Ulica Opolska w Tarnowskich Górach – Wikipedia, wolna encyklopedia

ulica Opolska
Śródmieście-Centrum
Ilustracja
Ulica Opolska z oddanym do użytku w 2021 roku rondem im. SMZT. W tle budynek sądu
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Tarnowskie Góry

Długość

1565 m

Przebieg
0 m ↑ Rynek,
← ul. ks. Józefa Wajdy
60 m ul. Ratuszowa
75 m parking w miejscu Tarmilo,
ul. Wąska
100 m ul. ks. Michała Lewka
140 m ul. Józefa Cebuli,
ul. Teofila Królika
195 m ul. Jana III Sobieskiego
280 m rondo im. Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej:
← ul. Powstańców Śląskich
światła 425 m ul. Stanisława Wyspiańskiego
625 m ul. Opatowicka
730 m ul. św. Katarzyny
880 m ul. Ignacego Krasickiego
1085 m ul. Towarowa
1425 m (1,5 t) ul. Ułańska
światła 1565 m Obwodnica Tarnowskich Gór 11
↓ ul. Zagórska 11
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Opolska”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Opolska”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Opolska”
Położenie na mapie Tarnowskich Gór
Mapa konturowa Tarnowskich Gór, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Opolska”
50,448786°N 18,845577°E/50,448786 18,845577
Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Opolska w Tarnowskich Górach – jedna z głównych ulic Tarnowskich Gór. Przebiega przez dzielnicę Śródmieście-Centrum od rynku aż do skrzyżowania z obwodnicą i ulicą Zagórską (drogą krajową nr 11)[1][2].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Ulica Opolska jest jedną z ulic odchodzących od tarnogórskiego rynku, a dokładnie z jego północno-zachodniego naroża. Biegnie w kierunku północno-zachodnim, krzyżując się m.in. z ulicami Teofila Królika i Józefa Cebuli, które wyznaczają granice starego miasta, ulicą Jana III Sobieskiego, ulicą Powstańców Śląskich stanowiącą część drogi powiatowej nr 3299S, ulicą Stanisława Wyspiańskiego oraz prowadzącą do Opatowic i Starych Tarnowic ulicą Opatowicką[2]. Ulica kończy swój bieg na skrzyżowaniu z obwodnicą Tarnowskich Gór, a jej kontynuacją jest ulica Zagórska będąca częścią drogi krajowej nr 11[3].

Nazwa

[edytuj | edytuj kod]

Do roku 1925 oraz podczas okupacji hitlerowskiej w latach 1939–1945 ulica nosiła niemiecką nazwę Lublinitzerstraße pochodzącą od miasta Lubliniec, w kierunku którego prowadziła. W latach 1925–1939 obowiązywała nazwa polska: ulica Lubliniecka, natomiast po II wojnie światowej w 1945 nazwę ulicy zmieniono na ulica Opolska i nazwa ta obowiązuje do dziś[4].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Ulica Opolska istniała już w XVI wieku i była głównym traktem prowadzącym w kierunku Lublińca. Przy tej ulicy znajdowała się jedna z bram miejskich, Brama Lubliniecka. Z biegiem czasu jej zabudowa gęstniała. W 1817 została utwardzona[5], zaś w latach 1898–1912 była jedną z ulic, które wybrukowano[6]. W latach 30. XIX wieku w końcowej jej części powstał park Redena – najstarszy park Tarnowskich Gór.

Budynki

[edytuj | edytuj kod]
Zabytkowa wieża ciśnień z 1926 roku przy ul. Opolskiej (zdj. 2021)
Hala zakładów odzieżowych Tarmilo przy ul. Opolskiej (zdj. 2012)

Przy ulicy Opolskiej znajdują się:

  • zabytkowe kamienice w pobliżu rynku (np. Dom Padiery pod numerem 1 – wpisany do rejestru Zabytków nr A/630/66 z 2 maja 1966[7] – dawniej mieszczący należący do Maxa Horoby jeden z dwóch miejskich browarów[8] oraz hotel Wolne Miasto Górnicze Maksa Janego – do wywłaszczenia w 1947[9]) i 16 – wpisana do Gminnej Ewidencji Zabytków[10],
  • zabytkowy gmach Sądu Rejonowego (wpis do Gminnej Ewidencji Zabytków[10]) – ul. Opolska 17,
  • najstarszy park w mieście – Park Redena z 1830 roku,
  • koszary 5 tarnogórskiego pułku chemicznego; ul. Opolska 36,
  • Zespół Szkół Chemiczno-Medycznych i Ogólnokształcących (dawniej seminarium nauczycielskie) – budynek zabytkowy wpisany do rejestru zabytków[7],
  • I LO im. Stefanii Sempołowskiej; w latach 1907–1925 katolicka preparanda (Katholische Präparandie – szkoła przygotowująca do zawodu nauczyciela); budynek wpisany do gminnej ewidencji zabytków[10]
  • Budynek dawnego szpitala Spółki Brackiej; obecnie:
    • Centralne Biuro Konstrukcji Kotłów (CBKK)
    • Urząd Skarbowy
  • siedziba Veolii Wody, głównego dostawcy wody do Tarnowskich Gór; do firmy tej należy także zabytkowa wieża ciśnień z 1926 roku wpisana do Gminnej Ewidencji Zabytków[10] oraz rejestru zabytków (nr rej. A/557/2019 z dn. 30.09.2019[7]), a także szyby „Kaehler” i „Friederike” wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO,
  • Szpital Powiatowy nr 1; ul. Opolska 21
  • ul. Opolska 3 – oddana do użytku w 1968 roku hala Zakładów Odzieżowych Tarmilo[11]. Hala została zbudowana na miejscu dawnej fabryki tekstyliów Ostex Maxa Wyleżałka, znacjonalizowanej w 1947[9], a następnie rozbudowanej. W okresie międzywojennym zaś na tym terenie działała niewielka fabryka ubrań Ostaw, której właścicielem był Otto Stawinoga[12]. W sierpniu 2019 roku rozpoczęła się rozbiórka położonych między ul. Opolską a Sobieskiego zabudowań dawnych Zakładów Odzieżowych, w tym hali przy ul. Opolskiej[13][14], we wrześniu 2020 roku ruszyła budowa parkingu tymczasowego.
  • ul. Opolska 4 (dawniej Lublinitzerstraße 4) – budynek mieszczący niegdyś siedzibę Wolnego Cechu Rzeźników dla powiatu Tarnowskie Góry (niem. Freie Fleischerinnung für den Kreis Tarnowitz)[15].

Komunikacja

[edytuj | edytuj kod]
Ulica Opolska na wysokości przystanku Tarnowskie Góry Opolska

Odcinek ulicy Opolskiej stanowiący drogę powiatową nr 3280S jest jednojezdniową drogą dwukierunkową klasy G[2]. Początkowy, gminny odcinek tej drogi od rynku do skrzyżowania z ulicą Jana III Sobieskiego jest natomiast jednokierunkową drogą klasy Z o numerze 270 174 S[1].

Według stanu z grudnia 2022 roku ulicą Opolską kursują autobusy organizowane przez Zarząd Transportu Metropolitalnego[16], obsługujące następujące linie[17]:

  • 3 (Osada Jana Pawilon – Stare Tarnowice GCR),
  • 64 (Tarnowskie Góry Dworzec – Stare Tarnowice Pętla),
  • 78 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Park Hutnika – Miedary Posesja 17),
  • 112 (Tarnowskie Góry Dworzec – Gliwice Centrum Przesiadkowe),
  • 129 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Park Hutnika – Krupski Młyn Słoneczna),
  • 143 (Tarnowskie Góry Dworzec – Nowa Wieś Pętla),
  • 180 (Tarnowskie Góry Dworzec – Wielowieś Centrum Przesiadkowe),
  • 614 i 615 (Miasteczko Śląskie Osiedle – Rybna Lotników),
  • 670 (Tarnowskie Góry Dworzec – Pniowiec Pętla),
  • 671 (Pniowiec Pętla – Tarnowskie Góry Dworzec).
  • 712 (Tarnowskie Góry Dworzec – Stare Tarnowice Sielanka),
  • 744 (Tarnowskie Góry Dworzec – Tarnowskie Góry Torowa – Tarnowskie Góry Dworzec),
  • 780 (Szarlej Kaufland – Świerklaniec Park – Stare Tarnowice GCR).

