Wiejsieje – Wikipedia, wolna encyklopedia
Kościół św. Jerzego w Wiejsiejach | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Okręg | |||
Burmistrz | Zenonas Sabaliauskas | ||
Populacja (2005) • liczba ludności |
| ||
Nr kierunkowy | 318 | ||
Kod pocztowy | LT-67340 | ||
Położenie na mapie Litwy | |||
54°06′N 23°42′E/54,100000 23,700000 | |||
Strona internetowa |
Wiejsieje (lit. Veisiejai) – miasto na Litwie, w okręgu olickim, w rejonie łoździejskim.
Wiejsieje położone są na Pojezierzu Suwalskim, na półwyspie nad jeziorem Hańcza, na południe od jeziora Wiernieje. Nazwa miasta pochodzi od jeziora Wiejsieje położonego 6 km na południowy zachód od miasta.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miasto zostało założone w 1501 roku. W XVII–XVIII wieku majątek należał do rodu Massalskich. W 1525 roku miejscowości nadano prawa miejskie, a w 1526 wybudowano pierwszy kościół. Miasto wraz z przyległym obszarem król Zygmunt August nadał Andrzejowi Siemienowiczowi, kniaziowi słuckiemu. Następnie miasto przeszło w ręce Massalskich. Biskup wileński Massalski rozpoczął tu budowę wielkiego kościoła. Około roku 1800 stały pod dachem od lat 20 niewykończone mury, grożące ruiną. Zapewne też Massalscy zbudowali tu zamek warowny na swą rezydencyą. Tenże biskup podarował jeszcze za życia swego dobra Wiejsieje Wiktoryi z Ogińskich Ogińskiej, wdowie, którą wydał za swego plenipotenta Mateusza Żyniewa, który za rządów pruskich uzyskał tytuł hrabiego. Podobno biskup włoźył na Ogińską obowiązek ukończenia i utrzymywania kościoła, czego jednakże nie wykonała, poprzestając na częściowej restauracyi w roku 1817 zrujnowanej mocno budowli. Po śmierci Żyniewa dobra przeszły do rąk Ogińskich, w spadku po żonie. Następnie przeszły dobra na hr. Amelią z Ogińskich Wołowiczową. Kościół murowany, lecz nie sklepiony, ma 42 łokcie wysokości, 70 łok. długości w nawie a 14 w presbiteryum przy 50 łok. szerokości w nawie a 22 w presbiteryum. Wewnątrz 3 ołtarze. Pod kościołem sklepione podziemia. Pomników nie ma. Dach kryty dachówką. W latach 1885–1887 pracował tutaj jako okulista Ludwik Zamenhof, twórca esperanto.
Za Królestwa Polskiego istniała wiejska gmina Wiejsieje.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- oficyna pałacu Massalskich
- Park Ogińskich, obecnie najstarszy park na Litwie, założony w XIX wieku. W parku znajduje się odsłonięty w 1998 roku granitowy pomnik Ludwika Zamenhofa, dłuta Juliusa Narušisa.
- kościół pw. św. Jerzego wybudowany w latach 1775-1817 w stylu późnobarokowo-klasycystycznym. W podziemiach kościoła pochowany jest fundator kościoła, hetman Michał Massalski wraz z żoną, Franciszką z Ogińskich.
- drewniana synagoga z 1925 roku[1].
Komunikacja
[edytuj | edytuj kod]Wiejsieje nie mają stacji kolejowej. Komunikacja autobusowa łączy Wiejsieje z Wilnem, Kownem, Olitą, Mariampolem, Łoździejami, Druskienikami, Kalwarią, Wyłkowyszkami, Serejami i in.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]- Kościół św. Jerzego w Wiejsiejach
- Park w Wiejsiejach
- Drewniana dzwonnica
- Drewniane rzeźby
- Pomnik Zamenhofa
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Center for Jewish Art: Preserved wooden synagogues in Lithuania. [dostęp 2009-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 sierpnia 2007)]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Litwa. Piękna nieznajoma. Wilno: Margi raštai, 2005. ISBN 9986-09-291-4.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wiejsieje, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 302 .
- Veisiejai na stronie rejonu łoździejskiego