Stefan Długołęcki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Stefan Długołęcki

podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	27 lipca 1906 Montreal
Data i miejsce śmierci	14 grudnia 1948 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	od 1939
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	32 Pułk Piechoty
Stanowiska	Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa Kampania wrześniowa

Stefan Długołęcki (ur. 27 lipca 1906 w Montrealu, zm. 14 grudnia 1948 w Warszawie) – podpułkownik Wojska Polskiego.

Był synem Albina i Natalii. Razem z rodzicami wrócił z Kanady do kraju. W czerwcu 1926 roku uzyskał maturę w Gimnazjum Męskim koła Polskiej Macierzy Szkolnej w Płońsku. Studiował prawo na UW, przerwał studia, działał w Związku Strzeleckim w Działdowie. W latach 1928–1929 odbył obowiązkową służbę wojskową w baonie podchorążych rezerwy piechoty nr 4 i w 32 Pułku Piechoty w twierdzy Modlin. Mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 roku. Następnie pracował w administracji państwowej na Pomorzu Gdańskim i w Działdowie jako urzędnik skarbowy.

W kampanii wrześniowej 1939 roku walczył w szeregach macierzystego 32 Pułku Piechoty między innymi w obronie Modlina. Po poddaniu twierdzy znalazł się w obozie jenieckim II C Woldenberg w Dobiegniewie.

Wiosną 1945 roku wrócił do domu rodziców w Milewie koło Płońska. We wrześniu tego roku powołany do wojska, zatrudniony w MON, przed aresztowaniem szef II Wydziału Budowlanego w stopniu ppłka.

Aresztowany 14 lutego 1948 roku razem z Jerzym Brońskim, Janem Czeredysem i Feliksem Stroińskim, i oskarżony o współudział w stworzeniu „monopolu prywatnych firm na dostawy do wojska”. Dręczony podczas przesłuchań: „...polecili mu się rozebrać, związali mu ręce i nogi, a następnie po zakneblowaniu mu ust chusteczką kopali go, bili pasem i kijem po całym ciele, do tego stopnia, że ciało mu spuchło i zsiniało, a do celi sprowadzał go klucznik...”^[1]. Oficerem śledczym był mjr. rez. Mieczysław Lis. 3 listopada 1948 roku NSW w Warszawie skazał go, razem ze współpodsądnymi w tzw. sprawie kwatermistrzowskiej (S.3292) na podst. 3 §2 Dekr.13.06.1946 na karę śmierci^[2]. Stracony 14 grudnia 1948 roku.

Wyrokiem WO 205/95 z dnia 31 maja 1996 Izba Wojskowa Sądu Najwyższego uchyliła orzeczenie wydane w 1948 r. – Stefan Długołęcki został uniewinniony (wraz z pozostałymi skazanymi i straconymi)^[3].

Od 2012 trwała próba określenia miejsca pochówku w ramach Projektu Poszukiwań Miejsc Pochówku i Identyfikacji Ofiar Totalitaryzmów (Instytut Pamięci Narodowej, Ministerstwo Sprawiedliwości oraz ROPWiM)^[4]. Szczątki ppłk. Stefana Długołęckiego zostały odnalezione w 2013 r. na terenie kwatery „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie, w trakcie II etapu prac poszukiwawczych prowadzonych przez zespół pod kierunkiem prof. Krzysztofa Szwagrzyka. Identyfikacja szczątków została ogłoszona 21 kwietnia 2017 podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim^[5]. 22 września 2019 w Kwaterze na Łączce odbył się pogrzeb 22 oficerów i żołnierzy straconych w więzieniu na Mokotowie, w tym ppłka Stefana Długołęckiego; wszyscy zostali pochowani w Panteonie – Mauzoleum Wyklętych-Niezłomnych na Łączce^[6].

• Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945-56. Wyd. Fundacja Ochrony Zabytków, Warszawa 1991. Brak numerów stron w książce, zob też Straceni w Więzieniu mokotowskim.
• Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990. Brak numerów stron w książce
• „Wokanda” 1990, nr 11 (listy), nr 19 (listy)
• Krzysztof Madej. Kara śmierci za mięso. „Biuletyn IPN”. Nr 11 (22) listopad 2002, s. 55. IPN. [dostęp 2009-06-28]. 
• AIPN, Teczki więźniów 1948, Długołęcki Stefan
• Niewinnie Straceni..., s. 25 (il.)