Wirki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wirki
Turbellaria[1]
Ehrenberg, 1831
Ilustracja
Pseudoceros dimidiatus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

tkankowce właściwe

Nadtyp

zwierzęta dwubocznie symetryczne

Typ

płazińce

Gromada

wirki

Rzędy

Acoela
Catenulida
Haplopharyngida
Lecithoepitheliata
Macrostomida
Nemertodermata
Prolecithophora
Rhabdocoela
Seriata
Temnocephalida
wirki wielojelitowe

Wirki (Turbellaria) – wyróżniana w dawnych systemach klasyfikacji grupa zwierząt należąca do płazińców, wolno żyjących, w przeciwieństwie do form pasożytniczych - przywr i tasiemców. Żyją w środowisku wodnym (wody słodkie lub słone), a niektóre gatunki w wilgotnych środowiskach lądowych. Są przeważnie drapieżnikami, a ich ciała okrywa nabłonek z rzęskami, produkujący rabdity wyrzucane w czasie ataku (z wyjątkiem rzędu Catenulida).

Wirki dzieli się ze względu na budowę układu pokarmowego na:

Wirki wielojelitowe mają wielkość do 20 cm i są jaskrawo ubarwione. W razie braku pokarmu mogą zjadać własne komórki, bez uszczerbku dla poprawnego działania organizmu. Stają się tylko coraz mniejsze i nie rozmnażają się (układ rozrodczy zostaje pochłonięty w pierwszej kolejności).

Wirki są hermafrodytami, występuje u nich zapłodnienie krzyżowe.

Filogeneza

[edytuj | edytuj kod]

Eks-grupa „wirki” okazała się w świetle badań niemonofiletyczna: wirki bezjelitowe (Acoelomorpha) są niezależną linią filogenetyczną i stanowią osobny typ zwierząt[3], natomiast pasożytnicze przywry i tasiemce są zagnieżdżone w obrębie parafiletycznych wirków.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Turbellaria, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Mieczysław Górny, Andrzej Kaczanowski, Janina Kaczanowska, Jerzy Prószyński, Jan Maciej Rembiszewski, Mirosław Stankiewicz, Wojciech Staręga, Teresa Sulgostowska, Zuzanna Stromenger, Tomasz Umiński, Ludwik Żmudziński: Bezkręgowce. Zbigniew Chrzanowski (red.). Wyd. I. Warszawa: PW Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
  3. Filogeneza płazińców w: Balerstet, Lewiński, Prokop, Sabath, Skirmuntt Biologia 1 Zakres rozszerzony, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, Rumia, 2002 ISBN 83-87518-88-3