Ksawery Jasieński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ksawery Jasieński
Pełne imię i nazwisko

Ksawery Jan Jasieński

Data i miejsce urodzenia

13 września 1931
Radom

Zawód, zajęcie

lektor radiowy i telewizyjny

Narodowość

polska

Alma Mater

Szkoła Główna Planowania i Statystyki

Pracodawca

Polskie Radio

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Ksawery Jan Jasieński (ur. 13 września 1931 w Radomiu) – polski spiker, lektor telewizyjny i radiowy (od 1 lipca 1953[1]).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Henryka Mieczysława Aleksandra Jasieńskiego h. Dołęga (1893–1979) i Marii z Wojna-Ośniałowskich h. Trąby (1901–1959). Brat Antoniny Marii (ur. 1923), Gustawa Michała (1924–1953) i Teresy Marii (1935–1999)[2]. Jest spokrewniony z Witoldem Gombrowiczem. W 1949 ukończył VI Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Radomiu. Studiował ekonomię w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie. Od początku działalności w Telewizji Polskiej pracował w charakterze lektora filmów fabularnych, a później głównie przyrodniczych i dokumentalnych[1]. To właśnie dzięki nim jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych głosów polskiej telewizji. Działacz „Solidarności”, kierował Kołem Realizacji i Emisji. Kolporter prasy, książek i znaczków drugiego obiegu[3]. W stanie wojennym został odsunięty od pracy radiowej na pół roku[4].

Od 1964 za sprawą Jerzego Bokiewicza[5] nagrywa dla osób niewidomych książki z literatury światowej, polskiej, naukowe i wiersze. W sumie ponad 530 książek, z których część została wydana w formie audiobooka[4].

W 1998 użyczył nieodpłatnie swojego głosu w komunikatach emitowanych w metrze w Warszawie[6]. W 2015 głos Jasieńskiego zapowiadający kolejne stacje wykorzystał Taco Hemingway w piosence Następna stacja.

Dwukrotnie żonaty. Ze związku z Katarzyną Zachwatowicz (ur. 1932) urodził się syn Michał (ur. 1958) i córka Aleksandra Ludwika (ur. 1964), natomiast z Magdą Polak (ur. 1947) ma synów Filipa Jana (ur. 1969) i Jakuba Jana (ur. 1982)[2].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Ksawery Jasieński. Spikerzy i lektorzy Polskiego Radia. [dostęp 2013-09-28].
  2. a b Ksawery Jan Jasieński h. Dołęga M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-07-12].
  3. Jasieński Ksawery [online], www.polscylektorzy.pl, 6 lipca 2009 [dostęp 2018-12-22].
  4. a b 87. urodziny Ksawerego Jasieńskiego [online], PolskieRadio.pl, 13 września 2018 [dostęp 2019-01-01].
  5. Miłosz Pieńkowski: Jego głos słychać w metrze. A kto zabrzmi na II linii?. 2011-09-10.
  6. Komunikaty na stronie Metra Warszawskiego
  7. M.P. z 2008 r. nr 31, poz. 273 „za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za zaangażowanie w walkę o wolność słowa i wolne media, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej”.
  8. Prezydent RP odznaczył bohaterów stanu wojennego oraz działaczy ruchu „Polsko-Czesko-Słowackiej.... 2007-12-10. [dostęp 2015-07-21].
  9. M.P. z 2001 r. nr 4, poz. 78 „za wybitne zasługi w długoletniej działalności radiowej”.
  10. ODZNACZENIA W PAŁACU PREZYDENCKIM Z OKAZJI 75-LECIA POLSKIEGO RADIA. 2000-12-07. [dostęp 2015-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-08)].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]