Paul Sorvino – Wikipedia, wolna encyklopedia

Paul Sorvino
Paul Anthony Sorvino
Ilustracja
Paul Sorvino (2010)
Imię i nazwisko

Paul Anthony Sorvino

Data i miejsce urodzenia

13 kwietnia 1939
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

25 lipca 2022
Jacksonville

Zawód

aktor, reżyser, producent filmowy, pisarz, konsultant kreatywny, śpiewak operowy, rzeźbiarz

Współmałżonek

Lorraine Davis
(1966–1988; rozwód)
Vanessa Arico
(1991–1996; rozwód)
Dee Dee Benkie
(2014–2022; jego śmierć)

Lata aktywności

1956–2022

Multimedia w Wikimedia Commons
Paul Sorvino z Mitzi Hoag (1975)

Paul Anthony Sorvino (ur. 13 kwietnia 1939 w Nowym Jorku, zm. 25 lipca 2022[1] w Jacksonville[2]) – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy, pisarz, konsultant kreatywny, śpiewak operowy[3] i rzeźbiarz[4].

Grywał często autorytety zarówno po stronie kryminalnej, jak i stróżów prawa. Odtwórca roli gangstera Paula „Pauliego” Cicero w biograficznym dramacie kryminalnym Martina Scorsese Chłopcy z ferajny (1990). Wystąpił w roli sierżanta NYPD Philipa „Phila” Cerrety w serialu policyjnym NBC Prawo i porządek (1991–1992). Nominowany do nagrody Tony Award dla najlepszego aktora w sztuce Jasona Millera Ten sezon mistrzowski (1972)[5].

Jego córka Mira Sorvino jest laureatką Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej[6].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w nowojorskim Brooklynie[7][8] jako syn Angeli Marii Mattey „Marietty” (z domu Renzi), nauczycielki gry na fortepianie, i Fortunato „Forda” Sorvino, kierownika budowy w fabryce materiałów[3][9]. Jego ojciec urodził się w Vomero, dzielnicy Neapolu[9], a matka pochodziła z Connecticut, była córką Włochów z Casacalenda, w regionie Molise[9]. Miał dwóch braci – Billa i Ronalda[8].

Uczęszczał do Lafayette High School[4] w Brooklynie. Naukę kontynuował w Amerykańskiej Akademii Muzycznej i Dramatycznej na Manhattanie[4] w Nowym Jorku.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

W 1956 rozpoczął karierę jako copywriter w agencji reklamowej[10].

Jego wielką pasją była muzyka. Przez 18 lat pobierał lekcje śpiewu[11]. Sorvino nie tylko doskonale grał na fortepianie, ale był też doskonałym śpiewakiem. W wywiadach powtarzał, że jego prawdziwą miłością jest poezja, malarstwo i opera[12].

W 1964 zadebiutował na Broadwayu jako Lou MacNiall w komedii muzycznej Bajour[13]. W 1972 odniósł sukces na broadwayowskiej scenie w roli Phila Romano w sztuce Jasona Millera Ten sezon mistrzowski, za którą zdobył nagrodę Drama Desk i nominację do Tony Award[14]. W 1973 zagrał hrabiego Gloucestera w inscenizacji off-Broadwayowskiej Król Lear[15] z Jamesem Earlem Jonesem w roli tytułowej. W 1976 spróbował swoich sił na Broadwayu jako reżyser przedstawienia Zamykacze do taczek[13], w którym zagrał Danny Aiello. W 1980 wyreżyserował sztukę swojego autorstwa Marlon Brando siedział właśnie tutaj[15] z udziałem Jaya Acovone’a.

Po raz pierwszy wystąpił na ekranie w czarnej komedii Carla Reinera Gdzie jest Poppa? (Where’s Poppa?, 1970) u boku George’a Segala. Można go było potem zobaczyć w dramacie Jerry’ego Schatzberga Narkomani (The Panic in Needle Park, 1971) z Alem Pacino, komedii Melvina Franka Miłość w godzinach nadliczbowych (A Touch of Class, 1973) i adaptacji sztuki Jasona Millera Sezon mistrzów (That Championship Season, 1982) z Robertem Mitchumem. W serialu ABC Ulice San Francisco (The Streets of San Francisco, 1976) wystąpił jako sierżant Bert D’Angelo. W komedii fantasy Carla Reinera O mój Boże! (Oh, God!, 1979) zagrał postać ekstrawaganckiego ewangelisty Williego Williamsa. Reżyser Warren Beatty w dramacie wojennym Czerwoni (Reds, 1981) zaangażował go do roli założyciela Amerykańskiej Partii Komunistycznej Louisa C. Frainy. W 1993 został nazwany „Królem Brooklynu” na festiwalu „Welcome Back to Brooklyn”[16]. W dramacie biograficznym Olivera Stone’a Nixon (1995) zagrał Henry’ego Kissingera. W komedii sensacyjnej Warrena Beatty’ego Senator Bulworth (1998) wystąpił w roli Grahama Crocketta, agenta firmy ubezpieczeniowej.

