Karol Piórecki – Wikipedia, wolna encyklopedia
major dyplomowany piechoty | |
Pełne imię i nazwisko | Karol Franciszek Piórecki |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 4 grudnia 1884 |
Data i miejsce śmierci | 28 lutego 1942 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska | szef oddziału |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Karol Franciszek Piórecki, ps. Bończa[1] (ur. 4 grudnia 1884 w Stanisławowie, zm. 28 lutego 1942 w KL Auschwitz) – major dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 4 grudnia 1884 w Stanisławowie, ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jana i Karoliny z domu Truka[2][3][4]. 6 lipca 1907 zakończył naukę w klasie VIIIa c. k. Gimnazjum Wyższego w Brzeżanach ze zdanym egzaminem dojrzałości[5]. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, lecz po dwóch latach z powodu braków środków finansowych, zmuszony był je przerwać[2]. Ukończył prywatnie kurs księgowości i buchalterii, odbył praktykę w Kasie zaliczkowej w Złoczowie i podjął pracę urzędnika bankowego[2]. Do sierpnia 1914 był zatrudniony w Związku Ziemian we Lwowie[2]. Należał do Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego[2][3].
18 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich[2]. Został przydzielony jako sierżant do 2. kompanii I batalionu 1 pułku piechoty[3]. 18 lutego 1915 został awansowany do stopnia sierżanta[3]. Pełnił obowiązki sekcyjnego, następnie sierżanta liniowego, podoficera ordynansowego i dowódcy plutonu w 3. kompanii I baonu 1 pp[3]. 1 stycznia 1917 został mianowany chorążym piechoty[6]. 31 marca 1917 był odnotowany w 3. kompanii I baonu 1 pp i przedstawiony do odznaczenia austriackim Krzyżem Wojskowym Karola[3]. Po odezwie Tymczasowej Rady Stanu z 18 maja 1917 wystąpił 20 czerwca tego roku do cesarza Karola I o zwolnienie z obywatelstwa austriackiego oraz do TRS o przyznanie obywatelstwa Królestwa Polskiego[3]. Był ostatnim adiutantem pułku przed jego rozwiązaniem (do 18 września 1917)[3]. Później został wcielony do austriackiego 100 pułku piechoty i wysłany na front włoski. 18 grudnia 1917 w walkach nad Piawą, ciężko ranny i kontuzjowany, dostał się do niewoli włoskiej[2]. W czerwcu 1918 jako inwalida wojenny został zwolniony z niewoli i wrócił do Galicji Zachodniej[2]. Leczył się w szpitalu wojskowym w Krakowie[2].
W listopadzie 1918 oddał się do dyspozycji Polskiej Komendy Wojskowej w Krakowie[2]. 18 listopada 1918 generał Bolesław Roja mianował go z dniem 1 grudnia 1918 porucznikiem ze starszeństwem od 1 maja 1917 oraz przydzielił do Oddziału II Polskiej Komendy Wojskowej[7]. 8 stycznia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 15 listopada 1918 z tymczasowym zatwierdzeniem stopnia porucznika nadanego przez gen. Roję[8]. Następnie został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa, gdzie wziął udział w organizacji 1 i 3 Dywizji Legionów[2]. Od kwietnia 1919 brał udział w walkach 1 Dywizja Legionów[2]. 9 grudnia 1919 został warunkowo mianowany kapitanem w piechocie z dniem 1 grudnia 1919[9].
2 stycznia 1920 rozpoczął naukę na II Kursie Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie[10]. W połowie kwietnia został przydzielony do 4 Dywizji Piechoty i wziął udział w wyprawie kijowskiej[11]. Pierwszego dnia odwrotu z Kijowa (10 czerwca 1920) został przeniesiony do 1 Dywizji Legionów na stanowisko szefa sztabu[2]. Wziął udział w walkach odwrotowych dywizji, a następnie w kontruderzeniu znad Wieprza i bitwie nad Niemnem[2].
