Pandoro – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pandoro

Miejsce powstania	Włochy
Składniki
mąka pszenna świeże jaja masło cukier drożdże naturalne cukier puder do posypania
Multimedia w Wikimedia Commons

Pandoro – tradycyjne włoskie słodkie ciasto drożdżowe zwane „złotym chlebem”, pochodzące z Werony, najbardziej popularne w okresie Bożego Narodzenia oraz Nowego Roku^[1]. Nazwa ciasta wywodzi się od włoskich słów pane, które oznacza chleb oraz oro, oznaczającego złoto^[2]. Złoty kolor nadają ciastu duże ilości masła i jajek w nim zawarte^[3].

Podstawa tradycyjnego pandoro jest w kształcie ośmioramiennej gwiazdy, a samo ciasto jest złotego koloru^[2]. Często podaje się je posypane cukrem pudrem o zapachu wanilii, który w okresie Bożego Narodzenia przypomina zaśnieżone szczyty włoskich Alp^[2]. Nie zawiera owoców ani rodzynek^[3]. Innym, obok pandoro, popularnym we Włoszech ciastem w okresie świątecznym jest panettone^[2].

Pandoro pojawiło się w odległych czasach, produkt dawnej sztuki wypieku chleba. Przez całe średniowiecze biały chleb spożywali wyłącznie bogaci, podczas gdy zwykłych ludzi było stać tylko na czarny chleb, a często nawet nie było to możliwe. Chleby słodkie były zarezerwowane dla szlachty. Chleby wzbogacone jajkiem, masłem i cukrem lub miodem były podawane w pałacach i nazywane były chlebem królewskim lub chlebem złotym.

Początki ciasta pandoro datowane są na XIII wiek, gdzie mogło być ono wypiekane na dworze Sforzów w Weronie, a inspiracją do wypieku pandoro miało być inne ciasto – nadalin^[2][4]. Pierwsze wzmianki na temat deseru wyraźnie oznaczonego jako pandoro datuje się na XVIII wiek. Jeszcze w XVIII wieku Wenecja była głównym rynkiem zbytu dla przypraw, a także dla cukru, który zastąpił miód w europejskich ciastach i chlebach produkowanych z ciasta zakwaszonego. To właśnie w Weronie, na terytorium Wenecji, opracowano i udoskonalono recepturę produkcji pandoro, co wymagało stu lat. Współczesna historia tego chleba deserowego rozpoczęła się w Weronie 30 października 1894, kiedy to Domenico Melegatti uzyskał patent na procedurę, która miała być stosowana przy przemysłowej produkcji pandoro^[5]. Melegatti do wniosku o patent dołączył rysunek malarza Angelo Dall'Oca Bianci, który namalował ciasto z podstawą w kształcie ośmioramiennej gwiazdy^[6].