حزب بعث سوسیالیست عرب (سوریه) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

حزب بعث سوسیالیست عرب – منطقه سوریه

حزب البعث العربی الاشتراکی – قطر سوریا
دبیر منطقهبشار اسد
هلال هلال (معاون)[۱]
بنیان‌گذاری۷ آوریل ۱۹۴۷؛ ۷۷ سال پیش (۱۹۴۷-07}})
ستاددمشق، سوریه
روزنامهالبعث[۲] و الثوره[۳][۴]
شاخه دانشجوییاتحادیه سراسری دانشجویان
پیشتازان بعث[۵]
شاخه جواناناتحادیه جوانان انقلابی[۶]
جناح شبه‌نظامیگردان‌های بعث (۲۰۱۲–۲۰۱۸)[۷][۸]
اعضای ثبت‌نام کردهبی‌تغییر ۱٫۲ میلیون (۲۰۱۰ حدود)[۹]
مرام سیاسینئوبعثیسم

سابق:

طیف سیاسیچپ افراطی[۴۶]
جبهه مردمیجبهه ملی پیشرو[۴۷]
وابستگی منطقه‌ایحزب بعث سوسیالیست عرب
شعار"وحدت، آزادی، سوسیالیسم" "زنده‌باد اعراب"[۴۸]
کرسی‌ها در
مجلس خلق
۱۶۷ از ۲۵۰
کرسی‌ها در
شورای وزیران
۸ از ۳۰
وبگاه


حزب بعث سوسیالیست عرب – منطقه سوریه (به عربی: حزب البعث العربي الاشتراكي – قطر سوريا) در سال ۱۹۴۷ به رهبری میشل عفلق، صلاح الدین البیطار و زکی ارسوزی در سوریه تأسیس شد. این حزب که خواهان رنسانس و رستاخیز و اتحاد جهان عرب در قالب یک کشور بود، شاخه‌هایی را در کشورهای مختلف تأسیس کرد که شاخهٔ عراق و شاخهٔ سوریه به مهم‌ترین و قدرتمندترین آن‌ها تبدیل شدند. با فرار بشار اسد از دمشق، حزب بعث سوریه منحل شد.

حزب بعث در سال ۱۹۶۳ در سوریه به قدرت رسید؛ امّا اختلافات داخلی بین اعضا باعث شد تا در سال ۱۹۶۶ گروهی از این اعضا که در شاخهٔ منطقه‌ای سوریه متمرکز شده بودند، علیه حکومت سوریه و شاخهٔ ملّی (فراکشوری) حزب بعث کودتا کرده و حکومت را به دست گیرند. از این زمان، اختلاف بین شاخهٔ سوریه و شاخهٔ عراق حزب نیز اوج گرفت و دو سال بعد شاخهٔ عراقی حزب هم به ایجاد سازمان مستقلی با نام «حزب بعث» اقدام کرد که رقابت و دشمنی سختی با شاخهٔ سوری داشت.

دیدگاه

[ویرایش]

بعثیسم آمیزه‌ای از ناسیونالیسم عربی، سوسیالیسم و علایق ضد امپریالیستی بود. شعار آن «اتحاد، آزادی، سوسیالیسم» (وحده، حریه، اشتراکیه) خواهان اتحاد عربی و آزادی از قید کنترل و دخالت غیر اعراب است. دکترین حزب بعث عمدتاً توسط میشل عفلق که به‌ویژه تحت تأثیر اندیشه‌های آندره‌ ژید، رومن رولان، آناتول فرانس، مارکس و نیچه قرار داشت، تدوین شده است. البته میشل عفلق پس از کودتای شاخهٔ سوریه حزب بعث از کشور فرار کرد و پس از به قدرت رسیدن حزب بعث در عراق به عنوان رهبر فکری جریان بعثی به مقام تشریفاتی دبیرکل حزب بعث عراقی‌ها انتخاب شد.