W początku styczniu 1921 wrócił do Warszawy i kontynuował naukę na kursie[2]. Od 1 czerwca tego roku jego oddziałem macierzystym był 1 pułk piechoty Legionów[12]. W październiku 1921, po ukończeniu kursu i otrzymaniu „pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” został przydzielony do 20 Dywizji Piechoty w Słonimie na stanowisko szefa sztabu[13][14]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 499. lokatą w korpusie oficerów piechoty[15][16][17][18]. Później został przeniesiony macierzyście do 79 pułku piechoty w Słonimie z pozostawieniem na stanowisku szefa sztabu 20 DP[19]. Z dniem 15 października 1923 został przydzielony do Oddziału III Sztabu Generalnego na stanowisko szefa Wydziału Wychowania Fizycznego[2][20][21][22][23]. W lipcu 1926 został przeniesiony do 85 pułku piechoty w Nowej Wilejce, w celu odbycia stażu na stanowisku dowódcy batalionu[2]. W listopadzie 1927 został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie na stanowisko szefa Oddziału Wyszkolenia[24][25]. W listopadzie 1928 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr III, a z dniem 31 sierpnia 1929 przeniesiony w stan spoczynku[26][27]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Słonim. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr IX. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[28]. W tym czasie był zatrudniony w Składnicy Materiału Intendenckiego nr 3 w Grodnie-Łosośni, w charakterze urzędnika[1].
W styczniu 1938 leczył się w Oddziale Nerwowym Szpitala Obszaru Warownego „Wilno” na Antokolu[2]. 24 czerwca 1938 wyrokiem Sądu Okręgowego w Wilnie został skazany za znieważenie słowne funkcjonariuszy Policji Państwowej w dniach 14 listopada 1937 i 3 marca 1938 w Wilnie na karę łączną dwóch miesięcy aresztu[2]. Powyższy wyrok został 25 listopada 1938 zatwierdzony w Wydziale Odwoławczym Karnym Sądu Okręgowego w Wilnie[2].
29 maja 1941 przybył do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie zginął 28 lutego 1942[29].
Był żonaty z Ireną z Odyńców (zm. 1978), z którą miał dwóch synów: Andrzeja (1920–2004) i Leona (ur. 1921)[2][30]. Żona Irena i syn Andrzej zostali pochowani na cmentarzu rzymskokatolickim w Radomiu (kwatera 4B, grób 2135)[31].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3591 – 6 grudnia 1921[32][2][33]
- Krzyż Niepodległości – 22 grudnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[34][1][35]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[2]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[2]
- Odznaka „Za wierną służbę”[2]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-12-29].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Piórecki Karol Franciszek. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.57-4739 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-12-28].
- ↑ a b c d e f g h Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 : Piórecki Karol Franciszek. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-12-28].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-12-29].
- ↑ Sprawozdanie 1907 ↓, s. 86, 88.
- ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 32.
- ↑ Rozkaz Nr 11 Polskiej Komendy Wojskowej w Krakowie z 18 listopada 1918, s. 3.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 6 z 21 stycznia 1919 , poz. 238.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 98 z 28 grudnia 1919, poz. 4145.
- ↑ Stawecki 1997 ↓, s. 16, 73.
- ↑ Wszendyrówny 2016 ↓, s. 93.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 22.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 8 października 1921, s. 1435.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 111.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 35.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 404.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 347.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 170.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 352.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 63 z 27 września 1923, s. 584.
- ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 10.
- ↑ Praca sportowa wojska. Wywiad z majorem Karolem Pióreckim, kierownikiem wydziału wychowania fizycznego Oddz. III Sztabu Generalnego. „Stadjon”. 30, s. 4-5, 1925-07-22. Warszawa.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 10, 307.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 300.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 120.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 330.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 216.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 326, 1026.
- ↑ Piórecki Karol. Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. [dostęp 2024-12-28].
- ↑ Andrzej Piórecki: Wojskowe szlaki Karola Pióreckiego. Kresy24.pl. [dostęp 2024-12-30].
- ↑ Parafia Świętego Wacława w Radomiu. GeoCmentarz. [dostęp 2024-12-30].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 6 grudnia 1921, s. 1606.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-12-29].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 296, poz. 391.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-12-29].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Wyższego w Brzeżanach za rok szkolny 1907. Brzeżany: Nakładem Funduszu Naukowego, 1907.
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Piotr Stawecki: Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1997. ISBN 83-04-04390-4.
- Andrzej Wszendyrówny. II kurs Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w budowaniu bezpieczeństwa państwa (1920–1921). „Bellona”. 4 (687), 2016. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej. ISSN 1897-7065.