Tokyo - Vikipedi

Tokyo
東京都
Metropol
Tokyo metropolü
Tokyo bayrağı
Bayrak
Tokyo mührü
Mühür
Tokyo arması
Arma
Tokyo metropolünün Japonya'daki konumu
Tokyo metropolünün Japonya'daki konumu
Japonya üzerinde Tokyo
Tokyo
Tokyo
Tokyo'nun Japonya'daki konumu
ÜlkeJaponya Japonya
AdaHonshū
BölgeKantō
İdare
 • ValiYuriko Koike (TF)
Yüzölçümü
 • Toplam2.194,07 km²
Nüfus
 (2021)[1]
 • Toplam38.505.000
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC+09.00 (JST)
ISO 3166 koduJP-13
Resmî site
metro.tokyo.jp

Tokyo (Japonca: 東京ⓘ; Tōkyō, "Doğunun Başkenti"), resmî adıyla Tokyo Metropolü (東京都; Tōkyō-to), Japonya'nın başkenti ve prefektörlüklerinden biridir. 13,453 km2 olup, 38.505.000 milyon[2] nüfuslu megapol bir bölge olan Tokyo dünyanın en büyük kentidir. Son yapılan araştırmalara göre yaşamın en pahalı olduğu kentlerinden birisi olarak gösterilen Tokyo, 2022 yılında dünyanın en pahalı 9. kentiydi.[3] Honşu'nun orta kesiminde, Büyük Okyanus'un bir girintisi olan Tokyo Körfezi'nin kıyısında, Sumida Nehri'nin ağzında yer alır.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

1869 Öncesi (Edo dönemi)

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Edo
Ayrıca bakınız: Perry Seferi ve Bakumatsu
Edo Kalesi 17. yüzyılda, şogunluğun merkezi olduktan hemen sonra

Tokyo Körfezi kıyısında liman şehri Tokyo, Edo (haliç kapısı) adı ile tanınmıştı. Edo Kalesi 12. yüzyılda güçlü samuray klanı Edo ailesinin yurdu olarak Japon tarihinde meydana çıktı. 1603'te Tokugawa Şogunluğu kurucusu Tokugawa Ieyasu, Edo'yu şogun yönetiminin başkenti yaptı. Şogunluk rejimi altında Edo, Japonya'nın kültürel ve ekonomik, politik alanında merkezine gelişti.

Mitsukoshi'nin Suruga Caddesi'ndeki mağazaları ve arka planda Hiroshige tarafından yapılmış Fuji Dağı, yaklaşık 1850.

1868'de Şogun yönetimine son veren İmparator Meiji, 3 Eylül 1868 tarihli Edo'yu adlandırarak Tokyo yapmasına dair imparator fermanı ile Kyoto'dan Edo kalesindeki eski şogun sarayına göç edip, eski başkent Kyoto'dan doğuda başkent olduğundan dolayı şehrin adı Tokyo'ya değişti.

Tokyo, 12 Eylül 1923'teki depremden büyük zarar gördü. Depremden sonra şehir yeniden inşa edildi ve bu dönemde çevresinde banliyöler teşekkül etmeye başladı. 20 yıl sonra II. Dünya Savaşı'nda ABD uçakları tarafından ciddi bombardıman edilerek tekrar yıkıldı.

Tokyo 1950'lerden sonra ülke ekonomisine paralel bir gelişme göstererek hızla büyüdü ve bugünkü seviyesine ulaştı.

Yönetim

[değiştir | kaynağı değiştir]
2018'de ESA Sentinel-2 tarafından çekilen Tokyo'nun uydu fotoğrafı
Yuriko Koike, Temmuz 2016'dan beri Tokyo Valisi’dir

Japon yasası uyarınca, Tokyo prefektörlüğü to (都) metropol olarak belirlenmiştir.[4] Tokyo ili en kalabalık ve en yoğun ildir, 6.100 kişi/kilometrekare (16.000/sq mi); coğrafi alana göre üçüncü en küçük olup, yalnızca Osaka ve Kagawa'nın üstündedir. İdari yapısı Japonya'nın diğer bölgelerine benzerdir. 1943'e kadar Tokyo şehrini oluşturan 23 özel semt (Japonca:特別区|tokubetsu-ku), her biri bir belediye başkanı, bir konsey ve bir şehir statüsüne sahip olan, kendi kendini yöneten belediyelerdir.

