Sean M. Carroll – Wikipedia, wolna encyklopedia
S.M. Carroll w 2017 roku | |
Data urodzenia | |
---|---|
Zawód, zajęcie | fizyk, bloger |
Strona internetowa |
Sean M. Carroll (ur. 1966) – amerykański fizyk teoretyczny, profesor na Wydziale Fizyki California Institute of Technology (Caltech), popularyzator nauki, działacz racjonalistyczno-sceptyczny i ateistyczny, bloger.
Specjalności Carrolla to ogólna teoria względności i astrofizyka, w tym teoretyczna kosmologia; pracował m.in. nad problemem ciemnej energii. Jego artykuły publikowały takie czasopisma jak „Nature”, „Seed”, „Sky & Telescope” i „New Scientist”. Bierze udział w tworzeniu bloga fizyków „Cosmic Variance”. Wygłaszał też publiczne wykłady, m.in. dla Royal Institution w Londynie[1]. Zabierał również głos na tematy z filozofii nauki.
Poglądy i aktywizm
[edytuj | edytuj kod]Fizyka
[edytuj | edytuj kod]Carroll bronił teorii strun przed krytyką ze strony Petera Woita i Lee Smolina. W 2006 roku Carroll stwierdził, że silna pozycja akademicka tej hipotezy jest uzasadniona merytorycznie. Jego zdaniem:
- zarzuty braku dowodów są niecierpliwe;
- różnorodność kierunków badań nie powinna być sztucznie zwiększana;
- konkurencyjne modele nie wytworzyły niczego równie obiecującego.
Carroll podkreślał ciągłe postępy teoretyczne strun, m.in. dużą rolę korespondencji AdS/CFT w zrozumieniu kwantowych teorii pola[2]. Rok później powiedział, że „teoria strun nie jest jeszcze martwa”[3].
Carroll krytykował też opinię brytyjskiego teoretyka Juliana Barboura, mówiącą, że czas może nie istnieć. Zdaniem Carrolla usunięcie czasu z niektórych równań to jedna z równoważnych perspektyw, nie odbierająca mu ani trochę realności, tak jak odkrycie wewnętrznej struktury protonu nie czyni go iluzją[4].
Zabierał także głos na temat problemu interpretacji mechaniki kwantowej, przychylając się do koncepcji Everetta nazywanej wieloświatową[5].
Carroll należy do fizyków odrzucających pojęcie masy relatywistycznej[6].
Filozofia i religia
[edytuj | edytuj kod]Carroll bronił uprawiania filozofii, w odróżnieniu od niektórych innych astrofizyków-popularyzatorów jak Stephen Hawking, Lawrence Krauss i Neil deGrasse Tyson[7]. Na swoim blogu nazwał ich wypowiedzi „śmiesznymi” (ang. silly)[8]. Kilka lat wcześniej uznał światopogląd naturalistyczny za największe osiągnięcie umysłowe ostatniego tysiąclecia; krytykował przy tym opinie Goulda o całkowitej niezależności nauki i religii oraz jego sposób definiowania religii[9]. Carroll odrzucił zaproszenie Fundacji Templetona, ponieważ nie chciał przyczyniać się do zacierania podziału pomiędzy nauką a religią. W 2004 brał udział w organizowanym przez University of Chicago kursie historii ateizmu[potrzebny przypis].
Pytanie Leibniza o to, dlaczego istnieje raczej coś niż nic, uznał za nierozwiązywalne[10][11].
Carroll to kompatybilista – wolną wolę przedstawiał jako koncepcję zgodną ze współczesną nauką i światopoglądem naturalistycznym, a także zjawisko emergentne. Zgodził się z opinią amerykańskiego filozofa Daniela Dennetta na ten temat[12].
Książki
[edytuj | edytuj kod]Do 2024 roku Carroll opublikował kilka książek, w tym:
- podręcznik akademicki do ogólnej teorii względności Einsteina;
- dzieła popularne o strzałce czasu, cząstkach elementarnych, kosmologii i mechanice kwantowej.
Część jego książek wydano po polsku.
- 2004: Spacetime and geometry: an introduction to general relativity, Addison Wesley, ISBN 0-8053-8732-3.
- 2010: From eternity to here: the quest for the ultimate theory of time, Dutton, ISBN 978-0-452-29654-1.
