28 Pułk Artylerii Pancernej – Wikipedia, wolna encyklopedia

28 Pułk Artylerii Pancernej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1944

Rozformowanie

1949

Nazwa wyróżniająca

Saski[a]

Tradycje
Kontynuacja

28 pułk czołgów

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Mikołaj Zubkow

Organizacja
Numer

JW 1576[1][2]

Dyslokacja

Śrem[3]

Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Rodzaj wojsk

wojska pancerne

Podległość

2 Armia WP
Poznański Okręg Wojskowy[3]

Odznaczenia
Działo pancerne SU-85

28 Saski Pułk Artylerii Pancernej[b][c] – oddział broni pancernej ludowego Wojska Polskiego

Formowanie i zmiany organizacyjne

[edytuj | edytuj kod]

Sformowany na podstawie rozkazu dowódcy Armii Polskiej w ZSRR nr 00127 z 5 lipca 1944 jako jednostka odwodu Naczelnego Dowództwa WP.

Po zakończeniu działań wojennych pułk stacjonował w Śremie.

Rozkaz Dowódcy Wojsk Lądowych Nr 0013/Panc z 22 kwietnia 1949 nakazywał Dowódcy OW-IV w terminie do 1 lipca 1949 rozformować 28 Pułk Artylerii Pancernej. Zgodnie z rozkazem pułk miał przekazać 21 SU-85 wraz z załogami do 9 pułku czołgów, a 3 SU-85 do filii centralnej składnicy sprzętu pancernego w Elblągu[4].

Żołnierze pułku

[edytuj | edytuj kod]
Dowódcy pułku;
  • ppłk Mikołaj Zubkow (25 października 1944 r. do końca wojny)

Oficerowie

Struktura organizacyjna

[edytuj | edytuj kod]

Etat 010/462

Samochód pancerny dowództwa BA-64

Dowództwo i sztab

  • 4 x baterie artylerii pancernej
  • kompania fizylierów
  • plutony: dowodzenia, saperów, zaopatrzenia bojowego, remontu, transportowy, sanitarny
  • drużyna gospodarcza

Stan etatowy:

żołnierzy – 318 (oficerów – 62, podoficerów – 101, szeregowych – 155)

sprzęt:

  • działa samobieżne SU-85 – 21
  • samochód pancerny BA-64 – 1
  • samochody – 43
  • motocykle – 2

Działania bojowe

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo działał jako jednostka odwodu Naczelnego Dowództwa, następnie na czas walk na Pomorzu, pod Wrocławiem oraz w operacji łużyckiej i praskiej został podporządkowany dowódcy 2 Armii Wojska Polskiego i przeszedł w jej szeregach cały szlak bojowy[5]. Za udział w wojnie odznaczony srebrnym krzyżem orderu Virtuti Militari[6]. 9 sierpnia 1946 roku grupa operacyjna pułku walczyła w miejscowości Horn koło Kościana z oddziałem zbrojnego podziemia "Kościuszki". Zginął jeden żołnierz GO i dwóch partyzantów.

Kamuflaż i oznakowanie wozów

[edytuj | edytuj kod]

Wozy bojowe malowano farbą olejną koloru ciemnozielonego. Poszczególne pojazdy mogły różnić się odcieniem, a nawet i kolorem. Jeśli okoliczności tego wymagały, malowano pojazdy w nieregularne plamy różnej wielkości i kształtu. Obok podstawowego koloru wykorzystywano brąz, czerń lub piaskowy. Taki sposób malowania stosowano jednak sporadycznie. Zimą wozy bojowe malowano na biało, tzw. bielidłem. Biel nakładano bezpośrednio na ochronną farbę zieloną, przy czym pokrywano nią albo cały pojazd, albo też tylko część jego powierzchni, tworząc nieregularne plamy deformujące kształt. Zamiast farby mogło być używane wapno[7].

Na wieży malowano orła. Stylizowany, aczkolwiek znacznie uproszczony kształt orła wzorowany był na orle piastowskim. Wysokość orła wahała się od 20 do 40 cm[8].

Oznakowanie taktyczne

Numery taktyczne pułku[9]:

dowódca — 801

  • samochód pancerny BA-64 — 100
  • 1 bateria — 811, 812, 813, 814, 815
  • 2 bateria — 821, 822, 823, 824, 825
  • 3 bateria — 831, 832, 833, 834, 835
  • 4 bateria — 841, 842, 843, 844, 845
  1. Rozkaz Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego nr 180 z 19.08.1945 → Stąpor 1965 ↓, s. 1002
  2. W literaturze występują również nazwy pułk artylerii samobieżnej oraz pułk artylerii samochodowej
  3. W początkowym okresie istnienia pułk w nazwie używał numeru 23. Przyczyną był błąd drukarski w rozkazie organizacyjnym.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP Nr 053/Org. z 30.03.1946 roku
  2. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  3. a b Kajetanowicz 2005 ↓, s. 428.
  4. Piotrowski 2003 ↓, s. 143.
  5. Komornicki 1987 ↓, s. 205.
  6. Kaczmarek 1980 ↓, s. 369.
  7. Komornicki 1987 ↓, s. 109.
  8. Komornicki 1987 ↓, s. 109-110.
  9. Komornicki 1987 ↓, s. 119.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960 : skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń ;Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 3, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek kawalerii, wojsk pancernych i zmotoryzowanych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07419-4.
  • Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy. Przekształcenia organizacyjne 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2003. ISBN 83-88542-53-2. OCLC 830528040.
  • Kazimierz Kaczmarek: Polacy na polach Łużyc. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1980. ISBN 83-11-06464-4.
  • [red.] Stanisław Stąpor: Organizacja i działania bojowe ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Szkolenie, przegrupowania i działania bojowe 2 Armii WP. Wybór materiałów źródłowych. Tom III. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.