3 Północnolubelska Brygada AL – Wikipedia, wolna encyklopedia

2 Północnolubelska Brygada AL im. Jana Hołoda

Orzełek Armii Ludowej
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	początek lipca 1944
Rozformowanie	27 lipca 1944
Dowódcy
Pierwszy	kpt. Jan Piątek
Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj wojsk	oddział partyzancki
Podległość	II Obwodu Armii Ludowej
Skład	patrz tekst

3 Północnolubelska Brygada Armii Ludowej – związek partyzancki Armii Ludowej sformowany w lasach parczewskich w lipcu 1944 na bazie nowosformowanego 2 Batalionu AL.

Brygada sformowana została na początku lipca 1944 rozkazem dowódcy Obwodu II, ppłk Grzegorza Korczyńskiego ps. Korczyński. Jednostka była brygadą tylko z nazwy, de facto stanowiło ją kilka działających samodzielnie oddziałów w różnych częściach Lubelszczyzny, które miały zostać scalone z 2 baonem co przerwała gwałtowna operacja Armii Czerwonej i wyzwolenie ziemi lubelskiej^[1].

Trzonem brygady stał się 2 Batalion wydzielony z Brygady im. Kościuszki operujący w północnym regionie Obwodu Lubelskiego^[2]. Liczył ok. 130 partyzantów^[3].

Dowódca brygady i batalionu:

• kpt. Jan Piątek

Oddział „Armaty”

• Dowódca: por. Aleksander Ligięza ps. „Grisza”, „Armata” (poległ 24.5.1945 r. w walce z NSZ na terenie pow. Puławskiego)

Oddział powstał we wrześniu 1941 z inicjatywy Józefa Ligięzy, od lutego 1942 w lesie, wkrótce potem scalił się z GL. Po śmierci Ligięzy 24 maja 1943 dowództwo przejął jego syn Aleksander (jeden z pierwszy odznaczonych Krzyżem Grunwaldu^[4]. Między majem a lipcem 1944 oddział wchodził w skład 1 Brygady po czym odkomenderowano go do nowo tworzonej 3 Brygady.

Oddział „Starego” (im. Feliksa Dzierżyńskiego) (od, połowy 1942 r.)

• Dowódca: Konstanty Mastalerz ps. „Stary”

Powstał w maju 1942 na Zamojszczyźnie.

Oddział Specjalny Obdowu II (od końca maja 1944 r.)

• Dowódca: por. Gustaw Alef-Bolkowiak ps. „Bolek”
• Z-ca d-cy ds. politycznych: por. Włodzimierz Gensiorski ps. „Anatoli” (poległ 12.7.1944 r. w Łaziskach pod Opolem Lubelskim w czasie ataku na zajęty przez Niemców folwark)

Oddział powstał w maju 1944, kadrę dowódczą objęli byli partyzanci 5 Batalionu im. Jana Hołoda, którzy oddzielili się od jednostki po bitwie rąblowskiej. Czasowo oddział podlegał 1 Brygadzie po czym odkomenderowano go do nowo tworzonej 3 Brygady. Liczył ok. 100 osób^[5]

Oddział dywersyjny „Bolka”

• Dowódca: por. Bolesław Drabik ps. „Bolek”, „Klonowiecki”

Powstała w czerwcu 1943, we wrześniu weszła w skład 6 Batalionu.

Oddział Straży Chłopskiej im. Bartosza Głowackiego

• Dowódca: st. sierż. Paweł Niewinny ps. „Bartosz”
• Oficer oświatowy: kpr. Władysław Kańczugowski ps.„Żwirko”
• Dowódca plutonu szturmowego: plut. Kazimierz Kmieć ps. „Kazik”

Oddział „Heńka Lubelaka”

• Dowódca: ppor. Henryk Szymański ps. „Heniek Lubelak”

Oddział „Małego Ryśka”

• Dowódca: ppor. Ryszard Płowaś ps. „Mały Rysiek” (siedemnastolatek, jeden z pierwszych oficerów^[6] Krzyża Grunwaldu)

Wydzielony z 1 Brygady im. Ziemi Lubelskiej.

Oddział „Zająca”

• Dowódca:
  • sierż. Czesław Olszewski ps. „Zając” (poległ 22.7.1944 r. w Dzlerzkowicach pow. Kraśnik)
  • Jan Dorsz ps. „Jędruś” (po wyzwoleniu poległ w walce z antykomunistycznym podziemiem na terenie pow. Opole Lub.)

Wydzielony z 1 Brygady im. Ziemi Lubelskiej.