Zagrał też różne role ojca, w tym postać Davida Addisona Seniora, ojca Davida (Bruce Willis) w serialu detektywistycznym ABC Na wariackich papierach (Moonlighting, 1986), lorda Fulgencio Kapuleta, ojca Julii (Claire Danes), antagonisty w ekranizacji Romeo i Julia (1996) w reż. Baza Luhrmanna, Ala Millera, ojca Billa (Mark Addy) w sitcom CBS Byle do przodu (Still Standing, 2004–2006) i Bena „Pop–Pop” Goldberga, ojca Murraya w sitcomie ABC Goldbergowie (The Goldbergs, 2014).

Po raz ostatni wystąpił na ekranie jako Tony Salerno w Zabić Irlandczyka (Kill the Irishman, 2011) z Rayem Stevensonem.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Od 10 roku życia chorował na astmę[8]. Założył Paul Sorvino Asthma Foundation. W 1985 wydał książkę How to Become a Former Asthmatic[17].

23 lipca 1966 ożenił się z Lorraine Davis, z którą miał dwie córki – Mirę Katherine (ur. 28 września 1967) i Amandę (ur. 1971) oraz syna Michaela (ur. 21 listopada 1977)[18]. W 1988 rozwiedli się[18]. Romansował z Karen Black[18]. 20 marca 1991 poślubił Vanessę Arico[18]. W 1996 doszło do rozwodu[18]. 27 grudnia 2014 ożenił się z Denessa Purvis „Dee Dee” Benkie[18].

Śmierć

[edytuj | edytuj kod]

Zmarł 25 lipca 2022 w szpitalu w Jacksonville na Florydzie z przyczyn naturalnych w wieku 83 lat[19]. Przez ostatnie lata zmagał się z problemami zdrowotnymi[20].

Wybrana filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Zmarł aktor Paul Sorvino, aktor znany z roli gangstera w filmie Martina Scorsese „Chłopcy z ferajny”. polsatnews.pl, 2022-07-25. [dostęp 2022-07-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-26)]. (pol.).
  2. ↑ Lindsey Bahr, ‘Goodfellas,’ ‘Law & Order’ actor Paul Sorvino dies at 83 [online], Associated Press News, 25 lipca 2022 [dostęp 2022-07-26] (ang.).
  3. ↑ a b Paul Sorvino Biography (1939–). Film Reference. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  4. ↑ a b c Paul Sorvino Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  5. ↑ Paul Sorvino Awards. AllMovie. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  6. ↑ Zmarł Paul Sorvino. rp.pl, 2022-07-25. [dostęp 2022-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-26)]. (pol.).
  7. ↑ Paul Sorvino. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  8. ↑ a b c Paul Sorvino Actor, Director, Producer. „TV Guide”. [dostęp 2022-07-26]. (ang.).
  9. ↑ a b c Paul Sorvino What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs, 2017-06-27. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  10. ↑ Vicki Salemi: Paul Sorvino Used to Run an Ad Agency Until He Made a Crazy Decision to Quit. New York Magazine, 2016-11-23. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  11. ↑ Hal Erickson: Paul Sorvino Biography. AllMovie. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  12. ↑ Bruce Bennett: A Different Tune for Sorvino. „The Wall Street Journal”, 2011-11-03. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  13. ↑ a b Paul Sorvino. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  14. ↑ Paul Sorvino Awards. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  15. ↑ a b Paul Sorvino. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  16. ↑ Paul Sorvino Trivia. FamousFix.com. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  17. ↑ Paul Sorvino: How to Become a Former Asthmatic. William Morrow & Co, 1985. ISBN 0-688-01220-5.
  18. ↑ a b c d e f Paul Sorvino Relationships. FamousFix.com. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  19. ↑ Mike Barnes: Paul Sorvino, Actor in ‘Goodfellas’ and ‘That Championship Season,’ Dies at 83. „The Hollywood Reporter”, 2022-07-25. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
  20. ↑ Greg Evans: Paul Sorvino Dead: 'Goodfellas' Actor, Father Of Mira Sorvino Was 83. Deadline, 2022-07-25. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paul_Sorvino&oldid=74135407”