Zagato – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zagato
Zagato S.r.l.
Ilustracja
logo Zagato
Państwo

 Włochy

Siedziba

Rho

Data założenia

1919

Prezes

Andrea Zagato

Udziałowcy

ZED Milano (100%)

Zatrudnienie

29 (2022)[1]

brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Carrozzeria Zagato w 1947
Fiat 501 (1922)
Isotta Fraschini 8C Monterosa (1947)
Jaguar XK 140 Zagato (1957)
Lancia Appia GTE Zagato (1960)
Alfa Romeo 1600 Junior Z (1972)
Zagato Zele (1974)
Aston Martin V8 Zagato (1986)
Alfa Romeo SZ (1989)
Maserati Biturbo Spyder (1990)
Autech Stelvio Zagato (1991)
Aston Martin DB7 Zagato (2002)
Ferrari 575 GTZ (2006)
Toyota Harrier Zagato (2006)
Bentley Continental GTZ (2008)
BMW Zagato Coupé (2012)
Aston Martin Vanquish Zagato (2016)
IsoRivolta GTZ (2020)

Zagato S.r.l. – włoskie studio projektowe i producent nadwozi samochodowych z siedzibą w Rho działający od 1919 roku. Należy do włoskiego konsorcjum ZED Milano.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początki

[edytuj | edytuj kod]

W 1919 roku włoski rzemieślnik Ugo Zagato zdecydował się wykorzystać zdobyte doświadczenie podczas pracy m.in. w rodzimym przedsiębiorstwie produkującym nadwozia Carrozzeria Varesina i branży lotniczej by zatworzyć własny zakład[2]. Założone w Mediolanie Zagato nazwane zostało od nazwiska założyciela, koncentrując się na funkcjonowaniu jako studio projektowe[2]. Przedsiębiorstwo początkowo wykorzystywało niewielki warsztat, tworząc autorskie projekty stylistyczne inspirowane lotnictwem[2]. Pierwszym samochodem ze stylistyką opracowaną przez Ugo Zagato był Fiat 501, który zadebiutował w 1922 roku[2], z kolei popularność i renomę włoska firma zdobyła na przełomie lat 20. i 30. XX wieku, kiedy to nawiązano wieloletnią współpracę z Alfa Romeo[3]. Podczas II Wojny Światowej Zagato przeszło na działalność wojskową, budując sprzęt dla włoskiej armii[4], z kolei alianckie bombardowania doprowadziły do zniszczenia fabryki w pierwotnej lokalizacji[4].

Okres powojenny

[edytuj | edytuj kod]

Okres powojenny przyniósł stopniowe przechodzenie z produkcji dla armii na produkty cywilne. Przełomowym projektem była realizacja dla firmy Isotta Fraschini, po czym Zagato pełnoskalowo powróciło do budowy nadwozi dla samochodów osobowych[4]. Schyłek lat 40. przyniósł zacieśnienie się współpracy z licznymi rodzimymi producentami samochodów, tworząc dla nich głównie ściśle limitowane i małoseryjne warianty standardowych modeli. Wtedy studio opracowało pierwsze projekty dla Ferrari i Maserati, by w latach 50. po raz pierwszy zbudować modele dla zagranicznych firm w postaci brytyjskiego AC Cars i Jaguara. W międzyczasie, Zagato wielokrotnie zmieniało lokalizacje swojej manufaktury w obszarze metropolitarnym Mediolanu[4]. Przełomowym momentem była prezentacja modelu Aston Martin DB4 GT Zagato z 1960 roku, która zapoczątkowała wieloletnią współpracę z brytyjską firmą na polu limitowanych wariacji na temat podstawowych modeli[2]. Innym ważnym partnerem Zagato w drugiej połowie XX wieku było także Maserati.

II poł. XX wieku

[edytuj | edytuj kod]

Lata 70. przyniosły powstanie dwóch samodzielnych projektów pod marką Zagato, poczynając od zbudowanego w dwóch sztukach prototypu Aster Coupé z 1972 roku[5], kończąc na nietypowym i wykraczającym poza dotychczasowy charakter firmy elektrycznym mikrosamochodzie Zagato Zele. W latach 1974–1976 włoska firma zbudowała ok. 500 egzemplarzy, z czego głównym rynkiem zbytu były pogrążone wówczas w kryzysie paliwowym Stany Zjednoczone[6]. Lata 80. przyniosły powrót do budowania limitowanych modeli sportowych samochodów i tworzenie projektów stylistycznych na zlecenie, głównie współpracując z Maserati[4]. W 1987 roku Zagato po raz pierwszy nawiązało współpracę z japońskim przedsiębiorstwem, podpisując porozumienie z japońskim Nissanem i jego tunerem Autech. W ramach tej kolaboracji powstały małoseryjne modele Stelvio z 1988 i Gavia z 1991[7]. Lata 90. przyniosły zaangażowanie Zagato w tworzenie jednorazowych prototypów.

XXI wiek

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza dekada XXI wieku przyniosła zacieśnienie wieloletniej współpracy z Aston Martinem, a także Ferrari i Maserati. Włoska firma ponownie poszerzyła też portfolio nowych, zagranicznych firm, dla których wykonała unikatowe projekty. W 2006 roku powstała specjalna edycja japońskiego SUVa Toyota Harrier Zagato[8], w 2008 roku dla Holendrów zbudowano supersamochód Spyker C12 Zagato[9], a w tym samym roku powstał limitowany Bentley Continental GTZ[10] oraz Diatto Ottovù Zagato oddające hołd dawnej przedwojennej firmie Diatto[11]. Druga dekada XXI wieku przyniosła pierwsze realizacje dla firm niemieckich: BMW i Porsche, by w 2020 roku zaangażować się we wskrzeszenie kolejnej historycznej włoskiej marki Iso przy okazji limitowanego IsoRivolta GTZ[12].

W 2019 roku Zagato świętowało 100-lecie nieprzerwanej działalności[13]. Słynnym i najbardziej charakterystycznym akcentem stylistycznym łączącym współczesne projekty włoskiej firmy, niezależnie od firmy, został falowany dach nawiązujący do tradycji dostosowania kształtu nadwozia do kierowcy i pasażera podróżującego w kasku[2], tzw. double bubble.

Modele samochodów

[edytuj | edytuj kod]

Projekty

[edytuj | edytuj kod]

Studyjne

[edytuj | edytuj kod]
  • Zagato Aster Coupé (1972)
  • Zagato Raptor (1996)


Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Zagato. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e f Zagato – to już sto lat! Historia aut z bąbelkowym dachem. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
  3. ↑ 100 lat Zagato - karoseria na miarę z Mediolanu. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
  4. ↑ a b c d e Zagato. Ponad sto lat magii. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
  5. ↑ Zagato Aster Coupé. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).
  6. ↑ The Zagato Zele 1000: A Quirky Electric Car From The 1970s. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).
  7. ↑ Autech Zagato Gavia Is An Italian-Japanese Collab You Never Heard Of. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).
  8. ↑ Toyota Harrier Zagato: Lexus RX na balu maskowym. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
  9. ↑ Spyker C12 Zagato. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
  10. ↑ Genewa 2008: Bentley Continental GTZ – brytyjski arystokrata w kreacji Zagato. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
  11. ↑ Zagato: Diatto GT Ottovu trafia do produkcji. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
  12. ↑ IsoRivolta GTZ to nowy projekt od Zagato. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
  13. ↑ 100 years of Zagato: The best of each decade. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zagato&oldid=73542436”