Twardnica pasożytnicza – Wikipedia, wolna encyklopedia

Twardnica pasożytnicza

Grzybnia twardnicy pasożytniczej
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	patyczniaki
Rząd	tocznikowce
Rodzina	twardnicowate
Rodzaj	twardnica
Gatunek	twardnica pasożytnicza
Nazwa systematyczna
Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary Vergl. Morph. Biol. Pilze (Leipzig): 56 (1884)
Multimedia w Wikimedia Commons

Twardnica pasożytnicza (Sclerotinia sclerotiorum) (Lib.) de Bary – gatunek grzybów z rodziny twardnicowatych (Sclerotiniaceae)^[1]. Pasożyt obligatoryjny ponad 400 gatunków roślin, zarówno uprawnych, jak i dziko rosnących. Wywołuje chorobę o nazwie zgnilizna twardzikowa^[2]. Jest rozprzestrzeniony na całej kuli ziemskiej; poza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach, a także na wielu wyspach^[3].

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Sclerotinia, Sclerotiniaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowała w 1837 r. Marie-Anne Libert nadając mu nazwę Peziza sclerotiorum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1884 r. de Bary, przenosząc go do rodzaju Sclerotinia^[1].

Synonimy:

• Helotium sclerotiorum (Lib.) Fuckel 1866
• Hymenoscyphus sclerotiorum (Lib.) W. Phillips 1887
• Peziza sclerotiorum Lib. 1837
• Phialea sclerotiorum (Lib.) Gillet 1881
• Sclerotinia libertiana Fuckel 1870
• Sclerotinia opuntiarum Speg. 1899
• Sclerotinia sclerotiorum f. orobanches Naras. & Thirum. 1954
• Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary 1884 f. sclerotiorum
• Sclerotinia sclerotiorum var. opuntiarum (Speg.) Alippi 1960
• Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary 1884 var. sclerotiorum
• Sclerotium varium Pers. 1801
• Whetzelinia sclerotiorum (Lib.) Korf & Dumont 1972^[4].

Nazwa polska na podstawie opracowania M.A. Chmiel^[5].

Biała, watowata grzybnia patogena rozwija się wewnątrz łodyg roślin, a przy dostatecznej wilgotności powietrza także na ich powierzchni. Grzybnia ta wytwarza czarne skleroty o wielkości 0,3–30 mm. Zimują one w glebie. Na wiosnę wyrastają na nich apotecja, w których powstają wydłużone askospory o rozmiarach 9–12 × 4,5–6,6 μm. Dokonują one infekcji pierwotnej liści i łodyg. Najczęściej askospory kiełkują w kątach liści i rozgałęzieniach łodyg na opadających tam płatkach kwiatów, które stanowią dobrą pożywkę dla strzępek wyrastających z kiełkujących askospor^[2].

Infekcji pierwotnej dokonywać może także wyrastająca ze sklerot grzybnia. Sclerotinia slerotiorum nie tworzy natomiast zarodników konidialnych, nie występuje więc u tego gatunku rozmnażanie bezpłciowe^[2].

Podobne cechy rozwoju ma twardnica koniczynowa (Sclerotinia trifoliorum) i tworzy ona bardzo podobne skleroty. Rozwija się jednak na innych gatunkach roślin i jej rozwój jest wolniejszy^[6].