Władysław Polesiński – Wikipedia, wolna encyklopedia
kapitan dyplomowany pilot | |
Data i miejsce urodzenia | 8 września 1906 |
---|---|
Data śmierci | 1939 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1927–1939 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | 2 pułk lotniczy |
Stanowiska | dowódca eskadry |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Władysław Polesiński (ur. 8 września 1906 w Żelechowie, zm. prawdopodobnie we wrześniu 1939) – kapitan dyplomowany pilot Wojska Polskiego, założyciel organizacji Rycerski Zakon Krzyża i Miecza, prekursor Apelu Jasnogórskiego, uczestnik kampanii wrześniowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego ojciec, Jan Polesiński, był stolarzem, matka – Paulina z Dębińskich – zmarła, kiedy syn miał 12 lat. Uczęszczał początkowo do gimnazjum w Żelechowie, udzielał się tam w harcerstwie. Następnie podjął naukę w Korpusie Kadetów Nr 2 w Modlinie, a później w Oficerskiej Szkole Lotnictwa w Dęblinie. Ukończył ją w 1927 w stopniu sierżanta podchorążego z 20. lokatą[1]. 27 lutego 1928 został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 15 lutego 1928 i 12. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa oraz wcielony do 2 pułku lotniczego w Krakowie. W 1930 otrzymał tytuł i odznakę pilota nr 1324. 22 grudnia 1931 został awansowany do rangi porucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 i 2. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych. Równolegle ze służbą w pułku studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim.
W 1928 ożenił się z nauczycielką Janiną Truchlińską, z którą miał syna Władysława (ur. 1936).
Podczas lotu ćwiczebnego ze Lwowa do Krakowa w lipcu roku 1930 miały miejsce zdarzenia, które zadecydowały o jego dalszym życiu. Polesiński przy podchodzeniu do lądowania zmniejszył wysokość lotu do 200 m; wówczas silnik uległ awarii i samolot zaczął gwałtownie spadać. Maszyna, zahaczając o drzewo, spadła na ziemię. Polesiński twierdził, że po zawołaniu Jezu ratuj! usłyszał wewnętrzny głos. Wykonując jego polecenia, pilot ppor. Władysław Polesiński wraz z obserwatorem ppor. Zygfrydem Stępieniem wydostali się z samolotu, po czym nastąpił wybuch. Samolot należał do 22 eskadry 2 pułku lotniczego stacjonującego w Rakowicach (patrz IKC nr 197 z dnia 25 lipca 1930 roku).
Miało to miejsce o godzinie 2100. Później dowiedział się, że jego żona Janina modliła się w tym czasie do Matki Bożej. Obydwoje uznali to za cud. Zdarzenie to miało miejsce we wsi Kujawy pod Krakowem (obecnie osiedle Nowej Huty). W miejscu upadku samolotu do dzisiaj stoi krzyż, a miejscowa ludność rokrocznie składa pod nim kwiaty. Pierwotny drewniany krzyż - został poświęcony przez proboszcza parafii Pleszów, w obecności por.pilota Władysława Polesińskiego. Było to w Dzień Zaduszny roku 1935. Obecnie w tym miejscu stoi krzyż betonowy z tablicą informacyjną.
Pod wpływem tego wydarzenia porucznik Polesiński stał się człowiekiem żarliwej wiary. Założył katolicką organizację Rycerski Zakon Krzyża i Miecza zrzeszającą wojskowych. Jej członkowie mieli zwyczaj codziennych modlitw o godzinie 2100. Podczas okupacji hitlerowskiej podobne działania podjęła młodzież akademicka w Warszawie pod opieką ks. Leona Cieślaka[2]. Apel Jasnogórski został zainicjowany jako codzienna modlitwa o 2100 przez ojców Paulinów 8 grudnia 1953.
W latach 1935–1937 był słuchaczem Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. W 1937 został kierownikiem referatu w Wydziale Studiów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 27. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[3]. W marcu 1939 pełnił służbę w 1 pułku lotniczego w Warszawie na stanowisku dowódcy 16 eskadry towarzyszącej[4].