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]
2018'de Tokyo'nun ESA Sentinel-2 tarafından çekilmiş uydu fotoğrafı
Tokyo Büyükşehir Hükümet Binası

Tokyo anakarası, Tokyo Körfezi'nin kuzeybatısında yer almakta olup yaklaşık olarak doğudan batıya 90 km ve kuzeyden güneye 25 km yayılmaktadır. Tokyo'nun ortalama rakımı 40 metredir.[5] Tokyo Metropolü'nün doğusunda Chiba, batısında Yamanashi, güneyinde Kanagawa ve kuzeyinde Saitama prefektörlükleri ile sınırı bulunmaktadır. Anakara Tokyo ayrıca doğu yarısını kaplayan özel semtlere ve batıya uzanan Tama bölgesine (多摩 地域) bölünmüştür. Tokyo'nun enlemi 35.65'tir (36. kuzey paraleli'nin yakınındadır) ve Roma (41.90), Madrid (40.41), New York City (40.71) ve Pekin'den (39.91) daha güneydedir.[6]

Tokyo Metropolü'nün idari sınırları içinde, doğrudan güneyde Pasifik Okyanusunda yer alan iki ada zinciri vardır: Izu Adaları ve anakaradan 1000 km'den fazla uzağa uzanan Ogasavara Adaları. Bu adalar ve batıdaki dağlık bölgeler nedeniyle, Tokyo'nun genel nüfus yoğunluğu rakamları, Tokyo'nun kentsel ve banliyö bölgeleri için gerçek rakamların çok altındadır.[7]

Japon yasaları'na göre, Tokyo valiliği, metropol olarak tercüme edilen bir to (都) olarak belirlenmiştir.[8] Tokyo Eyaleti, kilometre kare başına 6.100 kişi/kilometrekare (16.000/sq mi) 6.100 kişi ile en kalabalık ve en yoğun ildir. Coğrafi bölgeye göre, yalnızca Osaka ve Kagawa'nın üzerinde üçüncü en küçüktür. İdari yapısı, Japonya'nın diğer vilayetlerininkine benzer. 1943 yılına kadar Tokyo şehrini oluşturan 23 özel mahallesi (特別区, tokubetsu-ku), her biri bir belediye başkanına, bir konseye ve şehir statüsüne sahip, kendi kendini yöneten belediye'lerdi.

Bu 23 özel mahalleye ek olarak, Tokyo ayrıca her biri yerel bir yönetime sahip 26 şehir (市 -shi), beş kasaba (町 -chō veya machi) ve sekiz köy (村 -son veya -mura) içerir. Tokyo Büyükşehir Hükümeti, 23 özel bölge ve vilayeti oluşturan şehirler ve kasabalar dahil olmak üzere tüm metropolü yönetir. Halk tarafından seçilmiş bir vali ve büyükşehir meclisi tarafından yönetilmektedir. Merkezi Shinjuku semtindedir.

İklim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tokyo, ılıman dönencealtı iklimine (Köppen iklim sınıflandırması Cfa) sahiptir.[9] Yazlar sıcak ve nemli olup kışlar ise serin geçmektedir.


 Tokyo iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 8,3 8,7 11,9 17,2 21,1 24,5 28,1 29,8 26,1 20,5 15,5 11,0 18,6
Ortalama sıcaklık (°C) 2,9 3,6 6,9 12,4 16,6 20,5 24,1 25,5 22,1 15,9 10,2 5,3 13,8
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −1,7 −0,9 2,0 7,6 12,0 16,8 20,8 21,9 18,6 11,9 5,4 0,4 9,6
Ortalama yağış (mm) 55,2 72,4 111,0 129,1 151,9 166,3 139,7 114,7 203,3 184,1 104,7 58,7 1.491,1
Kaynak: Japonya Meteoroloji Ajansı[10]



Tanıtım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehrin merkezinde hendekler ve geniş bahçelerle çevrili İmparatorluk Sarayı yer alır. Sarayın doğusunda, Japon iş dünyasının merkezi olarak nitelendirilen Maranouçi semti bulunur; kuzeydoğusunda ise pek çok üniversitenin ve basımevinin bulunduğu Kanda semti uzanır. Resmi binalar sarayın güneyindeki Kasumigaseki semtinde toplanmıştır. Millî parlamento binası ise Kasumigaseki'nin batısındadır. Dünyaca meşhur bir alışveriş merkezi olan Ginza semti şehrin doğu kesimindedir. Tokyo'nun mimarisi iki veya üç katlı ahşap evlerden, Meiji döneminden kalma taş yapılara ve beton veya çelikten yapılmış gökdelenlere kadar değişen bir çeşitlilik gösterir. Japonya'nın başlıca ibadet merkezi olan Meiji Tapınağı bir millî abide olarak kabul edilir.

Başlangıçta depreme karşı mukavim olsun diye binalar 30 metreyle sınırlandırılmış, fakat 1960'lardan sonra bu yüksekliği aşan depreme dayanıklı pek çok yeni bina inşa edilmiştir. Bunların başlıcaları Mainiçi Yayınevi, Tokyo Katedrali, Millî Tiyatro ve Uluslararası Ticaret Merkezi'dir.