سوسیالیسم بعث بر پایهٔ همکاری و تعاون قشرهای اجتماعی استوار است، نه براساس جنگ و مبارزهٔ طبقاتی. از این رو، بعثی‌ها با سوسیالیسم علمی مخالفند و اصولاً سوسیالیسم را نوعی ناسیونالیسم می‌دانند که به اعراب امکان می‌دهد تا نیروهای بالقوهٔ خود را به ظهور برسانند. بعث به جدایی دین از سیاست معتقد است و اهمیتی که به اسلام می‌دهد، صرفاً از دیدگاه قومی و فرهنگی است. حزب بعث همچنین از تندروترین جناح‌های ضد اسرائیل دنیای عرب به حساب می‌آید.

تاریخچه

[ویرایش]

جنبش بعثی در ۱۹۴۴ در دمشق به صورت اتحادیه مخفی دانشجویان و روشنفکران جوان به رهبری میشل عفلق مسیحی سوری و صلاح بیطار مسلمان سنّی سوری تشکیل شد و هدف آن برانداختن تسلط فرانسه بر سوریه بود. این جنبش پس از استقلال سوریه علنی شد و یک برنامهٔ اصلاحات ارضی ملایم را اعلام کرد و با اقتدار سیاسی و اقتصادی زمین‌داران بزرگ و بازرگانان ثروتمند دمشق و حلب به مبارزه برخاست.

اکرم حورانی (چپ) و میشل عفلق در سال ۱۹۵۷ میلادی.

حزب اصلی بعث در ۷ آوریل ۱۹۴۷ در نتیجهٔ ادغام جنبش عربی بعث، به رهبری عفلق و البیطار و بعث عربی به رهبری ارسوزی تأسیس شد. این حزب به سرعت در کشورهای عربی از جمله عراق و سوریه شاخه‌هایی تأسیس کرد. حزب بعث در ۱۹۵۳ با «حزب سوسیالیست سوریه» (حزب الاشتراکیه) به رهبری اکرم حورانی یکی شد و این دو حزب سوسیالیست بعث عربی را تشکیل دادند. این حزب ابتدا از پان عربیسم تندرو رهبران انقلاب ۱۹۵۲ مصر سخت جانبداری می‌کرد و یکی از عوامل اتحاد سوریه و مصر به صورت جمهوری متحد عربی بود و در روزگار حکومت عبدالکریم قاسم در عراق با او کشمکش‌های سخت و خونین داشت؛ ولی پس از منحل شدن تمام حزب‌ها در جمهوری متحد عرب، حزب بعث، به‌خصوص جناح اکرم حورانی، به مخالفت با جمال عبدالناصر پرداخت و پس از منحل شدن جمهوری متحد عربی در ۱۹۶۱، اندک‌اندک قدرت را در سوریه به‌ دست گرفت و از ۱۹۶۳ حزب حاکم بر سوریه شد.

حزب بعث در سال ۱۹۶۴ میلادی، در سوریه دست به ملّی کردن بسیاری از مؤسسات و کارخانه‌ها زد و با اخوان‌المسلمین درگیر شد.

