Tadeusz Żuliński (lekarz) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Portret fotograficzny autorstwa Edwarda Trzemeskiego i podpis Tadeusza Żulińskiego, lata 80. XIX wieku | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | lekarz |
Narodowość | polska |
Tadeusz Żuliński (ur. 30 listopada 1839 w Krakowie, zm. 18 stycznia 1885 we Lwowie) – lekarz, powstaniec styczniowy, brat Romana, Józefa Anzelma i Kazimierza.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Barbary i Tadeusza, urzędnika królestwa Polskiego pracującego w komorze celnej. Po likwidacji Rzeczypospolitej Krakowskiej w 1846 roku, rodzina przenosi się do Warszawy. Studia w Akademii Medyczno-Chirurgicznej. Wskutek zatargu z rektorem Fiodorem Cycurynem, zmuszony jest przenieść się do Kijowa. Ostatecznie studia kończy na Uniwersytecie Jagiellońskim. Doktoryzuje się i pracuje w katedrze fizjologii jako asystent profesorów: Gustawa Piotrowskiego i Józefa Majera. Podczas pobytu w Pradze publikuje w miejscowej prasie artykuł „Lech Czechowi”, w którym nawołuje do polsko-czeskiego przymierza.
W czasie powstania styczniowego jest sekretarzem Wydziału Rządu Narodowego do spraw zachodniej Galicji. Wraz z Józefem Szujskim i Janem Darosławem Amborskim wydaje podziemne pismo „Wolność”. Dwukrotnie aresztowany, a swoje uwolnienie zawdzięcza interwencji rektora UJ Józefa Dietla.
Pod koniec 1864 roku udaje się na emigrację do Paryża, gdzie zasłynął jako lekarz-filantrop, udzielający bezpłatnych porad medycznych. Podobnie postępował po osiedleniu się we Lwowie w 1871 roku, utrzymując się z posady chemika patologa w miejscowym szpitalu powszechnym. Zostaje też radnym miejskim, działającym w komisji sanitarnej. Z sukcesem dąży do powołania wydziału lekarskiego na miejscowym uniwersytecie, propaguje zasady higieny, również jako odrębnego przedmiotu nauczania, sprzeciwia się usuwaniu ze szpitali nieuleczalnie chorych.
W 1871 roku przeniósł się wraz z matką i bratem Józefem do Lwowa[1].
Był redaktorem „Przewodnika gimnastycznego” i od 1875 roku wiceprezesem lwowskiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[2][3][4].
Pochowany dla uczczenia jego pracy na koszt miasta Lwowa na Cmentarzu Łyczakowskim[5][6][7][8]. Jego imieniem nazwano we Lwowie ulicę Gliniańską, gdzie zamieszkiwał przed śmiercią (obecnie akademika Władimira Fiłatowa). Nad wejściem do kamienicy zachowała się pamiątkowa tablica, osobne epitafium znajduje się w dawnym kościele Dominikanów.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dr Tadeusz Żuliński Przewodnik gimnastyczny. Organ Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" we Lwowie 1885 nr 2 s. 9-11
- ↑ Edmund Cenar: Czterdziestolecie „sokolstwa lwowskiego” 1867–1907. Lwów: 1907, s. 22, 24.
- ↑ Życiorys Dra Tadeusza Żylińskiego Przewodnik gimnastyczny.. 1885 nr 3 s. 17-19
- ↑ Życiorys Dra Tadeusza Żylińskiego Przewodnik gimnastyczny.. 1885 nr 4 s. 25-26
- ↑ Pogrzeb Dra Tadeusza Żylińskiego we Lwowie Przewodnik gimnastyczny.. 1885 nr 2 s. 11-13
- ↑ Pogrzeb Dra Tadeusza Żylińskiego we Lwowie Przewodnik gimnastyczny.. 1885 nr 3 s. 19-20
- ↑ Pogrzeb Dra Tadeusza Żylińskiego we Lwowie Przewodnik gimnastyczny.. 1885 nr 4 s. 27-28
- ↑ Stanisław Nicieja: Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, s. 320. ISBN 83-04-02817-4.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Piotr Marek Stański, Bracia Żulińscy: Tadeusz i Józef Anzelm, "Semper Fidelis" 3/2002.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dzieła Tadeusza Żulińskiego w bibliotece Polona