Yönetim ve idari bölümler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Tokyo Metropolitan Hükûmeti
Tokyo'nun idari haritası. Özel semtler mor, şehirler pembe, kasabalar bej ve köyler turkuvaz renk ile gösterilmiştir.

Japon yasalarına göre Tokyo bir metropol (都 to) statüsüne sahip bir prefektörlük olarak tanımlanmakta olup idari yapısı Japonya'nın diğer prefektörlükleri ile aynıdır. Metropol 1943 yılında kurulmuş olup bu tarihe kadar Tokyo, Tokyo prefektörlüğüne (東京府, Tōkyō-fu) bağlı bir şehirdi. Eski Tokyo şehrinin bulunduğu bölge 23 adet özel semte (特別 区 -ku) ayrılmakta olup her birinin kendi belediye başkanı ile meclisi bulunmaktadır ve bağımsız bir şehir gibi yönetilmektedirler.

Şehrin doğu kesiminde 23 adet özel semt bulunmaktadır:

Batı kesiminde ise 26 adet kentsel yönetim bulunmaktadır:

NASA - Landsat 7 tarafından çekilen Tokyo uydu görüntüsü.

Ek olarak Tokyo'nun en batısında Nishitama ilçesi bulunmakta olup ilçe üç kasaba olan Hinode, Mizuho ve Okutama ve bir köy olan Hinohara'yı içermektedir.

Ayrıca Izu ve Ogasavara adaları idari yönden Tokyo'ya bağlıdır.

Milli parklar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ogasawara Milli Parkı, UNESCO Dünya Doğal Miras Alanı’dır

31 Mart 2008 tarihi itibarıyla, prefektörlüğün toplam kara alanının %36'sı (Shiga Prefektörlüğünden sonra ikinci sırada yer alan) Tabiat Parkları olarak belirlenmiştir. Bunlar Chichibu Tama Kai, Fuji-Hakone-Izu ve Ogasawara Milli Parkları (sonuncusu UNESCO Dünya Mirası Alanıdır); Meiji no Mori Takao Yarı Milli Parkı; ve Akikawa Kyūryō, Hamura Kusabana Kyūryō, Sayama, Takao Jinba, Takiyama ve Tama Kyūryō Prefektörlüğü Tabiat Parklarıdır.[11]

Ekonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Tokyo Skytree, 634 m yüksekliği ile dünyanın en yüksek kulesidir
Tokyo Menkul Kıymetler Borsası
Ginza, Tokyo'da popüler bir lüks alışveriş bölgesidir.
Japonya Bankası genel merkezi Chūō, Tokyo'dadır
Marunouchi, Chiyoda, Tokyo'dadır
Geceleyin Tokyo Kulesi
"Doğu'nun Times Square" olarak da bilinen Şibuya'daki Şibuya Geçidi birçok turisti kendine çeker.
Şibuya Geçidi videosu (2008)

Tokyo, dünyanın en büyük metropol ekonomisine sahiptir.[12] PricewaterhouseCoopers tarafından yürütülen bir araştırmaya göre, 38 milyon nüfuslu Büyük Tokyo Bölgesi (Tokyo-Yokohama, TYO) 2012'de (Satın alma gücü paritesine göre) toplam GSYİH'ye sahipken, bu listenin başında yer aldı.

Tokyo, uluslararası büyük bir finans merkezi olup,[13] dünyanın en büyük yatırım bankaları ve sigorta şirketlerinin birkaçının merkezini barındırır ve Japonya'nın ulaşım, yayımcılık, elektronik ve yayıncılık endüstrilerinin merkezidir.

II. Dünya Savaşı'nın ardından Japonya ekonomisinin merkezileşmiş büyümesi sırasında, birçok büyük firma, hükûmete daha iyi erişimden yararlanmak amacıyla merkezlerini Osaka (tarihi ticaret başkenti) gibi şehirlerden Tokyo'ya taşıdı. Bu eğilim, Tokyo'da devam eden nüfus artışı ve yüksek yaşam maliyeti nedeniyle yavaşlamaya başladı.

Tokyo, Ekonomist İstihbarat Birimi tarafından 2006'da yerini Oslo'ya ve daha sonra Paris'e bıraktığında sona eren 14 yıl üst üste dünyanın en pahalı (en yüksek yaşam maliyeti) şehri olarak derecelendirildi.[14][15]

