Przełęcz Użocka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Przełęcz Użocka
Ilustracja
Widok na Przełęcz Użocką z punktu widokowego po polskiej stronie
Państwo

 Polska
 Ukraina

Wysokość

853 m n.p.m.

Pasmo

Bieszczady Zachodnie, Karpaty

Położenie na mapie Bieszczadów Zachodnich
Mapa konturowa Bieszczadów Zachodnich, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Przełęcz Użocka”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry znajduje się punkt z opisem „Przełęcz Użocka”
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich
Mapa konturowa Beskidów Wschodnich, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Przełęcz Użocka”
Ziemia49°00′13″N 22°53′17″E/49,003611 22,888056

Przełęcz Użocka (ukr. Ужоцький перевал, Użoćkyj perewał) – przełęcz w Bieszczadach (Karpaty Wschodnie), na obszarze Ukrainy, u południowo-wschodniego krańca Polski (dokładnie sama przełęcz znajduje się ok. 200 m poza granicami Polski). Wysokość 853 m n.p.m. (niektóre ukraińskie źródła podają 889 m n.p.m.).

Przełęcz Użocka oddziela Bieszczady Zachodnie od Wschodnich[1][2]. Po północnej stronie przełęczy znajdują się źródła Sanu, a po południowej – Użu. Od strony północnej podejście na przełęcz jest (względnie) łagodne, natomiast od strony południowej zbocza stromo opadają w dolinę Użu. Z przełęczy rozpościera się panorama polskich i ukraińskich Bieszczadów.

Przez Przełęcz Użocką przebiega mało uczęszczana droga regionalna H13 ze Lwowa przez Użok do Użhorodu. W 1905 władze Austro-Węgier przeprowadziły przez przełęcz strategiczną linię kolejową łączącą Użhorod z Samborem i dalej ze Lwowem i Przemyślem. Jest to do dziś jedna z najpiękniej położonych linii kolejowych w Karpatach. Droga i linia kolejowa schodzą w dolinę ostrymi serpentynami. Linia kolejowa pokonuje cały szereg wiaduktów i tuneli.

Biegnie stąd ukraiński szlak turystyczny na Opołonek i Kińczyk Bukowski – szczyty leżące na granicy polsko-ukraińskiej, niedostępne dla turystów ze strony polskiej ze względu na położenie na terenie Bieszczadzkiego PN:

Na przełęczy toczyły się ciężkie walki w czasie I i II wojny światowej. Przed Przełęczą Użocką stworzono potężny węzeł obrony tzw. linię Arpada. Na zboczach gór zbudowano w tym celu wiele kilometrów okopów oraz rozmieszczono 30 betonowych і 60 drewniano-ziemnych bunkrów, użytych podczas operacji karpackiej. Ich pamiątką są cmentarz wojenny z I wojny, pomnik Strzelców Siczowych i pomnik żołnierzy radzieckich poległych przy forsowaniu Karpat w październiku 1944. 20 marca 1939 na Przełęczy Użockiej miała miejsce uroczystość z okazji ustanowienia granicy polsko-węgierskiej po zajęciu Zakarpacia przez Węgry. Wojska radzieckie przekroczyły przełęcz 18 października 1944[3].

Poprzednią (patrząc od zachodu) przełęczą w głównym grzbiecie Karpat jest Żydowski Beskid, a następną – Ruski Put.

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
  • Ukraiński punkt kontrolny na Przełęczy Użockiej
    Ukraiński punkt kontrolny na Przełęczy Użockiej
  • Pomnik poległych żołnierzy armii austro-węgierskiej i rosyjskiej z I wojny światowej znajdujący się na cmentarzu na przełęczy
    Pomnik poległych żołnierzy armii austro-węgierskiej i rosyjskiej z I wojny światowej znajdujący się na cmentarzu na przełęczy

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Piotr Szechyński, Podział Bieszczadów, Pisowania: Z Bieszczad czy z Bieszczadów? / Twoje Bieszczady [online], www.twojebieszczady.net [dostęp 2016-10-30].
  2. ↑ Bieszczady. Przewodnik dla prawdziwego turysty, Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2009, ISBN 978-83-89188-85-4 [dostęp 2016-10-30] (pol.).
  3. ↑ ВОВ-60 – Сводки. [dostęp 2012-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-11)].
Przełęcze Bieszczadów Zachodnich
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Przełęcz_Użocka&oldid=72877177”