Neustadt an der Weinstraße – Wikipedia, wolna encyklopedia
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Prawa miejskie | 1275[1] | ||||
Zarządzający | Marc Weigel↗ | ||||
Powierzchnia | 117,10 km² | ||||
Populacja (2009) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy | 06321 | ||||
Kod pocztowy | 67433-67435 | ||||
Tablice rejestracyjne | NW | ||||
Położenie na mapie Nadrenii-Palatynatu | |||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||
49°21′N 8°09′E/49,350000 8,150000 | |||||
Strona internetowa |
Neustadt an der Weinstraße, Neustadt a. d. Weinstraße, Neustadt a. d. W. (hist. Neustadt an der Haardt) – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat.
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Położenie
[edytuj | edytuj kod]Miasto położone jest w południowo-zachodnich Niemczech, na pograniczu Lasu Palatynackiego na zachodzie i Niziny Górnoreńskiej na wschodzie. Miasto przedzielone jest ze wschodu na zachód przez rzekę Speyerbach (lewobrzeżny dopływ Renu).
Wraz z przynależnymi dzielnicami rozciąga się na przestrzeni 22,5 km w kierunku wschodnio-zachodnim i 9,5 km w kierunku północno-południowym. Najwyżej położonym punktem jest Hohe-Loog-Haus – 619 m n.p.m., najniżej położony punkt znajduje się w dzielnicy Geinsheim – 108 m n.p.m.
Sąsiednie gminy
[edytuj | edytuj kod]Klimat
[edytuj | edytuj kod]
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kalendarium
[edytuj | edytuj kod]774 | Pierwsza wzmianka w dokumentach o wsiach Winzingen, Lachen i Speyerdorf | |
około 1200 | Budowa zamku Wolfsburg przez palatyna Ludwika I | |
XIII wiek | Założenie "Neue Stadt" (pol. Nowego Miasta) przez palatyna Ludwika I i jego syna Ottona II poniżej zamku Winzingen. | |
1254 | Miasto należało do Wielkiego Związku Miast Reńskich. | |
1275 | Nadanie praw miejskich. | |
1797–1815 | Neustadt należało do Francji (Mont Tonnerre) | |
1816–1945 | Neustadt należało do Królestwa Bawarii (powiat Rhein (niem. Rheinkreis), później Rheinpfalz) | |
1832 | Hambacher Fest: Demonstracja 30 000 osób na zamku w miejscowości Hambach an der Weinstraße za demokracją i zjednoczeniem państwa niemieckiego. | |
1847 | Otwarcie linii kolejowej Ludwigshafen am Rhein – Neustadt | |
1892 | Przyłączenie do gminy wsi Winzingen | |
1969/1974 | Przyłączenie do gminy dziewięciu okolicznych wsi winiarskich. |
Toponimika nazwy
[edytuj | edytuj kod]Miasto Neustadt an der Weinstraße w swej historii nosiło wiele nazw, wszystkie oznaczały „Nowe Miasto”:
Przedział czasowy | Nazwa |
---|---|
1253 | Nova Civitas |
1339 | Nuwenstadt |
1414 | Neunstat an der Hart |
1452 | Nuwenstadt ann der Hart |
1716 | Neustatt ahn der Haardt |
XIX w. | Neustadt an der Haardt |
1935/1937–1945 | Neustadt an der Weinstraße |
1945–1950 | Neustadt an der Haardt |
od 1950 | Neustadt an der Weinstraße |
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]Oprócz miasta głównego (30 166 mieszkańców) przynależy do niego dziewięć dzielnic:
- Diedesfeld
2005 mieszkańców, położona ok. 4 km na południe od centrum, wchłonięta w 1969 roku
- Duttweiler
986 mieszkańców, leży ok. 7 km na południowy wschód od centrum, wchłonięta w 1974 roku
- Geinsheim
1970 mieszkańców, jest najdalej położoną dzielnicą miasta. Leży ok. 10 km na południowy wschód i została wchłonięta w 1969 roku
- Gimmeldingen
2636 mieszkańców, leży ok. 3 km na północ i została wchłonięta w 1969 roku. Dzielnica znana z uprawy winorośli Gimmeldinger Meerspinne i festynu Mandelblütenfest (pol. Festyn Kwitnących Migdałów).
- Haardt
2807 mieszkańców, położona ok. 1 km na północny wschód, wchłonięta w 1969 roku
5503 mieszkańców, położona dokładnie na południe od centrum, wchłonięta w 1969 roku. Znany jest z zamku Hambach i demonstracji jaka się na nim odbyła w 1832 roku (Hambacher Fest)
- Königsbach
1280 mieszkańców, położona ok. 5 km na północ, wchłonięta w 1969 roku
- Lachen-Speyerdorf
5183 mieszkańców, po raz pierwszy wymieniona w dokumentach w 774 roku, położona ok. 5 km na południowy wschód, pierwotnie były to dwie miejscowości, wchłonięte w 1969 roku
- Mußbach
4197 mieszkańców, położona ok. 3 km na północny wschód, wchłonięta w 1969 roku, w średniowieczu był tu folwark Herrenhof, który został w 1980 roku zamieniony na centrum kultury
- Winzingen
Dużo starsze niż założone w początku XIII w. Nowe Miasto. Była to wioska winiarzy położona poniżej Speyerbachu, a więc na wschód od nowego założenia. Wchłonięte do Neustadt an der Haardt w 1892 roku. Samo Neustadt rozrosło się jeszcze bardziej na wschód, aż za Winzingen.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy, papierniczy oraz winiarski[1].
