French
DeutschParafia Ewangelicko-Augsburska w Lędzinach – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Kościół Św. Trójcy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres | ul. J. Ch. Ruberga 1 |
| Data powołania | 1770 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Kościół | Św. Trójcy |
| Pastor | ks. dr Adam Malina |
| Imię | |
Położenie na mapie Lędzin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bieruńsko-lędzińskiego  | |
 50°08′49″N 19°08′06″E/50,146944 19,135000 | |
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Lędzinach – parafia Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, znajdująca się w Lędzinach, w dzielnicy Hołdunów. Parafia należy do diecezji katowickiej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kalwinizm do Hołdunowa dotarł w 1770 r., kiedy to osiedlili się tutaj ewangelicko-reformowani niemieccy koloniści z Kóz, które opuścili ze względu na represje religijne ze strony miejscowego dziedzica. Wybudowali oni w Hołdunowie (niem. Anhalt) w 1778 (lub 1779) r. dom parafialny, w którym pomieszczono kaplicę do nabożeństw, szkołę oraz mieszkania dla pastora i nauczyciela.
Parafia została założona w 1770 r., jako jedna z pierwszych po okresie kontrreformacji na Górnym Śląsku, obejmując licznych ewangelików na całym tym terenie, którzy z czasem wyodrębniali własne parafie. W 1817 r. powstał Ewangelicki Kościół Unii Staropruskiej, a hołdunowska parafia kalwińska przyjęła do swego grona 8 rodzin luterańskich[1]. Pod koniec XIX w. parafia z reformowanej pod wpływem luterańskiego otoczenia przekształciła się w parafię luterańską.
W 1902 r. poświęcono kościół Św. Trójcy. W okresie międzywojennym parafia należała do Ewangelickiego Kościoła Unijnego na polskim Górnym Śląsku. W 1933 r. Hołdunów był jedną z jedynie czterech gmin na obszarze działania tegoż Kościoła gdzie ewangelicy stanowili większość mieszkańców (70,6% mieszkańców; więcej, 71,6% miała sąsiednia gmina Gać, założona wcześniej przez mieszkańców Hołdunowa)[2].
Po II wojnie światowej, w 1947 r. kościół został przejęty przez katolików, i odtąd ewangelicy znowu odprawiali nabożeństwa w domu parafialnym. Dopiero w 1981 r., po wieloletnich staraniach, udało się uzyskać zgodę na budowę nowego kościoła. Został on poświęcony w 1986 r., zachowując pierwotne wezwanie.
W 1952 r. pod patronatem proboszcza parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Szopienicach powołano, istniejący do dzisiaj, tzw. parafialny ośrodek szopienicki, w skład którego weszła m.in. parafia w Hołdunowie, formalnie jednak zachowując swą autonomiczność.
W 1993 parafia skupiała około 100 wiernych[3].
Na cmentarzu ewangelickim w Hołdunowie spoczywa Johann Christian Ruberg – światowej sławy mistrz hutniczy, wynalazca metody wytapiania cynku zwanej powszechnie „śląską”.
Kościół
[edytuj | edytuj kod]
Pierwotny kościół zbudowany w stylu neogotyckim, został poświęcony w 1902 r. Jednak po II wojnie światowej w wyniku decyzji administracyjnych kościół w 1947 r. musiał zostać przekazany parafii rzymskokatolickiej – wraz z kościołami ewangelickimi w Bytomiu i Siemianowicach Śląskich, co było warunkiem odzyskania przez ewangelików kościoła Zmartwychwstania Pańskiego w Katowicach. Odtąd nabożeństwa odbywały się w salce w budynku naprzeciwko plebanii. W 1955 r. kościół został zamknięty z powodu szkód górniczych, po czym rozebrany.
W 1981 r., po wieloletnich staraniach, ewangelikom udało się uzyskać zgodę na budowę nowego kościoła. Został on poświęcony w 1986 r., zachowując pierwotne wezwanie. Autorem projektu kościoła był architekt Adam Lisik. Kościół posiada w nawie głównej miejsca siedzące dla 150 osób, oraz 60 miejsc na chórze. Powierzchnia użytkowa kościoła liczy 350 m², w tym salka katechetyczna i zaplecze gospodarcze.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Henryk Czembor: Ewangelicki Kościół Unijny na polskim Górnym Śląsku. Katowice: Dom Wydawniczy i Księgarski "Didache", 1993, s. 13. ISBN 83-85572-05-X.
- ↑ H. Czembor, 1993, s. 45
- ↑ Marek S. Szczepański: Górny Śląsk — lokalne ruchy rewindykacyjne. Socjologiczne studium przypadku. [w:] Niektóre problemy społeczne w województwie katowickim [on-line]. Uniwersytet Śląski, 1993. s. 33. [dostęp 2020-10-26].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dzieło łaski Boga. Diecezja Katowicka Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP (historia i współczesność), Wydawnictwo "Głos Życia", Katowice 2003.
- A. Malina, Ewangelickie tradycja Hołdunowa, DWiK "Didache", Katowice 1994.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]