Pelagia Majewska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pelagia Majewska
Pelagia Teresa Majewska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 kwietnia 1933
Równe

Data i miejsce śmierci

12 lipca 1988
Lizbona

Zawód, zajęcie

pilot-instruktor, działaczka społeczna

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”

Pelagia Teresa Majewska (ur. 26 kwietnia 1933 w Równem, zm. 12 lipca 1988 w Lizbonie) – polska pilot-instruktor samolotowa oraz szybowcowa, zdobywczyni wielu szybowcowych rekordów kraju i świata, działaczka społeczna.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Córka Jana Pietrzaka (zginął w 1942 w obozie koncentracyjnym Mauthausen) i Stanisławy (zm. w 1985), urodzona 26 kwietnia 1933 w Równem na Wołyniu. Po II wojnie światowej, wobec włączenia Wołynia do Ukraińskiej SRR, Pelagia z rodziną zamieszkała w Lublinie. Po ukończeniu szkoły podstawowej uczęszczała do Gimnazjum im. Unii Lubelskiej, przekształconego w roku szkolnym 1948/49 w tzw. jedenastolatkę – późniejsze III Liceum im. Unii Lubelskiej. Świadectwo dojrzałości uzyskała w 1950.

W szkole należała do harcerstwa, uprawiała lekkoatletykę, pływanie, a po maturze spadochroniarstwo i szybownictwo w Aeroklubie Lubelskim. Następnie w tym samym Aeroklubie przeszła szkolenie na samolotach. W 1953 rozstała się z Lublinem i z Tadeuszem Majewskim – przyszłym mężem – przeniosła się do Warszawy. W Lublinie miała wylatane 40 godzin na samolotach i 18 na szybowcach[1].

W Aeroklubie Warszawskim startowała w licznych zawodach szybowcowych krajowych i międzynarodowych. Dwukrotnie (1973 i 1977) zwyciężyła w Kobiecych Międzynarodowych Zawodach Szybowcowych, a raz (1975) zajęła drugie miejsce. Jako druga w Polsce i trzecia kobieta na świecie zdobyła złotą odznakę szybowcową z trzema diamentami. Uzyskała 17 rekordów światowych i 21 krajowych. Ogólny nalot szybowcowy to 3500 godzin i pokonany dystans to blisko 100 tys. km. Jako pierwszy pilot szybowcowy w kraju wyróżniona została w 1956 najwyższym polskim odznaczeniem szybowcowym – Medalem Tańskiego. Była pierwszą kobietą w Polsce i drugą na świecie, która otrzymała nadane przez Międzynarodową Federację Lotniczą (FAI) najwyższe światowe odznaczenie szybowcowe – Medal Lilienthala (1960)[2]. Była Zasłużonym Mistrzem Sportu, trzykrotnie została odznaczona Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe.

Przez pewien czas pracowała jako inspektor szkolenia lotniczego w Biurze Zarządu Głównego Aeroklubu PRL. Wiele godzin wylatała w aeroklubach terenowych jako społeczny instruktor szkolący młodzież. W latach 80. pracowała jako pilot w Zakładzie Usług Agrolotniczych WSK-PZL Warszawa-Okęcie. Była jednym z najbardziej doświadczonych pilotów w tym przedsiębiorstwie. Jej ostatnim lotem był transport – w ramach międzynarodowego kontraktu – przeciwpożarowego samolotu PZL M18 Dromader do Setubal w Portugalii. 12 lipca 1988 zginęła na lotnisku w Lizbonie w wyniku wypadku lotniczego.

Współpracowała ze „Skrzydlatą Polską” (SP), była członkiem Rady Redakcyjnej tego tygodnika, pisała artykuły, była życzliwym krytykiem i doradcą w redagowaniu pisma; dwukrotnie była laureatką „Błękitnych Skrzydeł” SP.

Za swe osiągnięcia w lotnictwie polskim odznaczona została Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Srebrnym i Brązowym Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju. Pośmiertnie odznaczono ją Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

W 1989 na wniosek Aeroklubu Polskiego, Konferencja Generalna FAI ustanowiła medal im. Pelagii Majewskiej, została również wybrana na patronkę Centralnej Szkoły Szybowcowej AP w Lesznie[3]. Jest patronką rond w Lublinie i Mełgwi[4].

Pochowana została 21 lipca 1988 w grobie rodzinnym na cmentarzu rzymskokatolickim przy ul. Lipowej w Lublinie (kw. 30A, rząd XXI, nr 27). W małżeństwie z Tadeuszem Zbigniewem Majewskim (1929-2002) – pochodzącym również z Wołynia – mieli syna Sławomira.

Grób Pelagii Majewskiej na cmentarzu przy ulicy Lipowej

W 2008 Agencja Lotnicza ALTAIR wydała książkę autorstwa siostry Pelagii Majewskiej – Ireny Kostki „Szybowniczka Świata”, poświęconą karierze sportowej i zawodowej Pelagii Majewskiej[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Świat zawirował z radości. „Skrzydlata Polska”. 3/1978, s. 18, 15 stycznia 1978. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łaczności. ISSN 0137-866X. 
  2. Henryk Kuchciński: Pela. „Skrzydlata Polska”. 10/1978, s. 10, 5 marca 1978. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. 
  3. Uchwałą Zarządu AP z dnia 8 stycznia 2002 Centralnej Szkole Szybowcowej w Lesznie nadano imię Pelagii Majewskiej
  4. „Dwa ronda im. Pelagii Majewskiej - Uroczyste otwarcie” dla pilota, 25 września 2014
  5. Pelagia Majewska, lubelska szybowniczka obchodziłaby 85 urodziny – Aeroklub Lubelski [online] [dostęp 2021-04-18] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]