Nagroda Jury (Festiwal Filmowy w Cannes) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Nagroda Jury (fr. Prix du Jury) – nagroda przyznawana na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes przez członków międzynarodowego jury konkursu głównego. Wyróżnienie uznawane jest jako trzecie w kolejności pod względem znaczenia w sekcji konkursowej, ustępujące jedynie Złotej Palmie i Grand Prix. Otrzymuje ją jeden lub dwa konkursowe filmy za oryginalność spojrzenia i wnikliwość przekazu.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnienie po raz pierwszy przyznane zostało już w 1946 roku jako Nagroda Jury Międzynarodowego. W latach 50. i 60. nosiło zaś nazwę Nagroda Specjalna Jury i miało status drugiej najważniejszej nagrody zaraz po Złotej Palmie. Po wprowadzeniu na stałe Grand Prix jako drugiej nagrody konkursowej pod koniec lat 60. i zmianie nazwy na Nagroda Jury, wyróżnienie to zajęło pod względem hierarchii trzecie miejsce w konkursie głównym.

Poza latami, w których festiwal się nie odbył lub nie przyznano na nim nagród (1948, 1950, 1968, 2020), Nagrody Jury nie przyznano podczas czternastu festiwalowych edycji (1947, 1949, 1953, 1967, 1974–1979, 1981–1982, 1984, 2001). Aż 21 razy nagrodę tę przyznano dwóm filmom w danym roku.

Polskimi twórcami uhonorowanymi tą nagrodą byli: Andrzej Wajda (Kanał, 1957), Jerzy Kawalerowicz (Matka Joanna od Aniołów, 1961), Wojciech Jerzy Has (Sanatorium pod klepsydrą, 1973), Krzysztof Zanussi (Constans, 1980), Krzysztof Kieślowski (Krótki film o zabijaniu, 1988) oraz Jerzy Skolimowski (IO, 2022)[1][2].

