Nyköping – Wikipedia, wolna encyklopedia

Nyköping
	; Stora Torget w Nyköping (2005)
	Herb
Państwo	Szwecja
Region	Södermanland
Gmina	Nyköping
Powierzchnia	15,14 km²
Populacja (2018); • liczba ludności; • gęstość	; 33 243; 2196 os./km²
Nr kierunkowy	(+46) 155
Kod pocztowy	611 xx
	Położenie na mapie Södermanlandu Nyköping
	Położenie na mapie Szwecji Nyköping
	58°45′10″N 17°00′31″E/58,752778 17,008611
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Nyköping – miasto (tätort)^[a] w Szwecji, położone u ujścia rzeki Nyköpingsån do Bałtyku, w południowo-wschodniej części prowincji historycznej (landskap) Södermanland. Siedziba władz (residensstad) regionu administracyjnego (län) Södermanland. Ośrodek administracyjny (centralort) gminy Nyköping.

Do 1970 r. Nyköping posiadało status miasta. W 1971 r., w wyniku reformy administracyjnej, miasto Nyköping (Nyköpings stad) weszło w skład nowo utworzonej gminy Nyköping (Nyköpings kommun). Tym samym posiadanie przez miasto praw miejskich straciło administracyjne znaczenie.

W 2010 r. Nyköping liczył 29 891 mieszkańców^[2].

Historia

Miasto było świadkiem ważnych wydarzeń w historii Szwecji. 11 października 1285 odbył się tutaj ślub per procura królewny szwedzkiej Ryksy z księciem wielkopolskim Przemysłem II. Podczas uroczystości księcia zastępował jego notariusz Tylon. W 1317 miał miejsce bankiet w Nyköping - król Birger pojmał swoich dwóch braci w zemście za wcześniej doznane krzywdy i zamknął ich w celi więziennej, gdzie zmarli z głodu. W XVI wieku Nyköping było siedzibą księcia Karola, który później został Karolem IX Szwedzkim.

Kultura

W ruinach XIII-wiecznego zamku znajduje się muzeum^[3]. Jest tu także port wodny, gdzie można wypożyczyć rower^[3]. Stoi tu kościół św. Mikołaja (St Nikolai kyrka) z XIII wieku^[3]. W zachowanej Wieży Królewskiej z XVI w. mieści się Muzeum Regionalne^[3].

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy, włókienniczy oraz drzewny^[4].

Sport

Griparna Nyköping - klub żużlowy.

Transport

Niedaleko Nyköping znajduje się Port lotniczy Sztokholm-Skavsta.

Uwagi

↑ Według definicji Statistiska centralbyrån (SCB).

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Statistiska tätorter 2018; befolkning, landareal, befolkningstäthet. Statistikmyndigheten SCB, 2020-03-20. [dostęp 2020-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-24)]. (szw.).
↑ Statistiska centralbyrån: Tätorter; arealer, befolkning. Tätorter 2010. [dostęp 2014-02-09]. (szw.).
↑ ^a ^b ^c ^d Grzegorz Micuła: Szwecja. Bielsko-Biała: Pascal, 2012, s. 63, seria: Przewodnik ilustrowany. ISBN 978-83-7513-993-8.
↑ Nyköping, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-02] .

[2] Według definicji Statistiska centralbyrån (SCB).

[scb-1] Statistiska tätorter 2018; befolkning, landareal, befolkningstäthet. Statistikmyndigheten SCB, 2020-03-20. [dostęp 2020-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-24)]. (szw.).

[3] Statistiska centralbyrån: Tätorter; arealer, befolkning. Tätorter 2010. [dostęp 2014-02-09]. (szw.).

[Nykoping-4] Grzegorz Micuła: Szwecja. Bielsko-Biała: Pascal, 2012, s. 63, seria: Przewodnik ilustrowany. ISBN 978-83-7513-993-8.

[PWN-5] Nyköping, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-02] .

[przyw-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f miasto-przywódca rejonu lub okręgu

[wazne-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t miasto odegrało poważną rolę w Hanzie

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[A]

[B]

Region nadreński (Ren – Moza)	Dinant Duisburg Düsseldorf Emmerich Grieth KOLONIA^[A] Neuss Nijmegen Roermond Tiel Venlo Wessel Zaltbommel
Region IJssel i Zuiderzee	Arnhem DEVENTER^[B] Doesborg Elburg Harderwijk Hasselt Hattem KAMPEN^[B] Ommen Stavoren Zutphen Zwolle
Wybrzeże Morza Północnego	Groningen BREMA^[B] Stade Buxtehude HAMBURG^[B]
Między Renem i Wezerą (Westfalia)	Ahlen Allendorf Altena Arnsberg Attendorn Beckum Belecke Bielefeld Blankenstein (Hattingen) Bocholt Bochum Bödefeld Borgentreich Borken Brakel Breckerfeld Brilon Coesfeld Dorsten DORTMUND^[A] Drolshagen Dülmen Essen Eversberg Freienohl Fürstenau Geseke Grevenstein Hachen Hagen Haltern Hamm Hattingen Herford Hirschberg Hörde Hüsten Iburg Iserlohn Kallenhardt Kamen Langscheid Lemgo Lüdenscheid Lünen Melle Menden Minden MÜNSTER^[B] Neheim Neuenrade Neustadt Nieheim Oldenzaal Olpe OSNABRÜCK^[B] Paderborn Peckelsheim Plettenberg Quakenbrück Ratingen Recklinghausen Rheine Rüthen Schwerte SOEST^[B] Solingen Sundern Telgte Unna Vörden Vreden Warburg Warendorf Warstein Wattenscheid Werl Werne Westhofen Wetter Wiedenbrück
Między Wezerą i Łabą (Dolna Saksonia)	Alfeld Aschersleben Bockenem BRUNSZWIK^[A] Einbeck Gardelegen GOSLAR^[B] Gronau Halberstadt Hameln Hanower Helmstedt HILDESHEIM^[B] LÜNEBURG^[B] MAGDEBURG^[B] Osterburg Quedlinburg Salzwedel Seehausen Stendal Tangermünde Ulzen Werben
Niemcy środkowe (na południe do Harzu między górną Wezerą i Soławą)	Duderstadt Erfurt Getynga Halle Merseburg Mühlhausen Naumburg Nordhausen Northeim Osterode Uslar
Brandenburgia	Berlin Brandenburg Frankfurt nad Odrą Havelberg Cölln Kyritz Perleberg Pritzwalk
Południowe wybrzeże Bałtyku w granicach cesarstwa	Kilonia LUBEKA^[A] WISMAR^[B] ROSTOCK^[B] STRALSUND^[B] Greifswald Demmin Gützkow Szczecin Białogard Darłowo Goleniów Gryfice Kamień Kołobrzeg Koszalin Sławno Słupsk Stargard Trzebiatów Wolin
Prusy, Polska	Braniewo Chełmno GDAŃSK^[A] Elbląg KRÓLEWIEC^[B] TORUŃ^[B] Wrocław Kraków
Inflanty	DORPAT^[B] Goldingen Kokenhusen Lemsal Parnawa REWEL^[B] Roop RYGA^[B] Valmiera Viljandi Wenden Windawa
Szwecja	Kalmar Nyköping SZTOKHOLM^[B] VISBY^[A]

Centralort	Nyköping
Tätorter	Ålberga Arnö Bergshammar Buskhyttan Enstaberga Jönåker Nävekvarn Nyköping Örstig Runtuna Sjösa Stavsjö Stigtomta Svalsta Tystberga Vrena