Kościół św. Marcina w Szebniach – Wikipedia, wolna encyklopedia
A-87 z dnia 05.01.1961[1] | |||||||
Kościół nieczynny kultowo | |||||||
Widok ogólny | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Parafia | |||||||
Wezwanie | |||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Jasło | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu jasielskiego | |||||||
49°45′41,8″N 21°35′50,9″E/49,761611 21,597472 |
Kościół św. Marcina w Szebniach – kościół rzymskokatolicki pw. św. Marcina, wzniesiony w 1605, znajdujący się w Szebniach.
Po wybudowaniu nowego kościoła od 2003 świątynia nieczynna kultowo. Obiekt włączony do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy kościół w Szebniach powstał w 1326. Potem zbudowano jeszcze cztery świątynie i wszystkie spłonęły. Zachowany do dzisiaj wzniesiono w 1605. Odnawiany w 1759. W 1794 przeszedł gruntowny remont wsparty przez Gorajskich ówczesnych właścicieli wsi. Mosiężny żyrandol-pająk, rzeźbę św. Antoniego, obraz św. Teresy, nowy ornat i drugi dzwon zakupiono w 1820. Poświęcony został przez biskupa przemyskiego Franciszka Wierzchlejskiego 29 czerwca 1855. W 1894 z inicjatywy proboszcza Władysława Sarny znacznie przebudowano świątynię. Rozebrano grożącą zawaleniem wieżę-dzwonnicę, przedłużono nawę i dostawiono przybudówki po bokach nawy i prezbiterium. Postawiono nową murowaną dzwonnicę. W 1943 nową dekorację malarską stylizowaną na ludowo wykonał prof. Jan Wodyński. Podczas walk frontowych w styczniu 1945 kościół został poważnie uszkodzony. W lutym 1945 naprawiono dach i ściany, a rok później ołtarze. Nową polichromię wykonał w 1957 malarz Stanisław Szmuc. W 1960 zainstalowano organy czeskiej firmy Riegera pochodzące z kościoła jezuitów w Tarnopolu. Kapitalny remont budowli przeprowadzono w latach 2012–2013.
-
Elewacja wschodnia -
Wnętrze -
Od strony zachodniej
Architektura i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Jest to budowla konstrukcji zrębowej, nieorientowana. Świątynia składa się z trzech części. Do trójbocznie zamkniętego prezbiterium od strony wschodniej przylega zakrystia, a od zachodniej murowany skarbczyk. Do szerokiego korpusu nawowego z węższą częścią dostawioną w 1894 przylegają: od północy przylega kwadratowy przedsionek, a od strony zachodniej dwa przedsionki połączone podcieniem na słupach. Dachy dwuspadowe pokryte blachą z sześcioboczną wieżyczką na sygnaturkę zwieńczoną latarnią. Ściany oszalowane pionowo deskami z listwowaniem, wzmocnione lisicami.
Wnętrze nakryte stropami płaskimi z fasetą. Ściany i stropy pokryte polichromią figuralno-ornamentalną. XVIII wieczne wyposażenie kościoła ufundowała rodzina Gorajskich: trzy ołtarze, główny z obrazem św. Marcina i figurą Chrystusa na Krzyżu, boczny lewy z obrazem św. Rodziny i boczny prawy z obrazem Serca Pana Jezusa. Pod chórem kropielnica wykonana z jednego kamienia.
Otoczenie
[edytuj | edytuj kod]Na terenie przykościelnym, arkadowa murowana dzwonnica z końca XIX w. oraz klasycystyczne nagrobki rodziny Gorajskich.
-
Kościół przed remontem (2008) -
Ołtarz główny -
Dzwonnica
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2018-01-16] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Sebastian Wypych Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2001, ss. 172, 173 ISBN 83-85557-88-1, ISBN 83-85368-79-5
- Władysław Sarna, Opis powiatu jasielskiego ,1908, Jasło, ss. 316-322 ISBN 83-7343-071-7
- Krzysztof Zieliński, Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego, Rzeszów 2015, ss. 272, 273 ISBN 978-83-61577-68-3