Saksonia-Gotha-Altenburg – Wikipedia, wolna encyklopedia

Księstwo Saksonii-Gotha-Altenburg
Herzogtum Sachsen-Gotha-Altenburg
	1672–1826
Herb	Flaga
Ustrój polityczny	monarchia
Stolica	Gotha
Władca	Fryderyk IV
	; Mapa Turyngii w ramach Związku Niemieckiego. Zaznaczone Księstwo Sachsen-Gotha-Altenburg.
brak współrzędnych
	Multimedia w Wikimedia Commons

Księstwo Saksonii-Gothy-Altenburga (niem. Herzogtum Sachsen-Gotha-Altenburg) – księstwo Świętego Cesarstwa Rzymskiego powstałe w wyniku zjednoczenie ziem linii ernestyńskiej dynastii Wettynów, a dokładnie księstw Saksonii-Gothy i Saksonii-Altenburga. W 1826 roku w wyniku nowego podziału ziem dynastii Wettynów zlikwidowane. Do 1806 kraj Związku Reńskiego. W latach 1815–1826 państwo Związku Niemieckiego. Stolicą księstwa było miasto Gotha.

Historia

Księstwo zostało utworzone w 1672 roku, po śmierci Fryderyka Wilhelma III, ostatniego księcia Saksonii-Altenburga. Jego dobra w części odziedziczył Ernest I Pobożny, książę Saksonii-Gotha (który był żonaty z kuzynką Fryderyka Wilhelma, Elżbietą Zofią). Po jego śmierci w 1675 roku, księstwem miało zarządzać wspólnie siedmiu synów Ernesta. W 1680 roku zdecydowali jednak oni o podziale ojcowizny. W wyniku układu, najstarszy z braci Fryderyk I utrzymał się w Saksonii-Gocie-Altenburgu. Pozostałym wydzielono księstwa.

Podział ziem Wettynów w 1826

Po śmierci Fryderyka IV i tym samym wygaśnięciu linii rodu rządzącej księstwem Saksonii-Gothy-Altenburga, powstał spór pomiędzy pozostałymi przedstawicielami rodu o schedę po zmarłym księciu. Spór zakończył się po arbitrażu króla Saksonii Fryderyka Augusta II i zawarciu traktatu w Hildburghausen 12 listopada 1826. Na mocy ustaleń zdecydowano, że:

Dotychczasowy władca księstwa Saksonii-Hildburghausen książę Fryderyk został władcą księstwa Saksonii-Altenburga (ale bez Gothy). Natomiast władzę nad Hildburghausen przejął książę Saksonii-Meiningen.
Saksonia-Meiningen oprócz Saksonii-Hildburghausen, dostała od Saksonii-Coburg-Saalfeld terytorium Saksonii-Saalfeld oraz dystrykt Themar, a także Mupperg, Mogger, Liebau i Oerlsdorf.
Księstwo Saksonii-Coburg-Saalfeld otrzymało Saksonię-Gothę od Saksonii-Gotha-Altenburg, tym samym powstały księstwa: Saksonii-Coburg-Gotha i Saksonia-Altenburg.

Książęta (Herzöge)

Osobny artykuł: Władcy Saksonii.

Z tym tematem związana jest kategoria: Władcy Saksonii-Gothy-Altenburga.

1672–1674 Ernest I Pobożny (od 1640 książę Saksonii-Gotha)
1674–1691 Fryderyk I, syn Ernesta I

w 1680 roku nowy podział ziem pomiędzy synami Ernesta I, w jego wyniku Fryderyk I pozostał księciem Saksonii-Gotha-Altenburg, wydzielonych zostało sześć księstw dla jego młodszych braci

1691–1693 regencja: Bernard I (książę Saksonii-Meiningen) i Henryk (książę Saksonii-Römhild)
1693–1732 Fryderyk II, syn Fryderyka I
1732–1772 Fryderyk III, syn Fryderyka II
1772–1804 Ernest II, syn Fryderyka III
1804–1822 August, syn Ernesta II.
1822–1825 Fryderyk IV, syn Ernesta II.

po bezpotomnej śmierci Fryderyka IV nowy podział ziem między książąt, spadkobierców Ernesta I Pobożnego.