یادداشت‌ها

[ویرایش]
  1. ↑ Sources:[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰]
  2. ↑ [۲۳][۲۴]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "Syria Comment". Archived from the original on 4 February 2015. Retrieved 4 February 2015.
  2. ↑ David Commins; David W. Lesch (2013). Historical Dictionary of Syria. Scarecrow Press. p. 252. ISBN 978-0-8108-7966-9.
  3. ↑ "Syria". Arab Press Network. Archived from the original on 25 August 2012. Retrieved 21 July 2012.
  4. ↑ Tucker, Spencer; Roberts, Priscillia Mary (2008). The Encyclopedia of the Arab-Israeli Conflict: A Political, Social, and Military History. ABC-CLIO. pp. 183–184. ISBN 978-1-85109-841-5.
  5. ↑ "Syria's Conflicting Powers Develop Separate Education Curriculums". Atlantic Council. 23 December 2015. Retrieved 31 December 2017.
  6. ↑ أحدث أخبار وفعالیات منظمة اتحاد شبیبة الثورة (The latest news and events of the Revolutionary Youth Union).
  7. ↑ Edward Dark (14 March 2014). "Pro-regime Sunni fighters in Aleppo defy sectarian narrative". Al Monitor. Retrieved 20 March 2014.
  8. ↑ "Source: The "Tiger" Cancels the Contracts of 6500 of Its Troops throughout Syria". Enab Baladi. 20 September 2018. Retrieved 31 August 2019.
  9. ↑ "Profile: Syria's ruling Baath Party". BBC. 9 July 2012. Retrieved 13 August 2019. Many posts in the public sector, the military and government were generally reserved for Baathists, which helped boost party membership. By 1981, some 375,000 people had joined the party. By 2010, this number had reportedly risen to 1.2 million - nearly 10% of the population.
  10. ↑ Batatu, Hanna (1999). Syria's Peasantry, the Descendants of Its Lesser Rural Notables, and Their Politics. Chichester, West Sussex, UK: Princeton University Press. pp. 283–284. ISBN 0-691-00254-1.
  11. ↑ Korany, Baghat; Dessouki, Ali (2010). The Foreign Policies of Arab States: The Challenge of Globalization. American University in Cairo Press. pp. 423–424. شابک ‎۹۷۸−۹۷۷−۴۱۶−۳۶۰−۹.
  12. ↑ Viorst, Milton (1995). Sandcastles: The Arabs in Search of the Modern World. Syracuse University Press. p. 146. شابک ‎۹۷۸−۰۲۲۴۰۳۳۲۳۷.
  13. ↑ Meininghaus, Esther (2016). "Introduction". Creating Consent in Ba'thist Syria: Women and Welfare in a Totalitarian State. I. B. Tauris. pp. 1–33. ISBN 978-1-78453-115-7.
  14. ↑ M. Choueiri, Youssef; M. Moghadem, Valentine (2008). "22: Modernizing Women in the Middle East". A Companion to the History of the Middle East. West Sussex, UK: Wiley Blackwell. pp. 427. ISBN 978-1-4051-8379-6.
  15. ↑ K. Wilber, P. Jameson, Charles, Kenneth; Gottheil, Fred (1982). "Iraqi and Syrian Socialism: An Economic Appraisal". Socialist Models of Development. Oxford, England: Pergamon Press. pp. 825–836. ISBN 0-08-027921-X.
  16. ↑ Heydemann, Steven (1999). "4: Building the Institutions of Populist Authoritarian Rule". Authoritarianism in Syria: Institutions and Social Conflict. New York: Cornell University Press. pp. 84–104. ISBN 0-8014-2932-3.
  17. ↑ Kahne, Z. Giele, Hilda, Janet; M. Moghadem, Valentine (2019). "5: Women, Employment, and Social Change in the Middle East and North Africa". Women's Work and Women's Lives: The Continuing Struggle Worldwide. New York: Routledge. pp. 89–90. ISBN 978-0-8133-0636-0.
  18. ↑ Moaddel, Mansoor (2005). "Introduction: Sociological Theories of Ideology and Cultural Change". Islamic Modernism, Nationalism, and Fundamentalism: Episode and Discourse. Chicago, USA: University of Chicago Press. pp. 6–7. ISBN 0-226-53332-8.
  19. ↑ T. Hunter, Malik, Shireen, Huma (2005). Modernization, Democracy, and Islam. Praegar Publishers. pp. 106–107. ISBN 0-275-98511-3.
