Kościół Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej i św. Stanisława Biskupa w Szczyrzycu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kościół Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej i św. Stanisława Biskupa w Szczyrzycu
Zabytek: nr rej. A-21 z dnia 16.04.1968[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Szczyrzyc

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

NMP Wniebowziętej i św. Stanisława w Szczyrzycu

Wezwanie

NMP Wniebowziętej
św. Stanisława

Przedmioty szczególnego kultu
Cudowne wizerunki

Matka Boża Szczyrzycka

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej i św. Stanisława Biskupa w Szczyrzycu”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej i św. Stanisława Biskupa w Szczyrzycu”
Położenie na mapie powiatu limanowskiego
Mapa konturowa powiatu limanowskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej i św. Stanisława Biskupa w Szczyrzycu”
Położenie na mapie gminy Jodłownik
Mapa konturowa gminy Jodłownik, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej i św. Stanisława Biskupa w Szczyrzycu”
Ziemia49°47′04,18″N 20°11′17,93″E/49,784494 20,188314
Główna nawa

Kościół Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej i św. Stanisława Biskupa w Szczyrzycu – zabytkowa murowana świątynia rzymskokatolicka, znajdująca się w miejscowości Szczyrzyc, w powiecie limanowskim, w gminie Jodłownik. Kościół jest częścią zabytkowego zespołu klasztornego cystersów.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Od końca XIII wieku częścią opactwa cystersów był kościół murowany z kamienia łupanego. Przestał on jednak wystarczać zakonnikom i stale rosnącej liczbie parafian i pielgrzymów, dlatego w 1620 kanonik gnieźnieński i późniejszy opat szczyrzycki Stanisław Korczak Drohojewski[2] rozpoczął rozbudowę opactwa, w tym również świątyni. Poświęcenia rozbudowanego kościoła dokonał w 1642 biskup Tadeusz Oborski[3].

Aż do I wojny światowej dach kościoła pokrywała blacha miedziana, która jednak została skradziona przez Austriaków. Nowego pokrycia dachu miedzią dokonano w 1982[4].

Architektura

[edytuj | edytuj kod]

Barokowa świątynia wzniesiona została na planie krzyża, z prezbiterium zamkniętym półkolistą absydą. Nad kościołem góruje smukła rokokowa wieżyczka z sygnaturką.

Wnętrze

[edytuj | edytuj kod]

Do wnętrza świątyni prowadzi piękny gotycki portal oraz rzeźbione drzwi. Ich dekoracja jest dziełem miejscowego zakonnika z XV wieku[2].

Ściany i stropy zdobi secesyjna polichromia autorstwa Jana Bukowskiego, wykonana w 1913[2].

Ołtarz główny
barokowy, ufundowany został w 1642 przez opata Remigiusza Łukowskiego. Z tego samego okresu pochodzi obraz Wniebowzięta, który był w nim umieszczony aż do momentu zastąpienia przez cudowny obraz Matka Boża Szczyrzycka. Po bokach ołtarza znajdują się dwie figury: św. Stanisław (z twarzą fundatora) oraz św. Wojciech (z twarzą króla Zygmunta II Wazy)[5].
Ołtarze boczne
rokokowe, zdobione przez motywy roślinne[4].

Wyposażenie kościoła

[edytuj | edytuj kod]

Większość elementów wyposażenia wnętrza szczyrzyckiego kościoła wykonana jest w stylu barokowym i rokokowym. Wyróżniają się zwłaszcza:

  • XVIII-wieczne tabernakulum,
  • stalle z XIX wieku. Nad nimi znajdują się dwa orły a na posadzce lwy – oba te elementy są pozostałością starszych stalli z XVII wieku[4],
  • renesansowa chrzcielnica,
  • kamienna kropielnica z czterema płaskorzeźbami, na których widnieją sceny z Męki Pańskiej[2],
  • rokokowa ambona, na której baldachimie umieszczono rzeźbę św. Stanisława[2],
  • krucyfiks z początku XV wieku,
  • epitafia nagrobne opatów szczyrzyckich: Stanisława Drohojowskiego, Remigiusza Łukowskiego i Gerarda Pastoriusza (z 1752)[2],
  • kielichy mszalne,
  • organy wybudowane w latach 1885-1892 przez organmistrza Tomasza Falla, umieszczone na neoklasycznym prospekcie[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2016-01-26].
  2. a b c d e f Szlak Cysterski w Polsce – Szczyrzyc
  3. P. Skoczek, s. 51
  4. a b c P. Skoczek, s.55
  5. P. Skoczek, s. 53
  6. Polskie Wirtualne Centrum Organowe – Szczyrzyc

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 49-55. ISBN 978-83-88383-43-4.