Genealogia

Uproszczona genealogia panujących z dynastii Wettynów:

Drzewo genealogiczne Wettynów

Przypisy

↑ Niekiedy za początek księstwa przyjmuje się 1680 – rok, w którym synowie Ernesta I Pobożnego, podzielili między siebie jego dobra.

[1] Niekiedy za początek księstwa przyjmuje się 1680 – rok, w którym synowie Ernesta I Pobożnego, podzielili między siebie jego dobra.

[2] Do 1810 Księstwo Ratyzbony.

[3] Do 1810.

[4] W 1810 włączone do Francji.

[5] W 1811 włączone do Francji.

[a-6] Od jako Księstwo Saksonia-Weimar-Eisenach.

[7] Od 1810 do Wielkiego Księstwa Frankfurtu.

[a-8] W części terytorium poza związkiem.

[9] Od 1863.

[b-10] Połączone z Księstwem Anhalt od 1863.

[11] Do 1847.

[12] Od 1839.

[13] Od 1864 pod okupacją związku.

[e-14] Od 1826.

[d-15] Do 1826.

[h-16] Do 1850.

[17] Od 1817.

[1]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

[F]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

[F]

[G]

[H]

[I]

[J]

Królestwa	Bawaria Saksonia Westfalia Wirtembergia
Wielkie księstwa	Badenia Berg Frankfurt^[A] Hesja Würzburg
Księstwa (Herzogtum)	Anhalt-Bernburg Anhalt-Dessau Anhalt-Köthen Arenberg^[B] Meklemburgia-Schwerin Meklemburgia-Strelitz Oldenburg^[C] Nassau Salm^[D]Saksonia-Eisenach^[E] Saksonia-Coburg-Saalfeld Saksonia-Gotha-Altenburg Saksonia-Hildburghausen Saksonia-Meiningen Saksonia-Weimar^[E]
Księstwa (Fürstentum)	Aschaffenburg^[F] Hesja-Homburg Hohenzollern-Hechingen Hohenzollern-Sigmaringen Isenburg-Birstein Leyen Liechtenstein Lippe Reuss-Ebersdorf Reuss-Greiz linia starsza Reuss-Gera linia młodsza Reuss-Lobenstein Schaumburg-Lippe Schwarzburg-Rudolstadt Schwarzburg-Sondershausen Waldeck-Pyrmont

Cesarstwa	Austria^[A]
Królestwa	Prusy^[A] Bawaria Saksonia Hanower Wirtembergia
Elektoraty	Hesja-Kassel
Wielkie księstwa	Badenia Hesja Luksemburg Meklemburgia-Schwerin Meklemburgia-Strelitz Oldenburg Saksonia-Weimar-Eisenach
Księstwa (Herzogtum)	Anhalt^[B] Anhalt-Bernburg^[C] Anhalt-Dessau^[C] Anhalt-Köthen^[D] Brunszwik Holsztyn Limburgia^[E] Nassau Saksonia-Lauenburg Szlezwik^[F] Saksonia-Altenburg^[G] Saksonia-Coburg-Saalfeld^[H] Saksonia-Coburg-Gotha^[G] Saksonia Gotha-Altenburg^[H] Saksonia-Hildburghausen^[H] Saksonia-Meiningen
Księstwa (Fürstentum)	Hohenzollern-Hechingen^[I] Hohenzollern-Sigmaringen^[I] Liechtenstein Lippe Reuss linia starsza Reuss linia młodsza Schaumburg-Lippe Schwarzburg-Rudolstadt Schwarzburg-Sondershausen Waldeck-Pyrmont
Landgrafostwa	Hesja-Homburg^[J]
Wolne miasta	Brema Frankfurt Hamburg Lubeka