Maciej Janina – Wikipedia, wolna encyklopedia

Maciej Janina
Herb duchownego
Data śmierci

17 czerwca 1419

Biskup przemyski
Okres sprawowania

1392-1419[2]

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

łaciński

Sakra biskupia

28 października 1392[1]

Maciej zwany Janina (zm. 1419) – drugi biskup przemyski, od 1392 do 17 kwietnia 1419; nastąpił po założycielu diecezjiEryku z Winsen. Biskup Maciej, Polak zakonu franciszkańskiego ze Lwowa, dalszy współtwórca i organizator tej diecezji. Kanclerz dworu królewskiego. Akta biskupie zwą go Janina, co pochodzi albo od jego herbu, albo raczej od głowy św. Jana Chrzciciela na misie pod wizerunkiem NMP z Dzieciątkiem na pieczęci przez niego używanej. Pod koniec XVI w. pojawiła się plotka, że nie był herbowym.

Działalność
  • postarał się u króla Władysława Jagiełły i u Stolicy Apostolskiej o uposażenie biskupstwa przemyskiego,
  • urzędował w Krośnie
  • ustalił granice diecezji przemyskiej, jako że arcybiskup halicki przywłaszczył sobie znaczną jej część; udał się w tej sprawie do papieża, a ten wyznaczył bpa krakowskiego, który 12 IX 1398 ustalił te granice,
  • tworzył nowe parafie, budował kościoły, zaopatrywał w prebendy,
  • był sygnatariuszem aktu unii horodelskiej 1413 roku[3].
  • do Przeworska i Leżajska wprowadził kanoników regularnych św. Grobu,
  • na pierwszym synodzie diecezji przemyskiej 20 VI 1415 wydał Statuty Diecezjalne dla kleru wraz z rubryką do odprawiania Mszy św. i brewiarza,
  • założył w diecezji Bractwo Kapłańskie i nadał mu Statut 25 stycznia 1419; powstało ono w Rzymie i było już w Krakowie,
  • przeniósł siedzibę katedralną do kościoła na Zamku,
  • ustanowił przepisy dla kanoników kapitulnych co do mieszkania i uposażenia,
  • brał żywy i znaczący udział w sprawach królestwa i Kościoła w Polsce.

Według J. Kurtyki (patrz niżej Polski Słownik Biograficzny) zmarł 17 czerwca 1419; do wyboru następcy diecezją opiekował się abp Jan Rzeszowski; pochowany w katedrze przemyskiej. Jego następcą został Janusz z Lubienia 30 sierpnia 1420.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Catholic-hierarchy
  2. Według innego źródła w latach 1387-1399. Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1833). Przemyśl: 1833, s. 0.
  3. Statuta, Prawa Y Constitucie Koronne Łacinskie Y Polskie z Statutow Łaskiego Y Herborta Y Z Constituciy Koronnych Zebrane, Kraków 1600, s. 749.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Piotr Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965 - 1999 : słownik biograficzny. Warszawa: „Pax”, 2000. ISBN 83-211-1311-7.