  20. ↑ Lane, Redissi, Jan-Erik, Hamadi (2009). "13: Islam and Politics: Where the Principal Difficulty of Post-modernity Lies". Religion and Politics: Islam and Muslim Civilization (2nd ed.). Surrey, England: Ashgate. p. 188. ISBN 978-0-7546-7418-4.
  21. ↑ Heydemann, Stevem; Perthes, Volker (2000). "5: State Building, National Security and War Preparation in Syria". War, Institutions, and Social Change in the Middle East. Berkeley and Los Angeles, California, USA: University of California Press. pp. 151–156. ISBN 0-520-22421-3.
  22. ↑ Suerbaum, Magdalena (2021). "1: Being a man vis-a-vis Militarization, War and the Uprising". Masculinities and Displacement in the Middle East: Syrian Refugees in Egypt. New York: I.B Tauris. pp. 23–52. ISBN 978-1-83860-404-2.
  23. ↑ Umit Ungor, Ugur (2020). "1: Introduction". Paramilitarism: Mass Violence in the Shadow of the State (1st ed.). Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. pp. 1–21. ISBN 978-0-19-882524-1.
  24. ↑ Fleischman, Luis (2021). "3: Arab World and the Peace Process". The Middle East Riddle: A Study of the Middle East Peace Process and Israeli-Arab Relations in Current Times. New Academia Publishing. ISBN 978-1-73339-808-4. LCCN 2020922086.
  25. ↑ Solomon, Christopher (2022). In Search of Greater Syria: The History and Politics of the Syrian Social Nationalist Party. New York, NY 10018, USA: I.B. Tauris. pp. 43, 56, 70. ISBN 978-1-83860-640-4.{{cite book}}: نگهداری CS1: موقعیت (link)
  26. ↑ Awad, Ziad (27 January 2023). The 2022 Syrian Local Elections: A Leadership Rooted in Regime Networks. Via dei Roccettini 9, I-50014 San Domenico di Fiesole (FI) Italy: European University Institute. p. 11. doi:10.2870/52247. ISBN 978-92-9466-358-0.{{cite book}}: نگهداری CS1: موقعیت (link)
  27. ↑ Guirguis, Laure; Rey, Matthieu (2020). "Free Elections versus Authoritarian Practices: What Baathists Fought For". Arab Lefts: Histories and Legacies, 1950s-1970s. Edinburgh EH8 8PJ, UK: Edinburgh University Press. pp. 57–75. ISBN 978-1-4744-5423-0.{{cite book}}: نگهداری CS1: موقعیت (link)
  28. ↑ Phillips, Christopher (2020). The Battle for Syria: International Rivalry in the New Middle East. London, UK: Yale University Press. p. 11. ISBN 978-0-300-21717-9.
  29. ↑ Atassi, Karim (2018). Syria, the Strength of an Idea: The Constitutional Architectures of Its Political Regimes. New York, NY 10006, USA: Cambridge University Press. pp. 259–262, 382. doi:10.1017/9781316872017. ISBN 978-1-107-18360-5.{{cite book}}: نگهداری CS1: موقعیت (link)
  30. ↑ Atassi, Karim (2018). Syria, the Strength of an Idea: The Constitutional Architectures of Its Political Regimes. New York, NY 10006, USA: Cambridge University Press. pp. 262, 344. doi:10.1017/9781316872017. ISBN 978-1-107-18360-5.{{cite book}}: نگهداری CS1: موقعیت (link)
  31. ↑ C. Tucker, Spencer (2015). "Baath party". U.S. Conflicts in the 21st Century. Vol. 1. California, USA: ABC-CLIO. pp. 135, 136. ISBN 978-1-4408-3878-1.
  32. ↑ The Israel Economist. Vol. 26–27. University of Minnesota: Kollek & Son, Limited. 1970. p. 61. The ideology propounded by the Ba'ath changed completely. The accent on Arab nationalism was discarded as was moderate socialism. Their place was taken by Syrian nationalism and extreme left-wing ideas verging on communism.
  33. ↑ "Syrian nationalism is all about masculinity". The Conversation. 13 December 2017. Retrieved 19 July 2023. And just as these ideas are at the forefront of the Syrian conflict, they will be very familiar to any ordinary Syrian. Assad’s invigorated nationalism is a highly amplified and intensified version of the same nationalist ideology that we have all experienced over the last four decades.