Tokyo, 1960'larda önde gelen bir uluslararası finans merkezi (IFC) olarak ortaya çıktı ve New York ve Londra[16] ile birlikte dünya ekonomisi için üç "komuta merkezinden" biri olarak tanımlandı. 2020 Küresel Finans Merkezleri Endeksi'nde Tokyo dünyanın en rekabetçi dördüncü finans merkezine (New York, Londra, Şanghay, Hong Kong, Singapur, Pekin, San Francisco, Shenzhen ve Zürih gibi şehirlerin yanı sıra) sahip olarak sıralandı. ilk 10) ve Asya'da en rekabetçi ikinci (Şanghay'dan sonra).[17] Japon finans piyasası 1984'te yavaş yavaş açıldı ve 1998'de "Japon Büyük Patlaması" ile uluslararasılaşmayı hızlandırdı. Singapur ve Hong Kong'un rakip finans merkezleri olarak ortaya çıkmasına rağmen, Tokyo IFC Asya'da önemli bir konumunu korumayı başarıyor. Tokyo Menkul Kıymetler Borsası, Japonya'nın en büyük borsasıdır ve piyasa değeri bakımından dünyanın üçüncü, hisse cirosu bakımından dördüncü en büyük borsasıdır. 1990'da Japon varlık fiyatları balonunun sonunda dünya borsa değerinin %60'ından fazlasını oluşturuyordu.

Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık Bakanlığı'na göre, Tokyo'nun 2003 yılı itibarıyla 8.460 hektar (20.900 dönüm) tarım arazisi vardı ve onu ülkenin illeri arasında son sıraya yerleştirdi. Tarım arazileri Batı Tokyo'da yoğunlaşmıştır. Sebze, meyve ve çiçek gibi çabuk bozulan ürünler, vilayetin doğu kesimindeki pazarlara rahatlıkla sevk edilebilir. Komatsuna ve ıspanak en önemli sebzelerdir; 2000 yılı itibarıyla Tokyo, merkezi ürün pazarında satılan komatsuna'nın %32,5'ini tedarik ediyordu.

Yüzölçümünün %36'sı ormanlarla kaplı olan Tokyo'da özellikle dağlık batı toplulukları olan Akiruno, Ōme, Okutama, Hachiōji, Hinode ve Hinohara'da geniş Japon çamı ve Japon selvi yetişmektedir. Kereste fiyatlarındaki düşüşler, üretim maliyetindeki artışlar ve ormancılık nüfusu arasında ilerleyen yaşlılık, Tokyo'nun üretiminde bir düşüşe neden oldu. Ek olarak, özellikle Japon çamından gelen polen, yakınlardaki nüfus merkezleri için önemli bir alerjendir. Tokyo Körfezi bir zamanlar önemli bir balık kaynağıydı. Tokyo'nun balık üretiminin çoğu, Izu Ōshima ve Hachijō-Jima gibi dış adalardan geliyor. Skipjack ton balığı, nori ve aji okyanus ürünleri arasındadır.[18]

Tokyo'da turizm de ekonomiye katkıda bulunur. 2006'da Tokyo'ya 4.81 milyon yabancı ve 420 milyon Japon ziyareti yapıldı; Tokyo Büyükşehir Hükûmeti'ne göre bu ziyaretlerin ekonomik değeri 9,4 trilyon yen olarak gerçekleşti. Birçok turist, Tokyo'nun Tokyo'nun özel semtlerindeki çeşitli şehir merkezlerini, mağazaları ve eğlence bölgelerini ziyaret eder. Kültürel teklifler arasında hem her yerde var olan Japon pop kültürü hem de Şibuya ve Harajuku gibi semtler, Studio Ghibli anime merkezi gibi alt kültürel cazibe merkezleri ve ülkenin sanat eseri ulusal hazinelerinin %37'sine ev sahipliği yapan Tokyo Ulusal Müzesi gibi müzeler (87/233) bulunmaktadır.

Tokyo'daki Toyosu Pazarı, 11 Ekim 2018'de[19] açıldığından beri dünyanın en büyük toptan balık ve deniz ürünleri pazarıdır. Aynı zamanda her türden en büyük toptan gıda pazarlarından biridir. Kōtō koğuşunun Toyosu bölgesinde yer almaktadır. Toyosu Pazarı, selefi Tsukiji Balık Pazarı ve Nihonbashi Balık Pazarının geleneklerine güçlü bir şekilde sahiptir ve her gün yaklaşık 50.000 alıcı ve satıcıya hizmet vermektedir. Perakendeciler, toptancılar, müzayedeciler ve kamu vatandaşları, dört yüzyıldan fazla bir süre sonra hala şehri ve gıda arzını beslemeye devam eden benzersiz bir organize kaos mikrokozmosu yaratarak pazara sık sık gelirler.[20]

Ulaşım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Tokyo İstasyonu, Tokyo'nun şehirlerarası ana tren garıdır.
Haneda Uluslararası Havalimanı
Narita Uluslararası Havalimanı
Tokyo Metro ve Toei Subway, Tokyo'daki iki ana metro operatörüdür.
Shuto Otoyolu'nda Hamazakibashi JCT