W latach 1938–1939 Władysław Polesiński był zaangażowany w działalność społeczną i propagandową. Krzewił idę mocnego człowieka. Był to w jego zamyśle obywatel o silnej woli, zdolny do natychmiastowych ofiar dla Boga i Ojczyzny. Pragnął przywrócić ideał rycerza-żołnierza, który łączył wiarę z patriotyzmem. Publikował artykuły w prasie (Polska Zbrojna), głosił pogadanki w Polskim Radiu i wygłaszał prelekcje. Władze wojskowe nie były jednak przychylne jego działalności, gdyż głoszone hasła sugerowały, iż ówczesne zwierzchnictwo nie posiadało cech propagowanych przez Polesińskiego. Po śledztwie w maju 1939 władze wojskowe zakazały zakonowi prowadzenia dalszej działalności. Mimo tego kapitan Polesiński dalej publikował broszury i wygłaszał mowy. Od czerwca 1939 wydawał miesięcznik Krzyż i Miecz, a w kwietniu opublikował Biuletyn Dozbrojenia Moralnego Narodu. Wycofania ze sprzedaży jego broszury Żołnierz polski a żołnierz niemiecki zażądała ambasada Niemiec. Tymczasem jego prelekcji słuchały wielotysięczne tłumy: w Gdyni 2 tys. osób, w Poznaniu 3 tys., w Katowicach 3 tys. na sali i 4 tys. na ulicach, przy głośnikach. Przemawiał także w Wilnie, Toruniu i Bydgoszczy i trzykrotnie w Warszawie[5].
Po wybuchu II wojny światowej Polesiński został przydzielony do Dowództwa Lotnictwa i OPL Armii „Modlin”, jako oficer sztabu. Kiedy dowództwo przeniosło się na południe, on pozostał w Warszawie. Od 10 września w codziennych audycjach Polskiego Radia przemawiał zaraz po prezydencie Stefanie Starzyńskim. 16 września 1939 wystartował z lotniska mokotowskiego z por. dypl. pil. Ludwikiem Kózką w samolocie R-XIII/D „Lublin” z zadaniem nawiązania łączności z Naczelnym Dowódcą Lotnictwa i OPL w Brześciu n. Bugiem. W okolicach Augustówki samolot został ostrzelany przez niemiecką obronę przeciwlotniczą, po czym lądował w terenie. Obaj ranni lotnicy dostali się do niewoli niemieckiej. Kpt. Polesiński został w stanie ciężkim przewieziony do nieustalonego szpitala, gdzie zmarł w ostatnich dniach września[6].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Srebrny Krzyż Zasługi (22 maja 1939)[7][3]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę (2 maja 1938)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ I promocja Szkoły Podchorążych Lotnictwa - 1927 r.. polishairforce.pl. [dostęp 2019-03-06].
- ↑ Biuro Prasowe Jasnej Góry.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 217.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 773.
- ↑ Zdzisław Wojtowicz: Historia Żelechowa. 1977, s. 191. ISBN 83-915626-5-4. gdzie cytowany jest fragment art. z czasopisma Merkuryusz Polski.
- ↑ Popiel 2014 ↓, s. 386.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 119, poz. 280 „za zasługi w służbie wojskowej”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ilustrowany Kuryer Codzienny nr 197 z dnia 25 lipca 1930 roku (s. 6) – informacja o wypadku lotniczym ppor.Polesińskiego Władysława.
- S. Jarmulski, Polski słownik biograficzny t. XXVII pod red. E. Rostworskiego, PAN, Wrocław 1982.
- O. Cumft, H. K. Kujawa, Księga Lotników Polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939–1945, Wydawnictwo MON, Warszawa 1989.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- J. Herbich, Człowiek mocny Bogiem. Kapitan pilot Władysław Polesiński, wyd. im. kardynała Stefana Wyszyńskiego Soli Deo, Warszawa 2006.
- Michał Sztelmach, Prekursor Apelu Jasnogórskiego pochodził z Żelechowa, „Żelechowiak” nr 28 (7/2007), s. 8–9 ISSN 1896-091X.
- Adam Popiel: Wypadki śmiertelne w lotnictwie polskim 1918–1939. Chmielów: PANDORA, 2014. ISBN 978-83-61674-02-3. OCLC 1063590563.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Rycerz Krzyża i Miecza w Było, nie minęło.
- Władysław Polesiński - rycerz Krzyża i Miecza w Polskie Radio.
- Władysław Polesiński: Żołnierz polski a żołnierz niemiecki : analiza wartości wojennych (1939) w bibliotece Polona.