Zygmunt Brynk – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zygmunt Brynk
kontradmirał kontradmirał
Data i miejsce urodzenia

25 kwietnia 1872
Mohylów Podolski

Data i miejsce śmierci

26 września 1943
Milanówek

Przebieg służby
Lata służby

18941920

Siły zbrojne

 Rosyjska Carska MW
Wojsko Polskie

Stanowiska

pełnomocnik wojskowy i morski w Waszyngtonie

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska,
I wojna światowa

Późniejsza praca

Najwyższa Izba Kontroli

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Order św. Włodzimierza Order św. Stanisława Order św. Anny

Zygmunt Brynk (ur. 25 kwietnia[1] 1872 w Mohylowie Podolskim, zm. 26 września 1943 w Milanówku) – polski kontradmirał, inżynier mechanik okrętowy. Służył jako generał major w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego, a następnie po odzyskaniu niepodległości przez Polskę jako kontradmirał w Marynarce Wojennej II Rzeczypospolitej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Zygmunt Bryk urodził się 25 kwietnia 1872 roku w Mohylowie Podolskim, w rodzinie Kazimierza, matematyka, i Zofii z domu Brynk. Po śmierci rodziców znalazł się pod kuratelą stryjecznego brata Antoniego (1850–1925)[2].

W 1894 ukończył Wydział Budowy Okrętów w Morskiej Szkole Inżynierii w Kronsztadzie i otrzymał promocję oficerską oraz tytuł inżyniera mechanika okrętowego. Był również absolwentem Akademii Morskiej w Petersburgu z 1900. Po ukończeniu szkoły w Kronsztadzie służył na kanonierceGroziaszczij(inne języki)”, początkowo jako oficer mechanik, a następnie starszy oficer mechanik. W latach 1900–1901 w Filadelfii brał udział w budowie pancernikaRetwizan”, na którym w późniejszym czasie był starszym oficerem mechanikiem. Od 1908 do 1917 podobną funkcję sprawował na pancernikach „Giegorij Pobiedonosiec” oraz „Impieratrica Marija”. Potem został flagowym oficerem mechanikiem dywizji pancerników Floty Morza Czarnego, a także przewodniczył Komisji Nadzoru Budowy Okrętów w Mikołajowie. W 1918 piastował stanowiska oficera mechanika portu w Sewastopolu i głównego oficera mechanika dywizji pancerników. W latach 1917–1918 zasiadał w Zarządzie Związku Wojskowych Polaków w Sewastopolu oraz był delegatem Zjazdu Wojskowych Polaków do Rządu Tymczasowego.

7 lipca 1919 roku został przyjęty do Wojska Polskiego „z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia pułkownika i przydzielony do Departamentu Spraw Morskich[3]. 15 sierpnia 1919 roku został zatwierdzony, „warunkowo, do czasu ułożenia przez Komisję Weryfikacyjną ogólnej listy starszeństwa oficerów WP”, w randze generała podporucznika[4].

Następnie znalazł się w Paryżu, gdzie pełnił funkcję specjalisty w polskiej delegacji na konferencję pokojową w sprawie traktatu wersalskiego. Jeszcze w 1919 objął stanowisko pełnomocnika wojskowego i morskiego przy Poselstwie Polskim w Waszyngtonie. 15 września 1920, pod wpływem nacisków ze strony posła RP w Waszyngtonie Kazimierza Lubomirskiego został odwołany z zajmowanego stanowiska przez ówczesnego Ministra Spraw Wojskowych, generała porucznika Kazimierza Sosnkowskiego. 9 listopada 1920 roku został przydzielony do Centralnej Stacji Zbornej w Warszawie[5].

22 listopada 1920 roku, na własną prośbę, został zwolniony z czynnej służby z zaliczeniem do Rezerwy armii, w stopniu generała podporucznika inżyniera marynarki[6]. Dekretem Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza z 5 sierpnia 1922 roku został przeniesiony „w stały stan spoczynku na własną prośbę z prawem noszenia munduru z dniem 22 listopada 1920 roku w stopniu kontradmirała”[7]. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała brygady[8]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Grodzisk Mazowiecki, jako oficer stanu spoczynku w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów Marynarki Wojennej, korpus oficerów technicznych[9]. 28 kwietnia 1939 roku został przeniesiony z korpusu oficerów technicznych do korpusu oficerów służb Marynarki Wojennej, grupa oficerów technicznych, w stopniu kontradmirała stanu spoczynku ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1. lokatą[10].

W latach 1921–1922 był dyrektorem technicznym Towarzystwa Polsko-Amerykańskiego Żeglugi Morskiej. Od 1923 do 1931 pracował w Najwyższej Izbie Kontroli, będąc radcą, rzeczoznawcą oraz naczelnikiem Wydziału Morskiego. W 1931 został członkiem, a następnie prezesem Zarządu Polskich Zakładów Optycznych S.A. „H. Kolberg i S-ka” w Warszawie. Zmarł 26 września 1943 w Milanówku. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B 18-6-4)[11].

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Według kalendarza juliańskiego urodził się 13 kwietnia, a według kalendarza gregoriańskiego - 25 kwietnia. Zobacz daty nowego i starego porządku.
  2. Machaliński 1993 ↓, s. 138.
  3. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 79 z 22 lipca 1919 roku, poz. 2647, 2669.
  4. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 87 z 3 września 1919 roku, poz. 3077.
  5. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 45 z 24 listopada 1920 r., s. 1232.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 4 z 29 stycznia 1921 roku, poz. 108.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 26 z 12 sierpnia 1922 roku, s. 605.
  8. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 738.
  9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 1068 tu podano, że urodził się 25 kwietnia 1872 roku.
  10. Sawicki 2011 ↓, s. 582.
  11. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  12. Z dniem wejście w życie Ustawy z dnia 23 marca 1922 r. o podstawowych obowiązkach i prawach oficerów Wojsk Polskich.
  13. M.P. z 1932 r. nr 54, poz. 61 „za zasługi na polu rozwoju przemysłu wojennego”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Zbigniew Machaliński: Admirałowie Polscy 1919–1950. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1993. ISBN 83-11-08216-2.
  • Jan Kazimierz Sawicki: Kadry Morskie Rzeczypospolitej. T. V: Polska Marynarka Wojenna. Dokumentacja organizacyjna i kadrowa oficerów, podoficerów i marynarzy (1918–1947). Gdynia: Polskie Towarzystwo Nautologiczne, 2011. ISBN 978-83-932722-0-4.
  • Julian Czerwiński, Małgorzata Czerwińska, Maria Babnis, Alfons Jankowski, Jan Sawicki. Kadry Morskie Rzeczypospolitej, tom II Polska Marynarka Wojenna, część I, Korpus oficerów 1918–1947, Wyższa Szkoła Morska, Gdynia 1996, ISBN 83-86703-50-4.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.