Przy ulicy zlokalizowane są przystanki autobusowe Tarnowskie Góry Opolska i Tarnowskie Góry Osiedle Fazos (nieobsługiwane przez autobusy linii 64, 112, 614, 615 i 671)[17].

Mieszkalnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Według danych Urzędu Stanu Cywilnego na dzień 31 grudnia 2022 roku przy ulicy Opolskiej zameldowanych na pobyt stały było 346 osób[18].

Ciekawostki

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Wykaz dróg w administracji MZUiM; Biuletyn Informacji Publicznej UM w Tarnowskich Górach.
  2. ↑ a b c BIP – Zarząd Dróg Powiatowych w Tarnowskich Górach: Aktualny wykaz dróg powiatowych. 2020-09-09. [dostęp 2020-09-24]. (pol.).
  3. ↑ Ulica Opolska w Tarnowskich Górach na mapie Polski Targeo.
  4. ↑ Przemysław Nadolski, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918), [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 244, ISBN 83-911508-3-6.
  5. ↑ Przemysław Nadolski, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918), [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 238, ISBN 83-911508-3-6.
  6. ↑ Przemysław Nadolski, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918), [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 240, ISBN 83-911508-3-6.
  7. ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2019-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  8. ↑ Józef Moszny, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763–1918), [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 204, ISBN 83-911508-3-6.
  9. ↑ a b Zarządzenia Przewodniczącego Wojewódzkiej Komisji do spraw upaństwowienia przedsiębiorstw w Katowicach z dnia 20 lutego 1947 r. zawierające szesnasty i siedemnasty wykaz przedsiębiorstw przechodzących na własność Państwa, „Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, 1947, nr 9, Poz. 100–101”, Śląska Biblioteka Cyfrowa, 10 marca 1947 [dostęp 2024-10-02] (pol.).
  10. ↑ a b c d BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Gminna Ewidencja Zabytków. 2013-09-06. [dostęp 2018-01-25]. (pol.).
  11. ↑ Dużo, szybko i dobrze. W: Monika Rosenbaum, Sebastian Rosenbaum: Srebrne miasto na czerwonej drodze. Tarnowskie Góry w PRL na fotografiach tygodnika „Gwarek”. Tarnowskie Góry: Drukpol sp.j., 2014, s. 53. ISBN 978-83-61458-10-4.
  12. ↑ RYCH. Pod znakiem igły i szpulki. „Montes Tarnovicensis”, wrzesień 2008. Oficyna Monos. ISSN 1640-0216. [zarchiwizowane z adresu]. (pol.). 
  13. ↑ Patryk Osadnik: Na teren Tamilo wjechał ciężki sprzęt. Trwa rozbiórka dawnych zakładów odzieżowych w Tarnowskich Górach. tarnowskiegory.naszemiasto.pl, 2019-08-06. [dostęp 2019-09-12]. (pol.).
  14. ↑ Marcin Hirnyk: Tarnowskie Góry: Rozpoczęła się rozbiórka budynków po Tarmilo!. [w:] www.radiopiekary.pl [on-line]. Radio Piekary, 2019-08-07. [dostęp 2019-09-12]. (pol.).
  15. ↑ Józef Moszny, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763–1918), [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 197, ISBN 83-911508-3-6.
  16. ↑ Pawlik 2019 ↓.
  17. ↑ a b Lista przystanków: Tarnowskie Góry. [w:] Zarząd Transportu Metropolitalnego [on-line]. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
  18. ↑ BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Ludność miasta Tarnowskie Góry według stanu na dzień 31.12.2022 r.. 2023-01-11. [dostęp 2023-01-25]. (pol.).
  19. ↑ Tour de Pologne 2015 w Tarnowskich Górach UTRUDNIENIA NA DROGACH.
  20. ↑ Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Tour de Pologne – ograniczenia w ruchu drogowym.
  21. ↑ Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Tour de Pologne znowu w Mieście Gwarków!. 2017-07-30. [dostęp 2017-07-30]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ulica_Opolska_w_Tarnowskich_Górach&oldid=74881853”