Kościół św. Rocha w Lemanie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kościół pw. św. Rocha w Lemanie

nr rej. A-535 z 21 grudnia 1994
kościół parafialny
Państwo	Polska
Miejscowość	Leman
Adres	Leman 56 18-525 Turośl
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Parafia św. Rocha w Lemanie
Wezwanie	św. Rocha
Historia Data rozpoczęcia budowy 1925
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno Liczba naw 1 Dzwonnica • typ dzwonnicy wolnostojąca
Położenie na mapie Polski Kościół pw. św. Rocha w Lemanie
Położenie na mapie województwa podlaskiego Kościół pw. św. Rocha w Lemanie
Położenie na mapie powiatu kolneńskiego Kościół pw. św. Rocha w Lemanie
Położenie na mapie gminy Turośl Kościół pw. św. Rocha w Lemanie
53°27′59″N 21°40′01″E/53,466389 21,666944
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół pw. św. Rocha w Lemanie – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Kolno, diecezji łomżyńskiej, metropolii białostockiej.

W kwietniu 1925 ks. Czesław Dziondziak rozpoczął rozbiórkę drugiego w historii kościoła w Lemanie i budowę nowej świątyni. Została poświęcona 16 sierpnia 1925 w czasie odpustu ku czci św. Rocha^[1]. Po 1945 kościół wielokrotnie remontowano^[2].

Kościoły w Lemanie, Dąbrówce, Turośli i Łysych to zespół czterech budowli sakralnych określanych mianem kościołów w stylu kurpiowskim. Wszystkie mają dwie wieże w ścianie frontowej i trójkątny szczyt. Forma ta nawiązuje do klasycystycznych tympanonów^[3].

Kościół w Lemanie jest wpisany do rejestru zabytków (A-535 z 21 grudnia 1994)^[4].

Kościół zlokalizowany w centrum wsi jest drewniany, na podmurówce z kamienia polnego i cegły. Ściany wystawiono w konstrukcji zrębowej. Kościół jest oszalowany zewnątrz i wewnątrz pionowymi deskami. Kościół jest jednonawowy z trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Do nawy przylegają symetryczne prostokątne wieże na planie kwadratu i kaplice. Z obu stron prezbiterium są dwie symetryczne kwadratowe zakrystie. Więźba dachowa jest krokwiowa, wzmocniona jętkami na stolcami. Dachy kaplic i prezbiterium są trójpołaciowe, pulpitowe. Zakrystie przykryto dachami jednospadowymi^[2].

Elewacje są szalowane deskami poziomymi, wyżej deskami ułożonymi pionowo. Fasada jest dwukondygnacyjna, szczyt flantują dwie wieże. Dolna partia szczytu jest szalowana na wzór fryzu arkadkowego, wyżej w układzie romboidalnym. Wieże w dolnej części są szalowane pionowymi deskami, powyżej gzymsu mają z każdej strony trójkątne szczyty. Kondygnacja górna wież została zaplanowana jako ośmiobok z płycinami w każdej ze ścianek. Strzelite wieże są przykryte ostrosłupowymi ośmiopołaciowymi hełmami zwieńczonymi krzyżami^[2]. W szczycie wisiał obraz Matki Boskiej Częstochowskiej^[1].

W ścianie fasadowej na osi symetrii umieszczono dwuskrzydłowe drzwi wejściowe nabijane ćwiekami. Drzwi do zakrystii są takie same, tylko jednoskrzydłowe. Prostokątne okna umieszczono w drewnianych ramach. W nawie zamontowano czterodzielne wielokwaterowe okna, pozostałe okna są mniejsze: dwuskrzydłowe i sześciokwaterowe. Stropy są drewniane, w nawie sklepienie jest pozorne o wykroju odcinka łuku. Pod chórem strop jest płaski^[2]. Organy zbudowano w 1908^[1]. W 1985 poddano je remontowi^[2].

Nawa i prezbiterium są równe pod względem wysokości i szerokości, więc jest to wnętrze halowe. Kaplice są tak samo wysokie jak nawy. Na sklepieniu nawy umieszczono polichromię ze scenami z życia świętych oraz stylizowaną wicią roślinną. Chór muzyczny jest drewniany. Balustrada jest wycinana w motywy kurpiowskie. Powierzchnia użytkowa dzwonnicy to ok. 240 m², a kubatura – ok. 2500 m³^[2]. Kościół ma 27 m długości, 16 m szerokości, a wysokość do sklepienia wynosi 9 m^[1].

W kościele jest ołtarz główny, dwa ołtarze boczne i prospekt organowy – wszystkie te elementy mają klasycyzujące formy i pochodzą z okresu budowy świątyni. Wyposażenie kościoła stanowią również krucyfiks ludowy, cztery feretrony oraz rzeźba św. Jana Nepomucena w dzwonnicy. Przed II wojną światową stała nad kanałem, który przepływa przez wieś. Wierni ukryli zagrożoną spaleniem figurę. Po 1945 władze cywilne zakazały umieścić ją w danym miejscu. W 2005 przekazano ją do renowacji^[1].