French
DeutschPadwa – Wikipedia, wolna encyklopedia
| miasto i gmina | |||||
 Prato della Valle w Padwie | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Region | |||||
| Prowincja | |||||
| Kod ISTAT | 028060 | ||||
| Burmistrz | |||||
| Powierzchnia | 93,03 km²[2] | ||||
| Wysokość | 12 m n.p.m.[3] | ||||
| Populacja (2020) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość | 2258 os./km² | ||||
| Numer kierunkowy | 041 | ||||
| Kod pocztowy | 35121–35143 | ||||
Adres urzędu: Palazzo Moroni, Via Municipio, 1, 35122 Padova PD | |||||
Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej  | |||||
Położenie na mapie Włoch  | |||||
 45°24′N 11°53′E/45,406389 11,877778 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Padwa (wł. Padova, łac. Patavium, wen. Pàdova/Pàdoa) – miasto i gmina na północy Włoch w regionie Wenecji Euganejskiej, położone na Nizinie Padańskiej w jej północno-wschodniej części nad rzeką Bacchiglione. Jest trzecim co do wielkości miastem pod względem liczby ludności w regionie po Wenecji i Weronie[5]. Liczba mieszkańców Padwy (w granicach miasta) wynosi ok. 208 tysięcy na obszarze 93,03 km², co czyni je pierwszym miastem w Wenecji Euganejskiej pod względem gęstości zaludnienia[6]. Miasto jest stolicą prowincji Padwa (wł. Provincia di Padova), w której mieszka 930 848 mieszkańców[4].
Padwa, wraz z Wenecją i Treviso należą do obszaru metropolitalnego Padwa-Treviso-Wenecja (PaTreVe), który liczy około 2 700 000 mieszkańców[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]- założona w IV wieku p.n.e. przez Wenetów pod nazwą Patavium
- całkowicie zniszczona przez Longobardów na początku VII w.
- 774 – Karol Wielki zdobywa miasto[8] co kończy panowanie Longobardów;
- od XII w. niezależna republika ze sławnym uniwersytetem drugim po Bolonii, wykładał tutaj Galileusz, studiował Mikołaj Kopernik, Jan Kochanowski oraz Jan Zamoyski
- wiek XVIII pod panowaniem Wenecji
- 28 kwietnia 1797 zdobycie miasta przez wojska francuskie
- od 17 października 1797 po pokoju w Campo Formio we władaniu Austrii
- od 26 grudnia 1805 w utworzonym przez Napoleona I – Królestwie Włoch
- 30 maja 1814 na mocy traktatu paryskiego ponownie pod panowaniem Austrii
- 8 lutego 1848 próba zbrojnego powstania stłumiona przez wojska austriackie w jej następstwie zamknięcie uniwersytetu aż do 1850
- 3 października 1866 po pokoju wiedeńskim miasto wraz z Wenecją weszło w skład Królestwa Włoch
- 3 listopada 1918 zakończenie I wojny światowej podpisaniem zawieszenia broni w pobliskiej Villa Giusti (Pietro Badoglio/Viktor Weber Edler von Webenau)
24 lutego 1842 roku urodził się tutaj Arrigo Boito, włoski kompozytor (Mefistofeles na podstawie Fausta Goethego) i librecista znany ze współpracy z Giuseppe Verdim (Otello, Falstaff) czy Amilcare Ponchiellim (Gioconda) oraz innymi kompozytorami.
Zabytki i turystyka
[edytuj | edytuj kod]- Romańsko-gotycko-bizantyjska bazylika św. Antoniego (1232-1307)
- Katedra i baptysterium (XI-XII w.)
- Palazzo del Bo (historyczna siedziba uniwersytetu), wewnątrz m.in. sala Anatomicum z 1594 r.
- Teatr anatomiczny
- Kaplica Scrovegnich z freskami Giotta (XIV w.)
- Palazzo della Ragione z 1219 roku, największa hala bez podparcia kolumnami w Europie o wysokości 24 metrów
- Plac Prato della Valle z XVIII wieku
- Bazylika św. Justyny z Padwy (Santa Giustina) z opactwem benedyktynów i grobem św. Łukasza Ewangelisty
- Loggia Gran Guardia (1493–1526)
- Casa de Ezzelino (XII w.),
- Loggia del Consiglio (XV-XVI w.),
- Palazzo del Capitanio – rezydencja weneckiego gubernatora na Piazza dei Signori
- Oratorio di San Giorgio z freskami Altichiero
- Pomnik Gattamelaty autorstwa Donatella
- Scuola del Santo z freskami Tycjana
- Najstarszy na świecie ogród botaniczny (1545)
- Kościół Augustianów w Padwie (Chiesa degli Eremitani) z XIII wieku
- Kościół św. Zofii z X wieku, z absydą z wieku XII – najstarszy kościół w mieście
- Kościół San Gaetano
- Caffè Pedrocchi z XIX wieku
- Most San Lorenzo z czasów rzymskich
- Fortyfikacje miejskie z XVI wieku o długości 11 km
-
Katedra i baptysterium -
Bazylika św. Antoniego -
Bazylika św. Justyny -
Palazzo della Regione -
Palazzo del Capitanio -
Palazzo del Bo -
Plac Prato della Valle -
Posąg kondotiera Gattamelaty
_-_Facade.jpg)
.jpg)
Transport
[edytuj | edytuj kod]W mieście znajduje się stacja kolejowa Padova. Od 24 marca 2007 roku działa w mieście linia translohr.
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]
Francja: Nancy
Niemcy: Fryburg Bryzgowijski
Stany Zjednoczone: Boston
ChRL: Handan
Rumunia: Jassy
Mozambik: Beira
Portugalia: Coimbra
Włochy: Cagliari
Chorwacja: Zadar
Wielka Brytania: Oxford
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sindaco Sergio Giordani - Comune di Padova [online], padovanet.it [dostęp 2021-03-10] (wł.).
- ↑ Statistiche demograficheComune di PADOVA, densità abitativa, popolazione, età media, famiglie, stranieri [online], ugeo.urbistat.com [dostęp 2021-03-09] (wł.).
- ↑ Comuni della Provincia di Padova per altitudine [online], Tuttitalia.it [dostęp 2021-03-09] (wł.).
- ↑ a b Statistiche demografiche ISTAT [online], demo.istat.it [dostęp 2021-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-27] (wł.).
- ↑ Main italian cities in the Veneto Region [online], en.comuni-italiani.it [dostęp 2021-03-09] (wł.).
- ↑ Popolazione e territorio - Veneto - Geo Smart Camere [online], unioncamere.gov.it [dostęp 2021-03-09] (wł.).
- ↑ I sindaci della PaTreVe lanciano la sfida: "Basta con il campanilismo" [online], TrevisoToday [dostęp 2021-03-09] (wł.).
- ↑ Praca zbiorowa: Historia powszechna Tom 7 Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki. T. 7. Mediaset Group SA, 2007, s. 516. ISBN 978-84-9819-814-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- strona internetowa miasta. padovanet.it. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-04)].
- Polacy w Padwie. polonia-wloska.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-06)]. - artykuł w czasopiśmie „Polonia Włoska” Rok 9 nr 1 (30), wiosna 2004