Büyük Tokyo Metropolü'nün merkezi olan Tokyo, demiryolu ve kara taşımacılığında Japonya'nın en büyük yerel ve uluslararası merkezidir. Ancak hava sahası II. Dünya Savaşı sonrasında ABD ordusunun münhasır kontrolü altındadır. Tokyo içindeki toplu taşımaya, ikincil rol yapan otobüsler, monoraylar ve tramvaylar ile çeşitli operatörlerce işletilen büyük "temiz ve verimli"[21] tren ve metro ağı hakimdir. Tokyo'da 62'ye varan elektrikli tren hattı ve 900'den fazla tren istasyonu vardır.[22]

Şibuya Geçidi aynı anda yaklaşık 3.000 kişinin karşıya geçtiği "dünyanın en işlek yaya geçididir"[23][24].[25]

İkinci Dünya Savaşı'nın bir sonucu olarak, Japon uçaklarının Tokyo üzerinden uçması genellikle yasaktır.[26] Bu yüzden Japonya Tokyo'nun dışında havalimanları yapmıştır. Chiba prefektörlüğü'ndeki Narita Uluslararası Havalimanı uluslararası yolcuların Japonya'ya açılan ana kapısıdır. Japonya'nın bayrak taşıyıcıları olan Japan Airlines ve All Nippon Airways'in bu havaalanında aktarma merkezi vardır. Ōta'daki ıslah edilmiş arazide Haneda Uluslararası Havalimanı iç ve dış hat uçuşları sunar. 2018 itibarıyla, Tokyo hava sahasından Haneda'ya bazı uçuş rotalarına izin verilir.[27]

Tokyo tarafından yönetilen çeşitli adaların kendi havaalanları vardır. Hachijō-jima (Hachijojima Havalimanı), Miyakejima (Miyakejima Havalimanı) ve Izu Ōshima 'nın (Oshima Havalimanı) Tokyo International'a ve diğer havaalanlarına seferleri vardır.

Demiryolu, dünyadaki en geniş kentsel demiryolu ağına ve eşit derecede büyük yüzey hat ağına sahip olan Tokyo'da[28] en başta gelen ulaşım türüdür. JR East, Tokyo şehir merkezini çevreleyen Yamanote Hattı döngüsü de dahil olmak üzere Tokyo'nun en büyük demiryolu ağını işletir. Tokyo metropol bölgesinin tamamında ve Honshū'nun kuzeydoğu kesiminin geri kalanında demiryolu hatları işletir. JR East ayrıca Şinkansen yüksek hızlı tren hatlarından da sorumludur.

Metro ağını iki farklı kuruluş işletir: özel Tokyo Metrosu ve devlet Tokyo Metropoliten Ulaşım Bürosu. Büyükşehir yönetimi ve özel taşıyıcılar, otobüs güzergahları ve tramvay güzergahı işletir. Tokyo, Shinagawa ve Shinjuku dahil olmak üzere dev tren istasyonlarındaki ana terminallerle yerel, bölgesel ve ulusal hizmetler vardır.

Otoyollar başkenti Büyük Tokyo Bölgesi, Kantō bölgesi ve Kyūshū ve Shikoku adalarındaki diğer noktalara bağlar. 1964 Yaz Olimpiyatları'ndan hemen önce bu yolları yapmak için çoğu yol mevcut yolların üzerine inşa edildi.[29] Diğer ulaşım, özel servislerde ve şehir ve kasabalarda çalışan taksileri içerir. Ayrıca uzun mesafeli feribotlar Tokyo adalarına hizmet verir, iç ve dış limanlara yolcu ve yük taşır.

Eğitim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Üçüncül eğitim

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yasuda Oditoryumu, Tokyo Üniversitesi, Bunkyō

Tokyo, Japonya'nın eğitim, akademik ve kültürel merkezidir. İlkokuldan üçüncül seviyelere kadar, şehirde çok sayıda eğitim kurumu çeşitli öğrenci ve öğrencilere hitap etmek için faaliyet göstermektedir.

Ülkede yükseköğretimin kalbi Tokyo'da atar; 2020 yılı itibarıyla 143 yetkili üniversite bulunmaktadır.[30]

Bu sayı, Tokyo Üniversitesi (QS Ulusal:1.), Tokyo Teknoloji Enstitüsü (4.), Hitotsubashi Üniversitesi (15.), Waseda Üniversitesi (9.) ve Keio Üniversitesi (10.) gibi ülkenin en prestijli ve seçkin üniversitelerini içerir.[31] Birleşmiş Milletler'in akademik kolu olan Birleşmiş Milletler Üniversitesi, Tokyo'daki Shibuya'da merkezlenmiştir. 2024'te QS En İyi Öğrenci Şehirleri Tokyo'yu Londra'dan sonra üniversite öğrencileri için en iyi ikinci şehir olarak sıraladı.[32] Sıralamada Tokyo'nun 'öğrenci balonunda' yaşamaktansa 'yerel kültüre tamamen dalmayı tercih edenler' için ideal olduğu belirtilirken, üst sıralarda yer alan üniversitelere ve staj imkânı sunan büyük küresel şirketlere ve zengin bir kültüre sahip olmasına rağmen Tokyo'nun hâlâ çok düşük bir uluslararası öğrenci nüfus oranına sahip olduğu ifade edildi.[33]

