Uniwersytetu Śląskiego^[4], po czym pracował jako redaktor w wydawnictwie Śląsk^[4] i skupił się na tłumaczeniu literatury czeskiej^[6]. Do jego najważniejszych przekładów należą tłumaczenia dzieł Bohumila Hrabala i Josefa Škvoreckiego^[7][8]. Od 13 grudnia 1981 do 24 grudnia 1981 był internowany^[9]. W latach 80. publikował pod pseudonimem w magazynach literackich i niezależnej prasie^[4]. Jego tłumaczenia Hrabala ukazywały się w drugim obiegu^[10]. Po 1989 rozpoczął pracę w Ambasadzie w Pradze^[6].

Był częstym gościem festiwalu filmowego Kino na Granicy^[11]. W 2009 jego przekład został nominowany do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”^[12]. W 2018 otrzymał nagrodę literacką dla tłumaczy przyznawaną przez Stowarzyszenie Autorów ZAiKS^[13]. Rok później został wyróżniony czeską nagrodą Jiřiego Theinera przyznawaną za zasługi na polu promocji literatury czeskiej za granicą^[4][7].

Zmarł 24 grudnia 2020 w Katowicach^[6].

Za katalogiem Biblioteki Narodowej^[5]:

• 1979: Teoria derywacji – Miloš Dokulil (tłum. wraz z Anną Bluszcz)
• 1981: Święto przebiśniegu – Bohumil Hrabal
• 1986: Żegnaj maturo – Karel Štorkán
• 1989: …będzie gorzej – Jan Pelc
• 1989: Na tropie przygody – František A. Elstner (tłum. wraz z Andrzejem Babuchowskim)
• 1990: Obsługiwałem angielskiego króla – Bohumil Hrabal
• 1999: Ja, czarodziej – Anna Janyšková
• 2003: Ani święci, ani anioły – Ivan Klíma
• 2003: Historia Kukułki i inne opowiadania – Josef Škvorecký
• 2004: Europeana: zwięzła historia XX wieku – Patrik Ouředník
• 2004: Premier i anioł – Ivan Klíma
• 2004: Niekochana – Arnošt Lustig
• 2005: Wychowanie dziewcząt w Czechach – Michal Viewegh
• 2005: Sierżant – Miroslav Žamboch
• 2005: Wniebowstąpienie Lojzka Lapaczka ze Śląskiej Ostrawy – Ota Filip
• 2006: Bez litości - Mirosław Žamboch (jako Paweł Doliński)
• 2006: Poradnik dla niegrzecznych kobiet – Irena Obermannová
• 2006: Piękna rupieciarnia – Bohumil Hrabal (tłum. wraz z Aleksandrem Kaczorowskim)
• 2007: Proszę się nie rozłączać – Irena Obermannová
• 2007: Dogodna chwila, 1855 – Patrik Ouředník
• 2007: O rodzicach i dzieciach – Emil Hakl
• 2007: Język czeski dla początkujących – David Short (tłum. wraz z Marią Aniśkowicz-Świderską; adaptacja: Jan Stachowski)
• 2008: Zbijany – Michal Viewegh
• 2008: Sąsiedzi i ci inni – Ota Filip
• 2008: Friszta: opowieść kabulska – Petra Procházková
• 2008: Zdrowych i wesołych... – Michal Viewegh (tłum. wraz z Katarzyną Dudzic i Tomaszem Grabińskim)
• 2009: Leż, Bestio! – Jiří Kratochvil
• 2009: O kobietach... – Michal Viewegh (tłum. wraz z Katarzyną Dudzic i Tomaszem Grabińskim)
• 2011: Perełki na dnie: wybór opowiadań – Bohumil Hrabal (tłum. Jan Stachowski et al.)
• 2011: Kochaj mnie mocniej...: czeskie opowieści – Michal Viewegh (tłum. wraz z Katarzyną Dudzic i Tomaszem Grabińskim)
• 2012: Opowiadacze: nie tylko Hrabal – antologia (tłum. wraz z Andrzejem Jagodzińskim)
• 2015: Pabitele – Bohumil Hrabal (tłum. wraz z Heleną Gruszczyńską-Dębską, Edwardem Madanym i Mirosławem Śmigielskim)
• 2016: Jak tata przemierzał Afrykę – Ota Pavel (tłum. wraz z Urszulą Lisowską)
• 2020: Piękne zielone oczy – Arnošt Lustig
• 2020: Gorzki świat – Josef Škvorecký (tłum. wraz z Andrzejem Jagodzińskim)