Oddzlal „Marynarza”

• Dowódca: sierż. Jan Owczarz ps. „Marynarz”

Polowa Szkoła Oficerska

• Komendant szkoły: por. Edward Jędrzejowski ps. „Baryka”

PSO umieszczono w lesie pod Ostrowem Lubelskim, otwarcie kursu miało miejsce 5 lipca, pluton szkolny podzielony na trzy drużyny liczył ok. 30 ludzi.

Pluton żandarmerii

• Dowódca: sierż. Jerzy Kilanowicz ps. „Maciej”
• Szef plutonu: Bazyli Abramiuk ps. „Dziadek”

Grupa „Murzyna”

• Dowódca: por. Ryszard Postowicz ps. „Murzyn”

Powstała w 1942 na bazie lubelskich kolejarzy. Początkowo do jej zadań należała: dywersja, wywiad, likwidacja kolaborantów, przerzut ludzi i broni do oddziałów leśnych, ochrona punktu radiowego w Lublinie. W lipcu 1944 przeszła do Lasów Parczewskich.

Grupa „Pilota”

• Dowódca: st. sierż. Jan Błażejczyk ps. „Pilot”

Grupa „Cygana”

• Dowódca: Gustaw Król ps. „Cygan”

Grupa „Kozaka”

• Dowódca — Jan Jakubczyk ps. „Kozak”

Oddział łącznikowy „Janowskiego”

• Dowódca: ppor. Andrzej Pajdo ps. „Andrzej”

Oddział PSzP przybyły w styczniu 1944 pod dowództwem Leona Kasmana.

• Józef Bolesław Gara, Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942-45
• Kazimierz Satora, Emblematy, godło i symbole GL i AL
• Gustaw Alef-Bolkowiak, Gorące dni
• Mieczysław Wieczorek, Armia Ludowa: powstanie i organizacja 1944-1945

• p
• d
• e

Gwardia Ludowa – Armia Ludowa

Organizacje	Armia Ludowa Gwardia Ludowa Połączone Siły Zbrojne AL, PAL i KB Związek Walki Młodych
Organizacje powiązane	Polska Partia Robotnicza Krajowa Rada Narodowa Grupa Inicjatywna PPR Bojowa Organizacja Ludowa Polska Wojskowa Organizacja Rewolucyjna Polski Sztab Partyzancki Rewolucyjne Rady Robotniczo-Chłopskie „Młot i Sierp” Stowarzyszenie Przyjaciół ZSRR Związek Walki Wyzwoleńczej Robotniczo-Chłopska Organizacja Bojowa Rewolucyjna Grupa Inteligencji Socjalistycznej „Świt”
Oddziały	Grupa Operacyjna im. Tadeusza Kościuszki Batalion im. Czwartaków 1 Brygada AL im. Ziemi Kieleckiej 1 Brygada AL im. Ziemi Lubelskiej 1 Brygada AL Ziemi Krakowskiej 2 Brygada AL „Świt” 2 Brygada AL im. Jana Hołoda 3 Brygada AL im. gen. Józefa Bema 3 Północnolubelska Brygada AL Brygada AL „Synowie Ziemi Mazowieckiej” Brygada AL im. Tadeusza Kościuszki Brygada AL im. Wandy Wasilewskiej 10 Brygada AL „Zwycięstwo” 11 Brygada AL „Wolność” Promieniści
Akcje zbrojne	Zamachy Gwardii Ludowej na Café Club Akcje ekspropriacyjne GL Bitwa pod Zalezianką Powstanie zamojskie Zamachy Gwardii Ludowej na kina dla Niemców Zamach Gwardii Ludowej na kolumnę SA Bitwa pod Kochanami Obrona gajówki Małachów Bitwa pod Rąblowem Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej (Bitwa na Porytowym Wzgórzu) Powstanie warszawskie Obrona Republiki Pińczowskiej (Bitwa o Skalbmierz, Potyczka pod Baranowem) Bitwa pod Pokrytkami Bitwa pod Ewiną Bitwa pod Gruszką Potyczka pod Chotczą
Walki bratobójcze	Potyczka pod Stefanówką Potyczka pod Skrobaczowem Bitwa pod Rząbcem
Odznaczenia	Krzyż Grunwaldu
Upamiętnienie i pieśni	Grób członków Sztabu AL na skwerze Hoovera w Warszawie Pomnik Partyzanta w Warszawie Gdy naród do boju Marsz Gwardii Ludowej Pieśń Partyzantów Lubelszczyzny
Historia	Mord w Drzewicy Pogrom w Ludmiłówce Pogrom w Kraśniku Mord pod Borowem Mord w Pardołowie Zbrodnia w Owczarni Rodzina Nalazków