- 2011: Stąd do wieczności i z powrotem. Poszukiwanie ostatecznej teorii czasu, Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-7648-731-1.
- 2013: Particle at the end of the universe: how the hunt for the Higgs boson leads us to the edge of a new world,
- 2014: Cząstka na końcu wszechświata: bozon Higgsa i nowa wizja rzeczywistości, Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-7961-036-5.
- 2017: The big picture: on the origins of life, meaning, and the Universe itself, Dutton, ISBN 978-0-525-95482-8.
- 2017: Nowa perspektywa. Pochodzenie życia, świadomości i wszechświata, Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-8097-169-1.
- 2019: Something Deeply Hidden: Quantum Worlds and the Emergence of Spacetime, Dutton, ISBN 978-1524743017.
- 2020: Coś głęboko ukrytego. Światy kwantowe i emergencja czasoprzestrzeni, Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-8169356-1.
- The Biggest Ideas in the Universe: Space, Time, and Motion.
- 2024: Przestrzeń, czas i ruch. Największe idee we Wszechświecie, tłum. Urszula Seweryńska i Mariusz Seweryński, Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-8352-280-7.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sean Carroll, A Brief History of Quantum Mechanics, kanał Royal Institution na YouTube, 6 lutego 2020 [dostęp 2022-01-14].
- ↑ Sean Carroll, The String Theory Backlash, (ang.) Discover Magazine, discovermagazine.com, 19 czerwca 2006 [dostęp 2022-01-13].
- ↑ Sean Carroll, String theory: It's not dead yet (ang.), New Scientist, newscientist.com, 16 maja 2007 [dostęp 2022-01-13].
- ↑ Sean Carooll, Timelessness, preposterousuniverse.com, 17 czerwca 2009 [dostęp 2022-01-14].
- ↑ Sean Carroll, Many-Worlds Interpretation of Quantum Mechanics, kanał Lex Fridman na YouTube, 5 listopada 2019 [dostęp 2022-01-14].
- ↑ Sean Carroll, Demystifying Mass (ang.), 3:50, kanał 2Veritasium na YouTube, 30 października 2013 [dostęp 2021-01-17].
- ↑ Why Talk to Philosophers? Part I., Rotman Institute of Philosophy, rotman.uwo.ca, 20 czerwca 2014 [dostęp 2022-01-14].
- ↑ Sean Carroll, Physicists Should Stop Saying Silly Things about Philosophy, preposterousuniverse.com, 23 czerwca 2014 [dostęp 2022-01-14].
- ↑ Sean Carroll, Abortion and the Architecture of Reality, preposterousuniverse.com, 4 czerwca 2009 [dostęp 2022-01-14].
- ↑ "The evidence is pretty incontrovertible that he doesn't exist": Stephen Colbert's favorite scientist on the universe, naturalism and finding meaning without God [online], Salon, 8 maja 2016 [dostęp 2018-12-23] (ang.).
- ↑ Sean M. Carroll , Why Is There Something, Rather Than Nothing?, „arXiv: [gr-qc, physics:physics]”, 6 lutego 2018, arXiv:1802.02231 [dostęp 2018-12-23] .
- ↑ Sean Carroll, Free Will Is as Real as Baseball, preposterousuniverse.com, 13 lipca 2017 [dostęp 2022-01-14].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Cosmic Variance: Sean's Page, cosmicvariance.com/sean, zarchiwizowano 6 marca 2008 [dostęp 2022-01-14].
- Sean M Carroll, Lista publikacji w serwisie Google Scholar, scholar.google.com [dostęp 2022-01-14].
- Sean Carroll, Kanał autorski w serwisie YouTube [dostęp 2022-01-14].
- ISNI: 0000000121330402
- ORCID: 0000-0002-4226-5758
- VIAF: 51933411
- LCCN: no2004000828
- GND: 143150189
- NDL: 001150357
- LIBRIS: khw05hk34sdfbbm
- BnF: 145693971
- SUDOC: 083540245
- SBN: PARV357038
- NKC: ctu2013776424
- BNE: XX5343876
- NTA: 270075259
- BIBSYS: 4024623
- CiNii: DA17962761
- Open Library: OL1399494A
- PLWABN: 9810701630505606
- NUKAT: n2004051662
- J9U: 987007462482205171
- CANTIC: a11783722
- NSK: 000397589
- KRNLK: KAC201215363
- LIH: LNB:C71r;=BT