  34. ↑ Nisan, Mordechai (2017). "5: Syria: The Occupation of Lebanon". Politics and War in Lebanon: Unraveling the Enigma. 711 Third Avenue, New York, NY 10017, USA: Routledge. pp. 93–116. ISBN 978-1-4128-5667-6.{{cite book}}: نگهداری CS1: موقعیت (link)
  35. ↑ Galvani, John (February 1974). "Syria and the Baath Party". MERIP Reports (25): 3–16. doi:10.2307/3011567. JSTOR 3011567 – via JSTOR.
  36. ↑ Roberts, David (2015). The Ba'ath and the creation of modern Syria (Routledge Library Editions: Syria ed.). Abingdon, Oxon: Routledge. pp. 83, 140, 153. ISBN 978-0-415-83882-5. history of Syria shows that they were not enough to reconcile Islamic ideas of political obligation and the notion of a secular state...Neo-Ba'thists had brought in sectarianism and Marxist theory and had wrung from 'Aflaq the concessions to their views in the Muntalaqat.
  37. ↑ Al-Maaloli, Dr. Raymon (28 April 2016). The Ideology of Authority: 50 Years of Education in Syria [إیدیولوجیة السلطة: خمسون عاماً علی التعلیم فی سوریا]. Fikra Forum: An initiative of The Washington Institute for Near East Policy. Policy Analysis Articles & Op-Eds. "Syria’s 1973 constitution makes this connection explicit... Article 21 of the constitution defines the purpose of the educational system as, “Creating a socialist nationalist Arab generation which is scientifically minded and attached to its history and land, proud of its heritage, and filled with the spirit of struggle to achieve its nation's objectives of unity, freedom, and socialism, and to serve humanity and its progress. ”"
  38. ↑ CIA. "SYRIA'S RULERS AND THEIR POLITICAL ENVIRONMENT" (PDF). Retrieved 22 January 2024.
  39. ↑ "Baʿath Party". Britannica. 2020. The Baʿath Party espoused nonalignment and opposition to imperialism and colonialism...
  40. ↑ "How Is Syria Ruled?". The Washington Institute.
  41. ↑ "Syria - The Baath Party Apparatus". countrystudies.us.
  42. ↑ Al-Shami, Leila; Meckfessel, Shon (1 August 2023). "Why the US Far Right Loves Bashar al-Assad".
  43. ↑ Wieland, Carsten (June 2007). "SYRIA'S CHALLENGES AFTER THE ELECTION YEAR IS BASHAR AL-ASAD PART OF THE PROBLEM OR PART OF THE SOLUTION IN THE MIDDLE EAST?". Papel Politico. 12 (1): 209–236.
  44. ↑ Walt, Stephen (1987). "3:From the Baghdad Pact to the Six Day War". The Origins of Alliances. Cornell University Press. pp. 87–88. ISBN 978-0-8014-9418-5. yet another coup d'etat in Syria in February 1966 ousted the old guard of the Ba'th Party... and gave a radical faction (subsequently dubbed the neo-Ba'th) undisputed power. Abandoning the traditional goal of Arab unity, the new leaders proclaimed a radical socialist platform at home and a commitment to violent revolutionary activity abroad..
  45. ↑ * El-attrache, Mohammed (1973). The Political Philosophy of Michel Aflaq and the Ba'th Party in Syria. Norman, Oklahoma, USA: University of Oklahoma. pp. 160–177. hdl:11244/3545.
  46. ↑ منابع متعدد:
    • Cavoški, Jovan (2022). Non-Aligned Movement Summits: A History. UK: Bloomsburry. p. 101. ISBN 978-1-350-03209-5. Syria, headed by the radical leftist Baath Party overtly challenged Nasser's leadership credentials by highlighting his diminished revolutionary spirit.
    • I. Dawisha, Adeed (1980). "3: External and Internal Setting". Syria and the Lebanese Crisis. London, UK: Macmillan Press Ltd. p. 45. ISBN 978-1-349-05373-5. The change has been particularly marked under Asad. He has created a fairly popular Presidential regime: radical left, the most advanced socialist regime in the Arab world, it is progressively widening the frame to include more peasants and labourers.
    • The Israel Economist. Vol. 26–27. University of Minnesota: Kollek & Son, Limited. 1970. p. 61. The ideology propounded by the Ba'ath changed completely. The accent on Arab nationalism was discarded as was moderate socialism. Their place was taken by Syrian nationalism and extreme left-wing ideas verging on communism.
