Norrköpings konstmuseum – Wikipedia, wolna encyklopedia

Norrköpings konstmuseum

Widok muzeum od strony Kristinaplatsen
Państwo	Szwecja
Miejscowość	Norrköping
Adres	Norrköpings konstmuseum Kristinaplatsen 602 34 Norrköping
Data założenia	1913
Zakres zbiorów	sztuka szwedzka (od XVIII wieku do współczesności)
Dyrektor	Helena Persson
Położenie na mapie Szwecji Norrköpings konstmuseum
Położenie na mapie Östergötlandu Norrköpings konstmuseum
58°34′59″N 16°11′27″E/58,583056 16,190833
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Norrköpings konstmuseum (pol. Muzeum Sztuki w Norrköping) – galeria sztuki znajdująca się w Norrköping przy Kristinaplatsen. Została założona w 1913 roku. Posiada znaczącą kolekcję szwedzkiej sztuki współczesnej oraz jeden z największych w Szwecji zbiorów grafiki.

Historia zbiorów Muzeum Sztuki w Norrköping zaczęła się na przełomie XIX i XX wieku, kiedy miejscowy producent snusu i jednocześnie miłośnik i kolekcjoner sztuki, Pehr Swartz zakupił zbiory Segerstéenska samlingen, na które składało się około 500 dzieł sztuki i podarował je stowarzyszeniu Norrköpings Konstförening. Ono z kolei w 1913 roku podarowało otrzymane zbiory miastu Norrköping^[1]. Kolekcja, obejmująca kilkaset dzieł sztuki, była początkowo wystawiana w prywatnej posiadłości Swartza, Villa Swartz, gdzie mieściła się również biblioteka miejska^[2].

W 1946 roku muzeum przeniosło się do swojej obecnej siedziby przy Kristinaplatsen, zaprojektowanej przez Kurta von Schmalensee, architekta miejskiego Norrköping w latach 1929–1961. Uroczystego otwarcia placówki dokonał 27 września następca tronu, książę Gustaw Adolf^[3]. Ówczesny dyrektor muzeum, Aron Borelius zakupił wówczas dużą liczbę prac szwedzkich modernistów, takich jak: Gösta Adrian-Nilsson, Isaac Grünewald, Sigrid Hjertén i Siri Derkert^[1].

Von Schmalensee zaprojektował budynek nowoczesny i funkcjonalny, z pomieszczeniami przeznaczonymi do ekspozycji dzieł sztuki oraz do urządzania wystaw okresowych. Światło dzienne przenika do wnętrza przez rząd okien zbudowanych nad podstawą dachu, a następnie rozprasza się równomiernie poprzez sufit zbudowany z matowego szkła. Światło dzienne uzupełnia oświetlenie elektryczne. W 1964 roku von Schmalensee zaprojektował dobudówkę z salą wykładową, zwaną Harlequin, funkcjonującą również jako kino. Muzeum stało się w pełni galerią sztuki, gdy w 1981 roku przeniesiono zbiory historyczne do nowych pomieszczeń na terenie Industrilandskapet. W 1997 roku odnowiono budynek muzeum, instalując w nim między innymi system klimatyzacyjny służący zabezpieczeniu zbiorów^[4].

Główną część zbiorów stanowi sztuka szwedzka XX wieku, ale są w nich również dzieła sztuki powstałe w okresie od XVII do XVIII wieku. Oprócz malarstwa w zbiorach reprezentowana jest rzeźba, fotografia, grafika, rzemiosło artystyczne, instalacja i sztuka wideo. Zbiory muzealne są skatalogowane w komputerowej bazie danych. Od 1997 roku ekspozycja w muzealnych galeriach prezentowana jest tematycznie: Człowiek, Miasto i kraj, Geometria i Portret^[1].

Kolekcja obejmuje około 1 500 obrazów. Znaczną jej część stanowią modernistyczne prace takich artystów jak Gösta Adrian-Nilsson, Isaac Grünewald, Sigrid Hjertén i Vera Nilsson. Kolejna istotna część kolekcji to różne formy sztuki abstrakcyjnej (w tym dzieła Otto G. Carlsunda), a także twórczość współczesnych kobiet-artystek. W salach wystawowych prezentowana jest jedynie niewielka część zbiorów, reszta przechowywana jest w magazynach.

Muzealne zbiory powiększały się dzięki darowiznom, między innymi prawnika Matsa Nordströma z 1970 roku oraz Carla Johana Bolandera z 2016 roku (prace Oli Billgrena, Leny Cronqvist, Petera Tillberga i Hansa Wigerta)^[5].

• 
  August Malmström, Wysłannik króla Elli przed synami Ragnara Ladbroka, 1857
• 
  Carl Larsson, Śniadanie na wolnym powietrzu, 1910
• 
  Johan Krouthén, Śpiący chłopczyk, 1883
• 
  Johan Krouthén, Bibliotekarz diecezjalny Segerstéen w swoim domu, 1886

W posiadaniu muzeum jest jeden z największych w Szwecji zbiorów grafiki^[1], liczący około 30 000 pozycji. Zbiory obejmują szwedzką oraz światową grafikę począwszy od XV wieku do dziś. Reprezentowane są tu prace takich artystów jak: Albrecht Dürer, Rembrandt, Francisco Goya, Jacques Callot i William Hogarth, natomiast spośród szwedzkich: Stig Borglind, Axel Fridell i Bertil Bull Hedlund. W zbiorach muzeum znajduje się również archiwum artystów, obejmujące korespondencję, artykuły i katalogi. Podstawa archiwum stał się dar Margarety Carlsund z 1968 roku^[6].

Park rzeźby przy Muzeum Sztuki został zainaugurowany w 1960 roku. Powstał on dzięki donacji przedsiębiorcy budowlanego Sture Gillgårda. W parku znajduje się 15 rzeźb z okresu od początku XX wieku do współczesności. Park w sezonie letnim wykorzystywany jest do organizowania różnych imprez, w tym kulturalnych^[7].

• 
  Carl Milles, Tancerki, 1919 (brąz)
• 
  Arne Jones, Ruch spiralny, 1954 (nitowana blacha aluminiowa). Ruchoma rzeźba-fontanna na dziedzińcu przed muzeum
• 
  Eric Grate, Aklejaderna, 1959–1960 (brąz)
• 
  Liss Eriksson, Matka i dziecko, 1956 (brąz)
• 
  Gert Marcus, Cubo centrifugo-centripeto, 1987 (marmur karraryjski)

• (red.) Kristina Arnerud Mejhammar: FÖLJESLAGAREN: En vägvisare till samlingarna på Norrköpings konstmuseum Måleri Fotografi. Norrköping: Norrköpings konstmuseum, 2013. ISBN 978-91-88244-35-2. (szw.).