Yahudilikte eşcinsel evlilik - Vikipedi
Makale serilerinden Yahudiler ve Yahudilik |
---|
Etimoloji • Kim bir Yahudi'dir? |
Yahudilikte eşcinsel evlilik ve eşcinsellik, modern Yahudi mezhepleri içinde tartışma konusu ve bölünmelere sebep olmuştur. Yahudilerin yaygın görüşüne göre eşcinsel ilişki günahtır ve Tevrat'ta kesin olarak yasaklanmıştır. Bu görüş Ortodoks Yahudilik tarafından hâlen benimsenmiş olmasına rağmen aynı durum Yeniden yapılanmacı ve Reformist Yahudilik için geçerli değildir. Muhafazakâr Yahudilik, Aralık 2006'ya kadar Ortodokslar ile yanı görüşü benimsemesine rağmen bu zamandan sonra Yahudi Kanunları ve Standartları Komitesi çoğulculuk felsefesi altında çeşitli fikirler sunmuştur. Örneğin bir görüş Ortodoksların duruşunu benimserken bir başka görüş, bazı cinsel eylemlerde bulunulmadığı sürece daha liberaldir.
Çoğunluğu Yahudi olan İsrail'de 2006 yılında, eşcinsel resmî nikâh büyük çapta destek gördü,[1] İsrail Anayasa Mahkemesi, yurtdışında yapılan eşcinsel evliliklerin tanınmasına karar verdi. Dava, Kanada'da evlenen İsrailli beş erkek çift tarafından açılmıştı.[2] Verilen karar, evliliğin geçerli olup olmadığından ziyade evliliğin kayıtlara geçip geçmemesiyle ilgiliydi. Bugün İsrail'de, eşcinsel çiftler ve evli olmayan karşı cinsten çiftler, evli çiftlerle aynı haklardan yararlanmaktadır.
Yahudiliğin dalları
[değiştir | kaynağı değiştir]Reformist Yahudilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Reform Yahudilik Birliği (eski adıyla Amerikan İbrani Cemiyeti Birliği), eşcinsel birlikteliği evlilik tanımına dahil etmektedir.[3] Yahudi Yeniden yapılanmacı Federasyonu, seçeneği hahamlara bırakmaktadır.[4]
Muhafazakâr Yahudilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı Muhafazakâr Yahudiler eşcinsel birlikteliği evlilik olarak tanımlamayı reddeder fakat metinlerde cinsel açıdan aktif çiftlerin monogamist olması koşulu bulunduğundan, eşcinsel çiftlerin bağlılık törenleri düzenlemesine izin verir.[5]
Ortodoks Yahudilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Ortodoks Yahudilik, geleneksel Yahudi yasaklarına uyup aynı cinsiyetten kişilerin evlenmesi veya ilişkide bulunmasını kabul etmez.[6] ABD'deki Ortodoks Birlik, federal Anayasa'da yapılması düşünülen eşcinsel evliliği yasaklama değişikliğini desteklemişlerdir.[7] Buna rağmen geylerin dahil edilmesini savunan[8] ve hatta gey yaşam tarzını benimseyen ve Eşcinsel Haklarını destekleyen Ortodoks Yahudiler de bulunmaktadır.[9] Örneğin, hahamlığa seçildikten bir süre sonra gey yaşam tarzını benimseyen Ortodoks haham Steven Greenberg, resmî nikâh olarak eşcinsel evliliği desteklemektedir; dini nikâh açısından ise eşcinsel evlilik konusundan kararsız olup bu konu hakkında araştırma yapmaya niyetlidir.[10] Avustralya'da, Avustralasya Hahamlar Örgütü açık bir mektup yazıp eşcinsel evliliğin yasallaşmasına karşı olduklarını belirtmiştir. Avustralya Yahudi gazetesi Galus Australis'te Rachel Sacks-Davis, Yahudiliğin genelde evanjelist olmadığını ve bu hahamların din ile devlet işlerini ayırt edemediğini belirtip bu Ortodoks hahamları eleştirmiştir.[11] Avustralya Yahudi cemaatinin önemli bir üyesi olan David Werdiger, Sack-Davis'e cevap verip tartışmayı açmaz bir duruma getirdiğini belirtmiştir.[12]
Midraş'ta eşcinsel evlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Midraş, eşcinsel evlilikten bahseden az sayıdaki antik dini metinlerden biridir. Midraş'ta iki kez şöyle yazmaktadır:
"Rabbi Yosef adına Rabbi Huna dedi ki, 'Tufan nesli, bir adamın bir erkek ile veya bir hayvan ile birlikteliği için evlilik belgesi yazılana kadar yok olmamıştı.'"[13]
İsrail
[değiştir | kaynağı değiştir]Şubat 2009'da, Knesset üyesi Nitzan Horowitz, eşcinsel evlilik yasa tasarısını meclise sundu.[14]
Ağustos 2009'da yapılan ankete göre İsraillilerin %61'i eşcinsel evliliği desteklerken %31'i karşı çıkmıştır. Ayrıca, eşcinsel çiftlerin evlatlık edinmesini destekleyen %60'a karşı ankete katılanların %34'ü desteklememektedir.[1]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Homosexuality an Aberration for Many Israelis". 27 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ "International Herald Tribune - Israel's Supreme Court approves same-sex marriages performed abroad". 25 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ Union of American Hebrew Congregations, Civil Marriage for Gay and Lesbian Jewish Couples (adopted by the General Assembly 1997) [1] 26 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (visited January 20, 2008).
- ^ "FAQ's on Reconstructionist Approaches to Jewish ideas and Practices". Jewish Reconstructionist Federation. 2008. 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2008.
- ^ Committee on Jewish Law and Standards, Homosexuality, Human Dignity, & Halakhah: A Combined Responsum for the Committee on Jewish Law and Standards (approved by a majority of the Committee on Dec. 6, 2006) at http://www.rabbinicalassembly.org/docs/Dorff_Nevins_Reisner_Final.pdf 25 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (visited January 20, 2008)
- ^ Rabbi Tzvi Hersh Weinreb, Orthodox Response to Same-Sex Marriage, NY Jewish Week (Mar. 26, 2004) http://www.ou.org/public_affairs/article/ou_resp_same_sex_marriage/ 6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (visited January 20, 2008)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ "Do Black Hats Come in Pink? Orthodox Judaism finally begins to face gay rights." 12 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Steven I. Weiss, Slate.com
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ "Orthodox Rabbis Confuse Themselves with Evangelical Christians". 21 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ "Church & State". 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ Tekvin Rabbah 26:5; Levililer Rabbah 23:9
- ^ "Israeli Knesset To Consider Gay Marriage". 16 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.