Tunel du Mont Blanc – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tunel du Mont Blanc

Wnętrze tunelu (2008)
Państwo	Francja
Miejscowość	Chamonix-Mont-Blanc Courmayeur
Państwo	Włochy
Oficjalna nazwa	fr. Tunnel du Mont-Blanc wł. Traforo del Monte Bianco
Przeszkoda	Mont Blanc (Alpy Graickie)
Rodzaj	drogowy
Długość	11 611 m
Liczba tub	1
Liczba portali	2
Data otwarcia	19 lipca 1965
Budowa
Data budowy	1957–1965
Zarządzanie
Płatny	tak
Koncesjonariusz	• ATMB • SITMB
Położenie na mapie Górnej Sabaudii Tunel du Mont Blanc
Położenie na mapie Francji Tunel du Mont Blanc
Położenie na mapie Doliny Aosty Tunel du Mont Blanc
Położenie na mapie Włoch Tunel du Mont Blanc
45°50′48,36″N 6°55′15,60″E/45,846767 6,921000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Tunel du Mont Blanc (Tunnel du Mont-Blanc) – drogowy tunel w Alpach łączący Chamonix-Mont-Blanc we Francji z Courmayeur we Włoszech. Jest to jedna z głównych transalpejskich tras transportowych, przez którą transportowana jest ponad 1/3 ładunków do północnej Europy z Włoch. Tunel stanowi fragment trasy E25 (do 1985 roku leżał w ciągu E21b^[1]). We francuskim systemie drogowym oznaczony jest jako część drogi krajowej N205, a we włoskim numerem T1 i stanowi element sieci autostrad tego kraju.

Trasa ta skraca drogę z Francji do Turynu o 50 km i do Mediolanu o 100 km. Budowę rozpoczęto w 1957 r. i zakończono w 1965 r. Ma 11,6 km długości, 8,6 m szerokości i 4,35 m wysokości. Tunel nie jest poziomy: wysokość wlotu po francuskiej stronie: 1274 m, po włoskiej: 1381 m. Jest to pojedynczy tunel z dwukierunkową jezdnią. Plany poszerzenia tunelu nigdy nie zostały zrealizowane ze względu na problemy finansowe i sprzeciw lokalnych władz, które podały informacje o rażących efektach zwiększenia natężenia ruchu.

Tunel du Mont Blanc jest zarządzany przez dwie publiczne spółki, każda z nich zarządza swoją połową tunelu:

• Strona francuska: ATMB (Autoroutes et tunnels du Mont-Blanc), wybrana 30 kwietnia 1958
• Strona włoska: SITMB (Società Italiana per il Traforo del Monte Bianco S.p.A.), wybrana 1 września 1957

• 5 inżynierów i 350 robotników pracowało przez 4,6 miliona roboczogodzin, żeby ukończyć projekt.
• Użyto 711 ton ładunków wybuchowych do wysadzenia 555 000 m³ materiału skalnego.
• Zużyto 37 milionów kWh energii i 2,7 miliona litrów paliwa dla ciężarówek i silników.
• Trasa tunelu przebiega prawie dokładnie pod szczytem Aiguille du Midi (3842 m n.p.m.), a więc nad nim wznosi się ok. 2,5 km skały.

• 1946: Wydrążono pierwsze sto metrów po stronie włoskiej.
• 1949: Podpisano umowę francusko-włoską w celu zaplanowania tunelu.
• 1954–1957: Projekt francuskiej części konstrukcji tunelu został ratyfikowany przez parlament francuski (w 1954, za: 544 głosy; przeciw: 32) i włoski (w 1957).
• 1957: Powstała organizacja SMTB (Société du tunnel du Mont Blanc), która w 1996 roku przekształciła się w ATMB.
• 1959: 15 kwietnia po stronie francuskiej^[2], a w maju po stronie włoskiej ministerstwa robót publicznych oficjalnie uruchomiły wiercenia. 30 maja w Chamonix odbyła się ceremonia oficjalnego rozpoczęcia wiercenia tunelu. Ogłoszono, że 75-tonowa maszyna do wiercenia tuneli jest w stanie wykonać zadanie w mniej niż 30 miesięcy. Koszty budowy tunelu oszacowano na 8 miliardów franków francuskich, które miała zapłacić Francja, oraz 6 miliardów lirów, które mieli zapłacić inwestorzy włoscy^[2].
• 4 sierpnia 1962: Spotkanie ekip wiertniczych francuskich oraz włoskich. Spotkanie to było sukcesem, odchylenie osi dwóch odcinków nie przekraczało 13 cm.
• 16 lipca 1965: Inauguracja tunelu przez prezydenta Francji Charles’a de Gaulle’a i prezydenta Włoch, Giuseppe Saragata.
• 19 lipca 1965: Otwarcie tunelu dla ruchu publicznego.
• 1973: Otwarcie pierwszego fragmentu „Autostrady Białej” (Autoroute Blanche).
• 1978: Zainstalowano sieć kamer z rozmieszczeniem co 300 metrów, a przepływ świeżego powietrza przez tunel został zwiększony do 900 m³/s.
• 1980: Na francuskim końcu tunelu dodano kolejny kanał wentylacyjny o średnicy 7 m w celu uniknięcia zasysania zanieczyszczonego powietrza.
• 1990: W ramach wieloletniego planu modernizacji wykonano następujące prace:
  • Instalacja kamer wideo trzeciej generacji z optyczną transmisją danych.
  • Konstrukcja 18 wyjść awaryjnych (co 600 m), a także budowa wnęk ucieczkowych co 100 m.
  • Instalacja automatycznych systemów gaszenia pożaru.
  • Zamiana elementów bezpieczeństwa: terminali telefonicznych, gaśnic przeciwpożarowych, generatorów prądu.
• 1997: Uruchomienie systemu detekcji pożarów, a także rozpoczęcie studiów nad systemami automatycznego wykrywania wypadków, centralizacji zarządzania urządzeniami bezpieczeństwa oraz nowymi świetlnymi znakami drogowymi.
• po 1999: modernizacja tunelu i zakup wyjątkowego wozu strażackiego wykonanego na zamówienie, specjalnie do pracy w tunelu, nazwanego zgodnie z mitologią rzymską Janus, z dwoma kabinami, instalacją ciśnieniową, kamerami na podczerwień, napędem na cztery koła i możliwością jazdy bokiem oraz urządzeniami do akcji gaśniczej bez konieczności wysiadania z pojazdu^[3]

 Osobny artykuł: Pożar w tunelu Mont Blanc.

• Tunnel fire trial opens in France. BBC News, 2005-01-31. (ang.).
• Structurae: Mont Blanc Tunnel (ang.)
• Oficjalna strona (wł. • fr. • ang. • niem.)
• Mapa Chamonix-Mont-Blanc
• Relacja z ceremonii otwarcia tunelu w 1965 r. w serwisie YouTube

• Tunel przed pożarem
• Oznaczenie granicy państwowej. frontieresetcartespostales.files.wordpress.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-24)].
• Zdjęcie z otwarcia tunelu
• Tunel po ugaszeniu pożaru