Nagrodzone filmy

[edytuj | edytuj kod]
Rok Film Reżyseria Kraj pochodzenia
1946 Bitwa o szyny (La bataille du rail) René Clément  Francja
1947 Nagroda nie została przyznana.
1948 Festiwal nie odbył się.
1949 Nagroda nie została przyznana.
1950 Festiwal nie odbył się.
1951 Wszystko o Ewie (All About Eve) Joseph L. Mankiewicz  Stany Zjednoczone
1952 Wszyscy jesteśmy mordercami (Nous sommes tous des assassins) André Cayatte  Francja
1953 Nagroda nie została przyznana.
1954 Pan Ripois (Monsieur Ripois) René Clément  Francja
1955 Zaginiony kontynent (Continente perduto) Enrico Gras, Giorgio Moser i Leonardo Bonzi  Włochy
1956 Tajemnica Picassa (Le mystère Picasso) Henri-Georges Clouzot  Francja
1957 Kanał Andrzej Wajda  Polska
Siódma pieczęć (Det sjunde inseglet) Ingmar Bergman  Szwecja
1958 Mój wujaszek (Mon oncle) Jacques Tati  Francja
1959 Gwiazdy (Sterne) Konrad Wolf  NRD
1960 Klucz (鍵 / Kagi) Kon Ichikawa  Japonia
Przygoda (L'avventura) Michelangelo Antonioni  Włochy
1961 Matka Joanna od Aniołów Jerzy Kawalerowicz  Polska
1962 Proces Joanny d'Arc (Procès de Jeanne d'Arc) Robert Bresson  Francja
Zaćmienie (L'eclisse) Michelangelo Antonioni  Włochy
1963 Gdy przychodzi kot (Až přijde kocour) Vojtěch Jasný  Czechosłowacja
Harakiri (切腹 / Seppuku) Masaki Kobayashi  Japonia
1964 Kobieta z wydm (砂の女 / Suna no onna) Hiroshi Teshigahara  Japonia
1965 Kwaidan, czyli opowieści niesamowite (怪談 / Kaidan) Masaki Kobayashi  Japonia
1966 Alfie Lewis Gilbert  Wielka Brytania
1967 Nagroda nie została przyznana.
1968 Festiwal został przerwany, a nagród nie wręczono.
1969 Z Costa-Gavras  Francja
1970 Sokoły (Magasiskola) István Gaál  Węgry
Truskawkowe oświadczenie (The Strawberry Statement) Stuart Hagmann  Stany Zjednoczone
1971 Joe Hill Bo Widerberg  Szwecja
Miłość (Szerelem) Károly Makk  Węgry
1972 Rzeźnia nr 5 (Slaughterhouse-Five) George Roy Hill  Stany Zjednoczone
1973 Sanatorium pod klepsydrą Wojciech Jerzy Has  Polska
Zaproszenie (L'invitation) Claude Goretta  Szwajcaria
1974-
1979
Nagroda nie została przyznana.
1980 Constans Krzysztof Zanussi  Polska
1981
1982
Nagroda nie została przyznana.
1983 Sprawa umorzona (খারিজ / Kharij) Mrinal Sen  Indie
1984 Nagroda nie została przyznana.
1985 Pułkownik Redl (Oberst Redl) István Szabó  Węgry
1986 Teresa (Thérèse) Alain Cavalier  Francja
1987 Shinran: Droga ku czystości (親鸞 白い道 / Shinran: Shiroi michi) Rentarō Mikuni  Japonia
Światło (Yeelen) Souleymane Cissé  Mali
1988 Krótki film o zabijaniu Krzysztof Kieślowski  Polska
1989 Jezus z Montrealu (Jésus de Montréal) Denys Arcand  Kanada
1990 Tajna placówka (Hidden Agenda) Ken Loach  Wielka Brytania
1991 Europa Lars von Trier  Dania
Poza życiem (Hors la vie) Maroun Bagdadi  Francja
1992 Samodzielne życie (Самостоятельная жизнь / Samostojatielnaja żyzń) Witalij Kaniewski  Rosja
Słońce pośród liści pigwy (El sol del membrillo) Víctor Erice  Hiszpania
1993 Lalkarz (戲夢人生 / Xi meng ren sheng) Hou Hsiao-hsien  Tajwan
Wiatr w oczy (Raining Stones) Ken Loach  Wielka Brytania
1994 Królowa Margot (La Reine Margot) Patrice Chéreau  Francja
1995 Carrington Christopher Hampton  Wielka Brytania
Pamiętaj, że umrzesz (N'oublie pas que tu vas mourir) Xavier Beauvois  Francja
1996 Crash: Niebezpieczne pożądanie (Crash) David Cronenberg  Kanada
1997 Western Manuel Poirier  Francja
1998 Festen Thomas Vinterberg  Dania
Zimowe wakacje (La classe de neige) Claude Miller  Francja
1999 List (A Carta) Manoel de Oliveira  Portugalia
2000 Pieśni z drugiego piętra (Sånger från andra våningen) Roy Andersson  Szwecja
Tablice (تخته سیاه / Takhté siah) Samira Makhmalbaf  Iran
2001 Nagroda nie została przyznana.
2002 Boska interwencja (يد إلهية / Yadon ilaheyya) Elia Suleiman  Palestyna
2003 O piątej po południu (پنج عصر / Panj é asr) Samira Makhmalbaf  Iran
2004 Choroba tropikalna (สัตว์ประหลาด / Sud pralad) Apichatpong Weerasethakul  Tajlandia
Ladykillers, czyli zabójczy kwintet (The Ladykillers) Joel i Ethan Coenowie  Stany Zjednoczone
2005 Szanghajskie sny (青红 / Qing hong) Wang Xiaoshuai  Chiny
2006 Red Road Andrea Arnold  Wielka Brytania
2007 Ciche światło (Stellet licht) Carlos Reygadas  Meksyk
Persepolis Marjane Satrapi i Vincent Paronnaud  Francja
2008 Boski (Il divo) Paolo Sorrentino  Włochy
2009 Fish Tank Andrea Arnold  Wielka Brytania
Pragnienie (박쥐 / Bakjwi) Park Chan-wook  Korea Południowa
2010 Krzyczący mężczyzna (Un homme qui crie) Mahamat Saleh Haroun  Czad
2011 Poliss (Polisse) Maïwenn  Francja
2012 Whisky dla aniołów (The Angels' Share) Ken Loach  Wielka Brytania
2013 Jak ojciec i syn (そして父になる / Soshite chichi ni naru) Hirokazu Koreeda  Japonia
2014 Mama (Mommy) Xavier Dolan  Kanada
Pożegnanie z językiem (Adieu au langage) Jean-Luc Godard  Francja
2015 Lobster (The Lobster) Jorgos Lantimos  Irlandia
2016 American Honey Andrea Arnold  Wielka Brytania
2017 Niemiłość (Нелюбовь / Nieliubow) Andriej Zwiagincew  Rosja
2018 Kafarnaum (كفرناحوم / Capharnaüm) Nadine Labaki  Liban
2019 Bacurau Kleber Mendonça Filho i Juliano Dornelles  Brazylia
Nędznicy (Les misérables) Ladj Ly  Francja
2020 Festiwal nie odbył się ze względu na pandemię koronawirusa.
2021 Kolano Ahed (הַבֶּרֶךְ / Ha'berech) Nadaw Lapid  Izrael
Memoria Apichatpong Weerasethakul  Kolumbia
2022 IO Jerzy Skolimowski  Polska
Osiem gór (Le otto montagne) Felix Van Groeningen i Charlotte Vandermeersch  Włochy
2023 Opadające liście (Kuolleet lehdet) Aki Kaurismäki  Finlandia
2024 Emilia Pérez Jacques Audiard  Francja

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Cannes Film Festival - Jury Prize: All winners. Film Affinity. [dostęp 2023-05-21]. (ang.).
  2. Cannes Jury Prize Winner 'EO' Shares Vision of Modern Europe Through Lens of a Donkey. Outlook India, 07.10.2022. [dostęp 2023-05-21]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]