Hibiya Lisesi, Chiyoda

Japonya'daki üniversite ve yüksekokulların büyük bölümü Tokyo'dadır. Tokyo Üniversitesi dışındaki başlıca millî yükseköğretim kurumları Tokyo Teknoloji Enstitüsü, Hitotsubashi Üniversitesi ve Tokyo Güzel Sanatlar Üniversitesi'dir. Özel üniversitelerin en önemlileri Vaseda ve Keio üniversiteleridir.

Kültür

[değiştir | kaynağı değiştir]

Müzeler, sanat galerileri, kütüphaneler ve hayvanat bahçeleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Tokyo Ulusal Müzesi, Ueno
Tokyo Sea Life Parkı, Edogawa

Tokyo'da çeşitli ilgi alanlarına hitap eden çok çeşitli müzeler, sanat galerileri ve kütüphaneler vardır. Ueno Park'ta, ülkenin geleneksel Japon sanatında uzman en büyük müzesi olan Tokyo Ulusal Müzesi,[34] Le Corbusier tarafından tasarlanan binası bir dünya mirası alanı olan Ulusal Batı Sanatları Müzesi,[35] ve Ulusal Doğa ve Bilim Müzesi bulunmaktadır.

Ueno Hayvanat Bahçesi de parkın içinde, Shinobazu Göleti'nin yakınındadır. Mayıs 2024 itibarıyla nüfusu 4 olan, Japonya'da dev pandalara sahip üç hayvanat bahçesinden biri olmasıyla ünlüdür.[36]

Diğer önemli müzeler arasında Chūō'daki Artizon Müzesi, Odaiba'daki Ulusal Gelişen Bilim ve Yenilik Müzesi ve Sumida Nehri'nin karşısında Sumida'daki Tokyo'nun tarihi ve kültürüne dair bilgiler sağlayan Edo-Tokyo Müzesi bulunur.

Edo-Tokyo Açık Hava Mimarlık Müzesi, Tokyo tarihi boyunca var olan çeşitli binaları korur.

Aoyama'daki Nezu Müzesi, modern öncesi Japon ve Doğu Asya sanatlarından oluşan bir koleksiyona sahiptir. İmparatorluk Sarayı'nın yakınında bulunan Millî Diyet Kütüphanesi, Ulusal Arşivler ve Ulusal Modern Sanat Müzesi de önemli kültür kurumlarıdır.

Ayrıca Roppongi'deki Mori Sanat Müzesi ve Sumida bölgesindeki Sumida Hokusai Müzesi sırasıyla çağdaş ve ukiyo-e sanat koleksiyonlarıyla dikkat çeker.

Minato'daki Tokyo Metropolitan Bahçesi Sanat Müzesi'nde, 1933'te gösterişli Art deco tarzında inşa edilmiş eski Prens Yasuhiko Asaka'nun Tokyo Evi yer alır.

Eskiden Kanda'da bulunan Demiryolu Müzesi, Omiya, Saitama'da daha büyük bir alana taşındı ve 42 tren vagonu ve tarihi öneme sahip lokomotifi barındırır.[37]

Sumida'daki Tütün ve Tuz Müzesi, farklı tütün ve tuz türlerinden oluşan dünyanın en kapsamlı koleksiyonlarından birine sahiptir. Tokyo'daki başlıca akvaryumlar, Shinagawa Akvaryumu, Tokyo Deniz Yaşamı Parkı, Sunshine Akvaryumu ve Sumida Akvaryumu'dur.

Ulusal Gelişen Bilim ve Yenilik Müzesi, "Miraikan" da denir
Harajuku'daki Takeshita Caddesi

Tokyo'da performans sanatları için birçok tiyatro vardır. Bunlar, Japon dramasının geleneksel biçimleri için milli ve özel tiyatrolardır. Noh için Ulusal Noh Tiyatrosu ve Kabuki için Kabuki-za dikkat çekicidir.[38]

Senfoni orkestraları ve diğer müzik organizasyonları modern ve geleneksel müzik icra eder. Şibuya'daki Tokyo Yeni Ulusal Tiyatro, opera, bale, çağdaş dans ve drama dahil olmak üzere sahne sanatlarının ulusal merkezidir.[39] Tokyo ayrıca samimi kulüplerden Nippon Budokan gibi uluslararası ünlü alanlara kadar değişen büyüklükteki mekanlarda modern Japon ve uluslararası pop ve rock müziğine ev sahipliği yapar.

