Zofia Bystrzycka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zofia Bystrzycka
Ilustracja
Zofia Bystrzycka w latach 60.
Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1922
Przemyśl

Data i miejsce śmierci

4 stycznia 2011
Poznań

Miejsce spoczynku

cmentarz Górczyński w Poznaniu

Zawód, zajęcie

powieściopisarka, korespondentka wojenna

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 30-lecia Polski Ludowej

Zofia Bystrzycka (ur. 11 grudnia 1922[1][2] w Przemyślu, zm. 4 stycznia 2011 w Poznaniu) – polska powieściopisarka, korespondentka wojenna.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w ważnej dla miasta rodzinie przemyskiej[3]. Dziadek Michał (1864–1957) był przemysłowcem, właścicielem tartaku. Jej rodzicami byli Tadeusz (1899–1940, inżynier architekt) i Helena, z domu Stankiewicz (członkini POW). Zarówno ojciec, jak i dziadek pełnili funkcję burmistrza Przemyśla. Miała dwie siostry i brata Przemysława (ur. 1923). Rodzina posiadała dwie kamienice w Przemyślu, pierwsza pod adresem Rynek 9 została nabyta dla Tadeusza jako prezent ślubny, druga przy ul. Serbańskiej 7 wybudowana przez Tadeusza i przylegająca do pierwszej, mieściła Książnicę Naukową (wydawnictwo i księgarnię), których był właścicielem.

12 kwietnia 1940 r., dwa dni po aresztowaniu ojca przez NKWD, została przesiedlona wraz z rodziną w głąb ZSRR do Kazachstanu. Od roku 1943 w 1 Armii Wojska Polskiego (batalion fizylierek). Była w tym czasie korespondentką wojenną. Następnie trafiła do Wyższej Szkoły Oficerów Polityczno-Wychowawczych w Moskwie. Wykształcenie uzupełniła w paryskiej Szkole Filmowej już jako żona Jerzego Putramenta, w czasie gdy był on ambasadorem PRL w Paryżu (1947–1950). Była członkiem PPR w latach 1944–1948 i członkiem PZPR od 1948 roku[4].

Po wojnie była związana z polską prasą kobiecą (przede wszystkim ze „Zwierciadłem”). Uprawiała początkowo dziennikarstwo i satyrę, około 1956 roku zajęła się prozą. Jej twórczość to głównie felietony (bliskie satyrze), powieści obyczajowo-psychologiczne (mające największe znaczenie), a także humoreski.

Członek Rady Krajowej PRON w 1983 roku[5].

W 1977 za powieść psychologiczną Kontuzja otrzymała nagrodę I stopnia od Ministerstwa Kultury i Sztuki. Ponadto była odznaczona Krzyżem Komandorskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem 30-lecia Polski Ludowej, Medalem „Za zasługi dla obronności kraju” i innymi odznaczeniami[4].

Została pochowana na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu[6].

Inne informacje

[edytuj | edytuj kod]

W kamienicy, która została w roku 1919 kupiona przez dziadka Zofii Bystrzyckiej i była do lat 50. XX w. własnością rodziny Bystrzyckich, znajduje się Muzeum Historii Miasta Przemyśla.

Publikacje[7]

[edytuj | edytuj kod]
  • 1953 – Ładne kwiatki (felietony)
  • 1955 – Inna młodość (opowiadania)
  • 1956 – Zezem (felietony)
  • 1957 – Samotność
  • 1960 – Zamknięte oczy
  • 1962 – Oni (opowiadania)
  • 1969 – Gra bez asów
  • 1971 – Kołtunka (opowiadania)
  • 1973 – Trójwidzenie
  • 1976 – Kontuzja (pamiętnik)
  • 1977 – Serce w rozterce (wybór odpowiedzi na listy do „Zwierciadła”)
  • 1979 – Opowiadania sentymentalne
  • 1984 – Pełnia półistnienia
  • 1989 – Sińce i makijaż
  • 1993 – Karnawał w mateczniku (sylwa)
  • 2001 – Karty w grze

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jadwiga Czachowska: Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. A-K. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 139.
  2. Literatura polska: przewodnik encyklopedyczny. Wyd. 1. T. A-M. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, s. 127. ISBN 83-01-05368-2.
  3. Rodzina Bystrzyckich. przemyskie.info. [dostęp 2014-10-12].
  4. a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 110–111. ISBN 83-223-2073-6.
  5. Trybuna Robotnicza, nr 109 (12961), 10 maja 1983 roku, s. 6.
  6. Bystrzycka Zofia – miejsce pochówku [dostęp 2019-02-04]
  7. Lista publikacji za biogramem podanym przez Hannę Kirchner w: Zofia Nałkowska, Dzienniki 1945-1954, Warszawa 2000.