    • Abadi, Jacob (2004). Israel's Quest for Recognition and Acceptance in Asia: Garrison State Diplomacy. London, UK: Frank Class Publishers. p. 22. ISBN 0-7146-5576-7. radical left-wing Ba'ath party in Syria.
    • S. Abu Jaber, Kamel (1966). The Arab Ba'th Socialist Party: History, Ideology and Organization. Syracuse, New York, USA: Syracuse University Press. pp. xii–xiii, 33–47, 75–97. LCCN 66-25181. The leadership now in control of Syria does not represent the gamut of the Ba'th party. It is composed mainly of extreme leftists vesting almost exclusive authority in the military wing of the party.
    • Hopwood, Derek (2013). Syria 1945-1986: Politics and Society. Routledge. pp. 45–46, 73–75, 90. doi:10.4324/9781315818955. ISBN 978-1-317-81842-7. The period 1963 to 1970 when Asad finally succeeded was marked ideologically by uncertainty and even turbulence. It was a period of transition from the old nationalist politicians to the radical socialist Baathis.. struggle between ‘moderates’ and radicals was centred on the dispute whether to impose a radical left wing government and a social revolution on Syria or to follow a more moderate Arab unionist course which would possibly appease opponents of the Baath. The radicals largely held the upper hand and worked to strengthen the control of the party over the state.
    • Phillips, Christopher (2020). The Battle for Syria: International Rivalry in the New Middle East. London, UK: Yale University Press. p. 11. ISBN 978-0-300-21717-9. In 1963.. the socialist Ba’ath Party, seized power. The radical left wing of the party then launched an internal coup in 1966, initiating accelerated land reform
    • Mikhaĭlovich Vasilʹev, Alekseĭ (1993). Russian Policy in the Middle East: From Messianism to Pragmatism. University of Michigan, USA: Ithaca Press. pp. 63, 76. ISBN 978-0-86372-168-7. Syrian Baathist version of Arab nationalism and socialism offered plenty of points of contact with Soviet policy.. when the left-wing Baathist faction led by Nureddin Atasi came to power, accelerated Syria’s rapprochement with the Soviet Union.. for the USSR Syria remained an uneasy ally whose actions were beyond control, often unpredictable and the cause of complications. The ultra-leftist slogans originating from Damascus (such as a "people’s war") were not received enthusiastically in Moscow. Mustafa Tlas, the new Syrian chief of staff, was a theoretician of guerrilla warfare and had even translated works by Che Guevara who was not particularly popular among the Soviet leaders."
    • Climent, James (2015). World Terrorism: An Encyclopedia of Political Violence from Ancient Times to the Post-9/11 Era (2nd ed.). New York: Routledge. p. 383. ISBN 978-0-7656-8284-0. influence of different views, came from the more radical left-wing nationalist groups. These groups included.. Syria's Ba'ath party which seized power in Damascus in 1963
  47. ↑ Elizabeth O'Bagy (7 June 2012). "Syria's Political Struggle: Spring 2012" (Backgrounder). ISW. Retrieved 26 October 2014.
  48. ↑ Perthes, Volker (1997). The Political Economy of Syria Under Asad. I.B. Tauris. p. 156. شابک ‎۱−۸۶۰۶۴−۱۹۲-X.
  49. ↑ بخش تحقیقات فدرال (۲۰۰۴). Syria: A Country Study. Kessinger Publishing. p. 215. شابک ‎۹۷۸−۱−۴۱۹۱−۵۰۲۲−۷.
  • آشوری، داریوش؛ دانشنامهٔ سیاسی، تهران، انتشارات مروارید، چاپ چهارم، ۱۳۷۶، ص. ۶۳–۶۴.
  • آقا بخشی، علی و افشاری‌راد، مینو؛ فرهنگ علوم سیاسی، تهران، مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشور، چاپ سوم، ۱۳۷۶، ص. ۳۱.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=حزب_بعث_سوسیالیست_عرب_(سوریه)&oldid=40785483»