Sofia Rotaru – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sofia Rotaru

Софія Михайлівна Ротару
Sofia Rotaru

Imię i nazwisko	Sofija Mychajliwna Jewdokymenko-Rotaru
Data i miejsce urodzenia	7 sierpnia 1947 Marszynci
Pochodzenie	Ukraina, Mołdawia
Instrumenty	śpiew, gitara, perkusja
Gatunki	pop dance muzyka elektroniczna rhythm and blues rock
Zawód	piosenkarka, producent muzyczny, autorka tekstów piosenek, kompozytorka, tancerka, aktorka, projektantka mody, pisarka, reżyser
Aktywność	od 1968
Wydawnictwo	Artur-Music (od 2003) Extraphone (od 2002) Sintez Records (1991) Warner Music Group (1987) Sony BMG Music Entertainment (1976) Krugozor (1975) Miełodija (od 1972)
Powiązania	Karel Gott Stas Pieha Nikołaj Baskow TNMK
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Sofia Rotaru, właściwie Sofija Mychajliwna Jewdokymenko-Rotaru (ukr. Софія Михайлівна Євдокименко-Ротару, ros. София Михайловна Евдокименко-Ротару, rum. Sofia Rotaru; ur. 7 sierpnia 1947 we wsi Marszynci w obwodzie czerniowieckim pod nazwiskiem Rotar) – radziecka i ukraińska piosenkarka, kompozytorka i aktorka pochodząca z rodziny mołdawskiej. Nazywana „artystką trzech narodów”^[1]. Śpiewa po rosyjsku, ukraińsku, rumuńsku, słowacku, bułgarsku, niemiecku i angielsku. Była jedną z nielicznych radzieckich artystek, które zdobyły popularność poza ZSRR: znana szczególnie w Czechosłowacji, Finlandii, Korei, Niemczech i Polsce.

Rozpoczęła karierę zwycięstwem w republikańskim konkursie młodych w 1964 roku^[1]. Stała się wówczas symbolem nowej kultury muzycznej Ukrainy. W 1968 roku ukończyła Szkołę Muzyczną w Czerniowcach, a 1974 Kiszyniowski Instytut Kultury^[2].

W 1968 roku wzięła udział w międzynarodowym konkursie w Sofii. Poznała tam kompozytora Wołodymyra Iwasiuka, który stworzył cykl pieśni opartych na materiale folklorystycznym w aranżacjach tworzących muzykę pop lat 60. i 70. XX wieku. Przyniosło to piosenkarce dużą popularność w całym Związku Radzieckim^[3]. W 1974 roku zdobyła drugą nagrodę na festiwalu w Sopocie śpiewając piosenkę „Кто-то” („Ktoś”) z repertuaru i autorstwa Haliny Frąckowiak^[4].

Jej piosenki stały się klasycznymi utworami radzieckiej i poradzieckiej sceny muzycznej. Sofia Rotaru grała też w filmach muzycznych – debiutowała w 1971 roku w filmie Czerwona Ruta (1971)^[5]. Grała główne role w takich filmach, jak Miłości, gdzie jesteś? (1980) oraz Dusza (1981)^[5]. Koncertowała w USA, Azji, Europie, Australii. Otrzymała wiele nagród, wyróżnień i medali.

W 1986 roku – jako pierwszej kobiecie – nadano jej tytuł Ludowego Artysty ZSRR. Były prezydent Ukrainy Łeonid Kuczma i prezydent Rosji Władimir Putin nagrodzili Sofię Rotaru w sierpniu 2002 roku (w jej 55. urodziny), przyznając jej tytuł Bohatera Ukrainy za jej „wybitne zasługi w sferze sztuki” (Kuczma)^[6] oraz rosyjski Order Honoru za „wielki wkład w rozwój sztuki estradowej i wzmacnianie rosyjsko-ukraińskich więzi kulturowych” (Putin)^[7]. Została też odznaczenia m.in. Orderem Księżnej Olgi I i III klasy^[8][9], Orderem „Za zasługi” II klasy^[10] oraz mołdawskim Orderem Republiki^[11].

Źródło:^[5]

• Czerwona ruta (ukr. Червона рута; muz. i słowa Wołodymyr Iwasiuk)
• Jedna kalina (ukr. Одна калина; muz. Rusłan Kwinta, słowa Witalij Kurowskij)
• Melancholie (rum. Melancolie) (1978)
• Dadim Szar zemnoi Detjam (ros. Дадим Шар земной Детям, 1977, wspólnie z „Bolszym Dijetskim Chorem”)
• Górska Lawenda (ros. Горная Лаванда) (1984)
• Dzikie łabędzie (ros. Дикие Лебеди; muz. Władimir Matecki, słowa M. Szabrow; 1986)
• Biała noc (ros. Белая Ночь) (1988)
• Slajdy (ros. Слайды) (1982)
• Nie kochaj (ros. Не люби) (2006)
• Niebo to ja (ros. Небо это я; muz. Rusłan Kwinta, słowa Witalij Kurowskij) (2007)

Była zamężna z Anatolijem Jewdokymenko (zm. 2002). Para doczekała się syna Rusłana, który pracuje jako producent muzyczny. Sofia Rotaru ma dwoje wnucząt, dwóch braci i trzy siostry^[2].

• Oficjalna strona artystki