Księga Powtórzonego Prawa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Księga Powtórzonego Prawa [Pwt] (hebr. דברים Dwarim, słowa; gr. Δευτερονόμιον, Powtórzone Prawo; łac. Deuteronomium) – ostatnia, piąta księga Tory. Zawiera między innymi przepisy prawa, które Bóg podyktował Mojżeszowi na górze Horeb (tzw. kodeks deuteronomiczny), poprzedzone Dekalogiem. W księdze tej umieszczony jest również hymn Mojżesza. Księga Powtórzonego Prawa kończy się śmiercią Mojżesza i wkroczeniem Izraelitów do Ziemi Obiecanej. Dalsze wydarzenia opisuje Księga Jozuego. Przepisy prawne z Księgi Powtórzonego Prawa uważane są za najstarszą część Pięcioksięgu.

Treść Księgi Powtórzonego Prawa

[edytuj | edytuj kod]

Historia kompozycji

[edytuj | edytuj kod]

W 1806 roku Wilhelm Martin Leberecht de Wette zauważył, że przepisy prawne i kultowe z rozdziałów 12-26 Księgi Powtórzonego Prawa odpowiadają reformie króla Jozjasza, datowanej na 622 rok p.n.e. i opisanej w rozdziale 23 2 Księgi Królewskiej. De Wette uznał, że księga powstała dla uzasadnienia centralizacji państwa i ustanowienia wyłącznego kultu jerozolimskiego boga Jahwe[1][2]. W XX wieku zauważono, że tekst przymierza, jakie Bóg zawarł z Mojżeszem, wzorowany był na ówczesnych traktatach asyryjskich[3].

Księga była później rozbudowywana o kolejne elementy - dodano do niej między innymi Dekalog. Jej bezpośrednią kontynuację stanowi Księga Jozuego. Księgi od Powtórzonego Prawa do Drugiej Księgi Królewskiej tworzą tak zwaną "historię deuteronomistyczną", napisaną przez autorów o zbliżonym stylu i światopoglądzie. Przedmiotem kontrowersji pozostaje, czy historia deuteronomistyczna powstawała niezależnie od pozostałych ksiąg Pięcioksięgu (zwanych też Tetrateuchem, a więc Czteroksięgiem) aż do momentu ostatecznej redakcji Tory (jak chciał Martin Noth)[4][5].

Teologia deuteronomiczna

[edytuj | edytuj kod]

Teologia deuteronomiczna ukształtowała się prawdopodobnie pod wpływem proroków z królestwa północnego.[6] W centrum Księgi Powtórzonego Prawa stoi przymierze, jakie Bóg zawarł z Mojżeszem na górze Horeb (przez późniejszych autorów Pięcioksięgu zwanej górą Synaj). Przymierze ma charakter warunkowy: Bóg będzie stał po stronie Żydów tak długo, jak będą przestrzegać jego prawa i bilateralny. W rezultacie pierwsi prorocy okresu wygnaniowego tłumaczyli niewolę babilońską właśnie złamaniem przymierza.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ska 2006: 105-107
  2. Van Seters 2015: 17
  3. Van Seters 2015: 86-88
  4. Ska 2006: 121-123
  5. Van Seters 2015: 82-84
  6. Van Seters 2015: 84-86

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Jean-Louis Ska: Introduction to Reading the Pentateuch. Winona Lake, Indiana: Eisenbraus, 2006. ISBN 978-1-57506-122-1.
  • John Van Seters: The Pentateuch. A Social-Science Commentary. London-New Dehli-New York-Sydney: Bloomsbury, 2015. ISBN 978-0-56765-879-1.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]