Julian Dadlez – Wikipedia, wolna encyklopedia
podpułkownik piechoty | |
Data i miejsce urodzenia | 20 kwietnia 1893 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 1 czerwca 1979 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | 40 Pułk Piechoty Dzieci Lwowskich |
Stanowiska | zastępca dowódcy pułku |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
|
Julian Paweł Dadlez (ur. 20 kwietnia 1893 w Rawie Ruskiej, zm. 1 czerwca 1979 w Olsztynie) – polski malarz, podpułkownik piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 20 kwietnia 1893 w Rawie Ruskiej. Był synem dr. Juliana Dadleza (nauczyciel i działacz oświatowy w Rawie Ruskiej[1][2], oficer c. i k. armii[3]) i Pauliny z domu Świątkiewicz (przewodnicząca koła TSL w Rawie Ruskiej[4][5]). Jego rodzeństwem byli: Józef, Michał (1895–1965), żołnierz, polonista, Ola (po mężu Stasiniewicz).
1 czerwca 1911 w Prywatnym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza we Lwowie otrzymał świadectwo dojrzałości[6]. Przez okres dwóch lat studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego. Kształcił się w Szkole Malarstwa Stanisława Batowskiego Kaczora. Podjął studia malarskie w Akademii Sztuk Plastycznych w Krakowie, których prowadzenie przerwał wybuch I wojny światowej. Walczył w szeregach 1 Tyrolskiego Pułku Strzelców Cesarskich. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1916 w korpusie oficerów rezerwy piechoty[7].
Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego w stopniu porucznika jako były oficer c. i k. armii[8]. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany do stopnia kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[9], a następnie do stopnia majora piechoty ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924[10][11]. W 20. pozostawał oficerem 40 pułku piechoty (garnizon Lwów)[12], w 1924 jako oficer nadetatowy tej jednostki pełnił funkcję I oficera sztabu 5 Dywizji Piechoty we Lwowie[13]. W 1928 służył w 70 pułku piechoty[14]. Tam współpracował z Garnizonowym Kołem Towarzystwa Wiedzy Wojskowej, w ramach którego wygłosił odczyt[15]. 23 grudnia 1929 roku został przeniesiony z dowództwa 17 Dywizji Piechoty w Gnieźnie do 82 Syberyjskiego pułku piechoty w Brześciu na stanowisko dowódcy batalionu[16]. 14 grudnia 1931 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 roku i 15. lokatą w korpusie oficerów piechoty[17]. 23 marca 1932 roku został przeniesiony do 37 pułku piechoty w Kutnie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[18][19]. W 1937 roku został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Rawa Ruska na stanowisko komendanta. 1 września 1938 roku dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Rawa Ruska, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant rejonu uzupełnień”.
Po wybuchu II wojny światowej 1939 brał udział w kampanii wrześniowej 1939. Od 1944 do 1946 był oficerem ludowego Wojska Polskiego. Został pierwszym komendantem RKU Warszawa Praga[20].
Po wojnie w 1946 mieszkał na Warmii nad jeziorem Dadaj, a od 1952 w Olsztynie. Skoncentrował się na malarstwie. Był pejzażystą, portrecistą. Jego prace były prezentowane na wystawach zbiorowych lokalnych, krajowych i indywidualnych. Był także scenografem teatralnym. Wykonał dekoracje do spektaklu Stary kawaler autorstwa Józefa Korzeniowski w reżyserii Stanisława Milskiego w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie z 12 września 1951[21]. Od 1958 do 1964 był kierownikiem Biura Wystaw Artystycznych, od 1957 do 1967 pełnił funkcję sekretarza, a następnie prezesa oddziału okręgowego Związku Polskich Artystów Plastyków w Olsztynie. Została wydana publikacja pt. Julian Dadlez: malarstwo. Wystawa jubileuszowa w 80-lecie urodzin, Olsztyn maj 1973 r.[22]
Zmarł 1 czerwca 1979 w Olsztynie. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Olsztynie (kwatera 4A-1-2)[23].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)[24][25]
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
- Złota Odznaka „Zasłużony dla Warmii i Mazur”
- Złota Odznaka Związku Polskich Artystów Plastyków
- Signum Laudis Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)[26]
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)[26]
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda jubileuszowa Ministra Kultury i Sztuki (1964)
- Wojewódzka nagroda artystyczna (1958, 1963)
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W Olsztynie została ustanowiona ulica Juliana Dadleza[27].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kalendarzyk profesorski na rok 1913. s. 59.
- ↑ Sprawozdanie Zarządu Głównego T. S. L. z działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej za rok 1924. Kraków: 1925, s. 77.
- ↑ Kronika. Mianowania w armii. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 176 z 3 sierpnia 1883.
- ↑ Sprawozdanie Zarządu Głównego T. S. L. z działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej za rok 1925. Kraków: 1926, s. 5, 96.
- ↑ Michał Greń. Podzwonne dla śp. Pauliny ze Świątkiewiczów Dadlezowej. „Wschód”. Nr 81, s. 12, 20 kwietnia 1938.
- ↑ Sprawozdanie 1911 ↓, s. 34, 37.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 280, 813.
- ↑ Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 20.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 409.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 351.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 176.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 242.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 67, 224.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 123.
- ↑ Wiadomości potoczne. „Lech. Gazeta Gnieźnieńska”, s. 5, Nr 75 z 30 marca 1928.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 382.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 15 grudnia 1931 roku, s. 397.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 232, 265, tu sprostowano datę urodzenia.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 25, 567.
- ↑ WKU Warszawa Praga. warszawapraga.wku.wp.mil.pl. [dostęp 2016-05-25].
- ↑ Julian Dadlez, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2016-05-25] .
- ↑ Julian Dadlez: malarstwo. Wystawa jubileuszowa w 80-lecie urodzin, Olsztyn maj 1973 r.. books.google.pl. [dostęp 2016-05-25].
- ↑ Cmentarze Komunalne - Miejski System Informacji Przestrzennej Miasta Olsztyna [online], msipmo.olsztyn.eu [dostęp 2021-03-06] .
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 2, 19 marca 1937.
- ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 813.
- ↑ Plan miasta – ulica Juliana Dadleza. [dostęp 2016-05-25].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Trzecie Sprawozdanie Dyrekcyi Gimnazyum im. Mickiewicza we Lwowie za rok szkolny 1910/11. Lwów: Drukarnia i Litografia Piller-Neumann, 1911.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Julian Dadlez. muzeum.olsztyn.pl. [dostęp 2016-05-25].
- Julian Dadlez. leksykonkultury.ceik.eu. [dostęp 2016-05-25].
- Julian Dadlez. geni.com. [dostęp 2016-05-25].