Transport
[edytuj | edytuj kod]Transport drogowy
[edytuj | edytuj kod]Wybudowana w pobliżu w 1990 roku autostrada A65 dała miastu bardzo dobre połączenie drogowe z okolicznymi miastami. W około 20 minut można dojechać do Ludwigshafen am Rhein i Mannheimu, do Karlsruhe w 30 minut i Stuttgartu w 80 minut. Do lotniska we Frankfurcie potrzeba ok. 70 minut, lotnisko Frankfurt-Hahn osiągalne jest w 80 minut. Ponadto przez miasto przebiega droga krajowa B39 wiodąca przez Spirę do Heilbronn, umożliwiająca połączenie z autostradami A5, A6 i A81, a także w kierunku Kaiserslautern, droga krajowa B38 przez Landau in der Pfalz, Bad Bergzabern do Wissembourga we Francji i dalej do autostrady A35 w kierunku Strasburga i droga krajowa B271 przez Bad Dürkheim do Alzey. Neustadt, jak jego nazwa wskazuje, leży na trasie turystycznej Deutsche Weinstraße.
Transport kolejowy
[edytuj | edytuj kod]Stacja kolejowa z dworcem Neustadt Hauptbahnhof w Neustadt jest największym węzłem kolejowym w południowej części Nadrenii-Palatynatu. Położona w połowie drogi między Kaiserslautern i Mannheim, stanowi początek linii w kierunku Landau in der Pfalz/Karlsruhe i Bad Dürkheim/Grünstadt.
Od 1996 roku przez miasto przejeżdża pociąg InterCity – z Frankfurtu nad Menem i Mannheim przez Kaiserslautern do Saarbrücken, poza tym trzy pociągi EuroCity – połączenie z Frankfurtu do Paryża. Na terenie dworca znajduje się Muzeum Kolejnictwa (Eisenbahnmuseum).
Od 2007 roku przez miasto przejeżdża pięć pociągów Intercity-Express z Frankfurtu nad Menem do Paryża.
Kultura i miejsca warte zobaczenia
[edytuj | edytuj kod]Kultura
[edytuj | edytuj kod]- Freilichtbühne – scena w parku przy willi Böhm
- Saalbau – teatr i sala koncertowa
- Herrenhof Mußbach – dawny folwark, obecnie centrum kultury
Budowle
[edytuj | edytuj kod]- zamek Hambach (Hambacher Schloss)
- ruiny zamku Wolfsburg
- zamek Winzingen z pałacem Haardt
- gotycka kolegiata (jeden mur dzieli kościół na część katolicką i protestancką)
- uniwersytet Casimirianum
- historyczne Stare Miasto (Altstadt)
- Elwetridschebrunnen – fontanny na Starym Mieście w kształcie bajkowych stworów – Elwetritsch. Jest to narodowe zwierzę Palatynatu, wesoły, kolorowy stwór przypominający ptaka, z którym wiążą się liczne baśnie i legendy.
Muzea
[edytuj | edytuj kod]- Muzeum Kolejnictwa (Eisenbahnmuseum)
- Muzeum urodzonego w mieście malarza Otto Dilla (Otto-Dill-Museum)
Festyny
[edytuj | edytuj kod]Neustadt znane jest także z organizowania festynów i winobrań. Od 1949 roku wybierana jest Niemiecka Królowa Wina (Deutsche Weinkönigin). Festyny trwają od kwietnia (Mandelblütenfest w dzielnicy Gimmeldingen) do października praktycznie co tydzień. Punktem kulminacyjnym jest tradycyjny największy w Niemczech korowód winiarzy na początku października.
Polityka
[edytuj | edytuj kod]Herb miasta
[edytuj | edytuj kod]Herb miasta przedstawia na czarnym polu obróconego w prawo złotego lwa, pazury i język czerwone, na głowie nosi czerwoną koronę, na której znajdują się trzy złote krzyże. Nawiązuje on do herbu historycznego Palatynatu (Kurpfalz), do którego niegdyś Neustadt, jak i zamek Winzingen należały.
Rada miasta
[edytuj | edytuj kod]Stan na 13 czerwca 2004:
Współpraca
[edytuj | edytuj kod]Miejscowości partnerskie[2]:
- Wielka Brytania: Lincoln
- Francja: Mâcon
- Stany Zjednoczone: Manchester
- Turcja: Mersin
- Chiny: Quanzhou
- Saksonia-Anhalt: Wernigerode
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Neustadt an der Weinstraße, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-31] .
- ↑ Współpraca.