Asakusa'daki Sanja Festivali

Tokyo'da birçok farklı festival düzenlenir. Hie Shrine'daki Sannō, Asakusa Shrine'daki Sanja ve iki yılda bir düzenlenen Kanda Festivalleri başlıca etkinliklerdir. Kanda Festivali'nin özenle süslenmiş şamandıraları ve binlerce insanla yapılan geçit töreni vardır.

Her yıl temmuzun son cumartesi günü Sumida Nehri üzerinde muazzam bir havai fişek gösterisi bir milyondan fazla izleyicinin ilgisini çeker.

İlkbaharda kiraz çiçekleri açtıktan sonra, pek çok bölge sakini çiçeklerin altında piknik yapmak için Ueno Parkı, Inokashira Parkı ve Shinjuku Gyoen Ulusal Bahçesi'nde toplanır.

Şibuya'nın mahallesi Harajuku, gençlik stili, modası[40] ve cosplayi ile uluslararası alanda tanınır.

Kasım 2007'de Michelin toplamda 191 yıldız, yani Tokyo'nun en yakın rakibi Paris'in yaklaşık iki katı yıldız vererek Tokyo'da kaliteli yemek için ilk rehberini yayınlamıştı. 2017 itibarıyla Tokyo'da 227 restoran ödüllendirildi (Paris'te 92 restoran ödüllendirilmişti). Oniki işletmeye en çok üç yıldız (Paris'te 10 tane 3 yıldızlı işletme vardı), 54 işletmeye iki yıldız ve 161 işletmeye ise tek yıldız verildi.[41]

Turizm

[değiştir | kaynağı değiştir]
Sensoji, popüler bir turistik yer olan Asakusa'dadır.
TeamLab Planets, etkileşimli bir sanat tesisidir.

Turizm Tokyo ekonomisine büyük katkı sağlar. Tokyo Büyükşehir Hükûmeti'ne göre 2019'da 15,18 milyon yabancı Tokyo'yu ziyaret etti ve burada 1,26 trilyon yen harcadı. Bu rakam, Tokyo'nun toplam ekonomik üretiminin yüzde birinden biraz fazlasını oluşturdu.[42]

2019 hükûmet araştırmasına göre Tokyo'da en çok ziyaret edilen bölgeler şunlardı:[43]

Tokyo'daki lüks oteller arasında Imperial Hotel (1890'da açıldı), Hotel Chinzanso Tokyo (1992'de açıldı), Hotel Okura Tokyo (1962'de açıldı), Meguro Gajoen Hotel, Conrad Tokyo, Ritz-Carlton Tokyo ve Aman Tokyo bulunmaktadır.[44]

Kardeş şehirler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tokyo'nun birçok şehir ve eyalet ile kardeş şehir anlaşması bulunmaktadır.[45]

Bunkyo Civic Center'dan Shinjuku ve Fuji Dağı'nın panoramik görünümü
Sakura'dan Tokyo İmparatorluk Sarayı'nın görünümü
Marunouchi'den Tokyo İmparatorluk Sarayı'nın panoramik görünümü
Tokyo İmparatorluk Sarayı'ndan Portion'un görünümü

