Obierwia – Wikipedia, wolna encyklopedia

Obierwia
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

ostrołęcki

Gmina

Lelis

Liczba ludności (2018-12-31)

732[2]

Strefa numeracyjna

29

Kod pocztowy

07-402[3]

Tablice rejestracyjne

WOS

SIMC

0513202

Położenie na mapie gminy Lelis
Mapa konturowa gminy Lelis, po lewej znajduje się punkt z opisem „Obierwia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Obierwia”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Obierwia”
Położenie na mapie powiatu ostrołęckiego
Mapa konturowa powiatu ostrołęckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Obierwia”
Ziemia53°09′34″N 21°26′29″E/53,159444 21,441389[1]
Strona internetowa

Obierwiawieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Lelis[4][5].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Obierwia leży na Równinie Kurpiowskiej, 3 km na zachód od drogi krajowej nr 53[6].

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi

[edytuj | edytuj kod]

W skład sołectwa Obierwia do stycznia 2016 roku należała także miejscowość Aleksandrowo (obecnie oddzielne sołectwo).

Integralne części wsi Obierwia[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0513219 Kurzyska część wsi
0513225 Małachowo część wsi
0513231 Smoliska część wsi

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pochodzenie nazwy miejscowości

[edytuj | edytuj kod]

W pierwszej połowie XVI wieku na tereny Puszczy Zielonej przez Księcia Mazowieckiego, został wysłany pewien człowiek. Wkrótce zadomowił się i osiedlił na resztę swojego życia. Nazywał się Oberwalter, co z języka niemieckiego oznaczało stróż. W miarę upływu czasu, osada założona przez przybysza zaczęła się stopniowo rozbudowywać. Mieszkańcy od nazwiska jej założyciela, nazwali ją Oberwa. Na przestrzeni wieków nazwa uległa zmianie do dzisiejszej Obierwia[7].

W 1827 Obierwię zamieszkiwało 308 mieszkańców w 52 domostwach[8].

W latach 1921–1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Dylewo, a od 1931 w gminie Durlasy.

W roku 1827 wieś miała 2280 morgów obszaru, liczyła 52 domostwa i 308 mieszkańców[9].

Bociany w Obierwi, 2024

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 640 osób, 634 było wyznania rzymskokatolickiego a 6 mojżeszowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 1.021 budynków mieszkalnych[10]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Ostrołęce. Podlegała pod Sąd Grodzki w Myszyńcu i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w m. Kadzidło[11].

W wyniku agresji niemieckiej we wrześniu 1939 wieś znalazła się pod okupacją niemiecką. Od 1939 do wyzwolenia w 1945 włączona w skład Landkreis Scharfenwiese, rejencji ciechanowskiej Prus Wschodnich III Rzeszy[12].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego[6].

Oświata

[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości znajduje się Szkoła Podstawowa[13]. W latach 1909 – 1910 uzyskano zezwolenie władz carskich na budowę pierwszej szkoły[14]. Po uzyskaniu zezwolenia, otrzymano drzewo: 1500 rubli w gotówce, resztę mieszkańcy dołożyli sami. W roku 1912 z woli mieszkańców powstał pierwszy, drewniany budynek szkoły powszechnej. Pierwszym nauczycielem w nowej szkole był Kazimierz Szmit, który uczył do roku 1914. Przed II wojną światową w szkole istniały tylko cztery oddziały. W okresie I i II wojny światowej szkoła była nieczynna. Po wyzwoleniu szkoła wznowiła swoją działalność edukacyjną[15].

Religia

[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej[16]. Do parafii należą miejscowości: Obierwia, Aleksandrowo, Olszewka, Szwendrowy Most i Chudek.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 90640
  2. Biuletyn gminny nr 82, s. 12. Ludność gminy Lelis w dn. 30.12.2018
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 841 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Helena Kalisz, Alfons Sieroń, Ewa Borowa: Ostrołęka: mapa topograficzna Polski. Wyd. 1. Warszawa: Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 1995, s. 1-2. ISBN 978-83-7135-100-3.
  7. Serwis miejscowości Obierwia. [dostęp 2011-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-20)].
  8. Obierwia, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 327.
  9. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VII - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2024-07-26].
  10. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 47.
  11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1168.
  12. Scharfenwiese/Ostrolenka [online], www.territorial.de [dostęp 2020-05-05].
  13. Szkoła Podstawowa w Obierwi - Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Lelis [online], bip.lelis.pl [dostęp 2024-07-26].
  14. Historia szkoły w Obierwi [online], Aleksandrowo.pl [dostęp 2024-07-26] (pol.).
  15. Plan odnowy miejscowości Obierwia [online], Urząd Gminy Lelis, 5 października 2010 [dostęp 2024-07-26] (pol.).
  16. Opis parafii na stronie diecezji