French
DeutschTaşlıdere, Ardahan - Vikipedi
| Taşlıdere | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Taşlıdere Taşlıdere'nin Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 457 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75110 |
Taşlıdere, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Taşlıdere köyünün eski adı Pankisi'dir.[4] Bugün Gürcistan'ın kuzeyinde bir vadi de Pankisi (პანკისი) adını taşımaktadır. Pankisi köyü, 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Pankis (Папкисъ), 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Bankiz (بانكیز) olarak geçer.[5][6]
Pankisi köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Artani'de yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün kilisesi olan Pankisi Kilisesi de bu dönemden kalmıştır.[7]
Pankisi köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca, savaş tazminatının bir parçası olarak Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresince 1886 tarihli nüfus sayımında göre bu yerleşim, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlı Hoçevank nahiyesinin 17 köyünden biriydi. Bu sırada köydeki 13 hanede, 41'i erkek ve 48'i kadın olmak üzere, 89 kişiden yaşıyordu. Bu nüfusun tamamı Kürtlerden oluşuyoru.[8]
Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan Bölgesi'ni gezen Gürcü gazeteci Konstantine Martvileli, terk edilmiş bir köy olarak sözünü ettiği Kızıl Kilisa'dan (ყიზილ კილისა) Pankisi köyüne geçtiğini, Kura Nehri kıyısında, bir tepenin eteklerinde kurulu olan köyde Kürtler yaşadığını yazmıştır.[9] Kızılkilise günümüzde Güzelyurt köyünün bir mahallesidir.
Pankisi köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Bankiz (بانكیز) adıyla Kars vilayetinin Göle kazasının Hoçovan nahiyesine bağlıydı.[10] 1940 genel nüfus sayımında köy, "Pangis" şeklinde kaydedilmiştir. Bu sırada Pankisi Kars vilayetinin Ardahan kazasının Hoçvan nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 311 kişiden oluşuyordu.[11] Pankisi veya Pangis Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Taşlıdere olarak değiştirilmiştir.[12] 1965 genel nüfus sayımında Taşlıdere köyünün nüfusu 613 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 171 kişi okuma yazma biliyordu.[13]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy, Ardahan il merkezine 21 km uzaklıktadır.[14]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 457[2] |
| 2021 | 477[2] |
| 2020 | 480[2] |
| 2019 | 465[2] |
| 2018 | 469[2] |
| 2017 | 470[2] |
| 2016 | 464[2] |
| 2015 | 463[2] |
| 2014 | 494[2] |
| 2013 | 564[2] |
| 2012 | 569[2] |
| 2011 | 592[2] |
| 2010 | 604[2] |
| 2009 | 627[2] |
| 2008 | 635[2] |
| 2007 | 608[2] |
| 2000 | 616[14] |
| 1990 | 699[14] |
| 1985 | 707[14] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Taslidere, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Merkez Taşlıdere Köy Nüfusu". Nufusune.com. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო–კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 187. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - 509". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2025.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 772.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო–კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 128. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - 509". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2025.
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde" ("არტაანის მხარეში"), Sakartvelo gazetesi, 8 (21) Ekim 1917, sayı 221". 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2025.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 772.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 349.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 615". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 355.
- ^ a b c d "Taşlıdere Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.