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "平成27年 毎月1日現在の推計". Tokyo Metropolitan Government. 26 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Ocak 2020. 
  3. ^ "Dünyanın en pahalı şehirleri". 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Local Government in Japan" (PDF). Council of Local Authorities for International Relations. s. 8. 23 Eylül 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2008. 
  5. ^ "Population of Tokyo, Japan". mongabay. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2015. 
  6. ^ "Tokyo, Japan Geographic Information". Latlong.net. September 2020. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020. 
  7. ^ "Population of Tokyo – Tokyo Metropolitan Government". www.metro.tokyo.lg.jp. October 2015. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020. 
  8. ^ "Local Government in Japan" (PDF). Council of Local Authorities for International Relations. s. 8. 23 Eylül 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2008. 
  9. ^ Peel, M. C., Finlayson, B. L., and McMahon, T. A.: Updated world map of the Köppen-Geiger climate classification 10 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hydrol. Earth Syst. Sci., 11, 1633–1644, 2007.
  10. ^ "Station Name: TOKYO WMO Station ID: 47662". Japan Meteorological Agency. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. 
  11. ^ "General overview of area figures for Natural Parks by prefecture" (PDF). Ministry of the Environment. 21 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  12. ^ "All shapes and sizes". The Economist. 15 Eylül 2007. ISSN 0013-0613. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  13. ^ "Financial Centres, All shapes and sizes". The Economist. 13 Eylül 2007. 31 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2015. 
  14. ^ wanderluststorytellers (13 Nisan 2017). "Top 3 Things to See & Do in Shibuya | Tokyo's Busiest District!". Wanderlust Storytellers | Family Travel Blog | Travel with Kids | Travel Tips (İngilizce). 13 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  15. ^ "The expenses of Japan". The Economist. 7 Temmuz 2011. ISSN 0013-0613. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  16. ^ "Saskia Sassen". 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "The Global Financial Centres Index 28" (PDF). 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  18. ^ "Tokyo Economy - Tokyo Travel Guide". www.tokyo-travelguide.com. 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2022. 
  19. ^ "As historic Tsukiji market closes, fishmongers mourn". Reuters (İngilizce). 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  20. ^ Hannerz, Ulf (2005). "Tsukiji: The Fish Market at the Center of the World (review)". The Journal of Japanese Studies. 31 (2): 428-431. doi:10.1353/jjs.2005.0044. ISSN 1549-4721. 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  21. ^ "A Country Study: Japan". The Library of Congress. ss. Chapter 2, Neighbourhoods. 11 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2015. 
  22. ^ "Orientation – Tokyo Travel Guide | Planetyze". Planetyze (İngilizce). 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2017. 
  23. ^ 井上恵一朗 (22 Nisan 2016). 【東京はてな】 渋谷交差点、1回で3千人横断?. s. 29. 
  24. ^ 渋谷スクランブル交差点——世界で最もワイルドな交差点にようこそ. CNN.co.jp. 25 Ağustos 2019. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019. 
  25. ^ "The World's Busiest Pedestrian Crossing". WorldAtlas (İngilizce). 5 Mart 2018. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020. 
  26. ^ U.S. military's Yokota Rapcon airspace is set in six different levels at altitudes between 2,450 and 7,000 meters, stretching over Tokyo and eight other prefectures. 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Japan Times
  27. ^ Japan gets approval for new flight routes over Haneda airport using U.S. airspace 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Japan Times
  28. ^ Chorus, Paul (2016). "Transit oriented development in Tokyo". Transit Oriented Development: Making it Happen (İngilizce). Routledge. ss. 245-258. ISBN 978-1-317-00732-6. 
  29. ^ "Revamping Tokyo's expressways could give capital a boost". Yomiuri Shimbun. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2012. 
  30. ^ "学校基本調査 令和２年度 高等教育機関《報告書掲載集計》 学校調査 大学・大学院 7 都道府県別 学校数及び学生数 | ファイル | 統計データを探す". 政府統計の総合窓口 (Japonca). 10 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  31. ^ "QS World University Rankings 2024: Top global universities". 27 Haziran 2023. 10 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  32. ^ "QS Best Student Cities Ranking 2024". Top Universities (İngilizce). 23 Mayıs 2024. 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2024. 
  33. ^ "Study in Tokyo". Top Universities (İngilizce). 31 Mayıs 2024. 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2024. 
  34. ^ 東京国立博物館 -トーハク-. "東京国立博物館 - Tokyo National Museum". www.tnm.jp (Japonca). 30 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2024. 
  35. ^ "The National Museum of Western Art and World Heritage Status | Search Details". Japan Tourism Agency,Japan Tourism Agency (İngilizce). 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2024. 
  36. ^ "パンダのぐうたらは生態的理由あり じゃあ人があくせく働くわけは？：朝日新聞デジタル". 朝日新聞デジタル (Japonca). 2 Nisan 2024. 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2024. 
  37. ^ "THE RAILWAY MUSEUM". www.railway-museum.jp. 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2024. 
  38. ^ Milner, Rebecca (2013). "Pocket Tokyo." 4th Edition. Lonely Planet Publications. 978-1-74220-581-6
  39. ^ Ozaki, Motoki (22 Haziran 2019). "About us. The Heart Of Performing Arts In Japan". New National Theatre, Tokyo. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2019. 
  40. ^ Perry, Chris (25 Nisan 2007). Rebels on the Bridge: Subversion, Style, and the New Subculture (Flash). Self-published (Scribd). 14 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2007. 
  41. ^ "Tokyo 'top city for good eating'". BBC News. 20 Kasım 2007. 17 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2008. 
  42. ^ "平成31年・令和元年東京都観光客数等実態調査｜統計・調査｜東京都産業労働局". 東京都産業労働局 (Japonca). 17 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  43. ^ 国・地域別外国人旅行者行動特性調査 - 東京都産業労働局 25 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Tokyo Metropolitan Government. 2020.
  44. ^ "Tokyo Luxury Hotels". Forbes Travel Guide (İngilizce). 25 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  45. ^ "Sister Cities (States) of Tokyo – Tokyo Metropolitan Government". 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2015. 
  46. ^ "NYC's Partner Cities". The City of New York. 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2015. 
  47. ^ "Seoul -Sister Cities [via WayBackMachine]". Seul Metropol Hükümeti (25 Nisan 2012 tarihinde arşivlenmiştir). 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2015. 
  48. ^ "Greater London Authority". 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikigezgin'de Tokyo ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
Wikimedia Commons'ta Tokyo ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tokyo&oldid=34161006" sayfasından alınmıştır