Airbus A320 – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł od 2023-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Airbus A320

Airbus A320-200
Dane podstawowe
Państwo	Francja
Producent	Airbus (EADS)
Typ	pasażerski
Załoga	2 osoby
Historia
Data oblotu	22 lutego 1987
Lata produkcji	od 1988
Liczba egz.	10 200 (stan na 31 stycznia 2022)[1]
Liczba wypadków  • w tym katastrof	41 23
Dane techniczne
Napęd	2 × CFM56-5, 2x CFM International LEAP-1A, 2 × IAE V2500 lub 2x Pratt & Whitney 1100G
Ciąg	110 kN
Wymiary
Rozpiętość	33,91 m
Długość	37,57 m
Szerokość kadłuba	3,95 m
Wysokość	11,76 m
Powierzchnia nośna	122,6 m²
Masa
Startowa	73 000 kg
Zapas paliwa	23 860 l
Osiągi
Prędkość maks.	0,71 Ma (ok. 871 km/h)
Prędkość przelotowa	0,68 Ma (ok. 828 km/h)
Pułap	12 000 m
Zasięg	5700 km
Rozbieg	2090 m
Dane operacyjne
Liczba miejsc
do 180
Użytkownicy
easyJet, China Southern Airlines, China Eastern Airlines, United Airlines, Air France, Lufthansa, British Airways, AirAsia, Wizz Air, Air Moldova AirCorsica, FlyBosnia
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

Airbus A320 – pasażerski samolot średniego zasięgu produkowany przez przedsiębiorstwo Airbus. Jest pierwszym samolotem pasażerskim wyposażonym w cyfrowy układ sterowania lotem fly-by-wire. Samolot ten został oblatany 22 lutego 1987, a rok później 28 marca 1988 odbył swój pierwszy lot komercyjny w barwach Air France. Airbus A320 jest bazowym modelem samolotów A318, A319 i A321. Samolot ten jest bezpośrednią odpowiedzią europejskiego producenta na amerykańskiego Boeinga 737.

W 2010 roku rozpoczęto prace nad następcą rodziny A320 – Airbus A320neo, którego dostawy rozpoczęto w 2016 roku. Samoloty pierwszej generacji były w tym czasie sprzedawane pod nazwą A320ceo.

Airbus po odniesieniu sukcesu pierwszej jego konstrukcji Airbus A300, podjął decyzję o budowie nowego samolotu pasażerskiego, który miał być następcą popularnego Boeinga 727. Nowy samolot miał charakteryzować się podobną konfiguracją kabiny i niskimi kosztami eksploatacyjnymi. Airbus A320 miał za zadanie zaprezentować najnowocześniejszą technologię, wyprzedzającą takie samoloty jak 727 czy 737-300/400/500. W lutym 1981 r. przedstawiciele Airbusa zaprezentowali po raz pierwszy model A320.

Określając parametry tego samolotu konstruktorzy postawili sobie za zadanie zastosowania najnowocześniejszych technologii, takich jak:

• cyfrowy układ lotu fly-by-wire
• nowoczesną awionikę typu glass cockpit (EFIS)
• centralny układ zarządzania lotem

a także o 50% większym zasięgiem niż Boeing 727 i zastosowaniu nowoczesnych materiałów kompozytowych.

Nowością była dwuosobowa załoga oraz system sterowania cyfrowego fly-by-wire^[2].

Pierwszym klientem Airbusa A320 stał się narodowy przewoźnik Francji – Air France. W roku 1983 Airbus zebrał zamówienia na 80 maszyn, a w 1984 rozpoczął oficjalne prace nad tą konstrukcją. W lutym 1987 nastąpił pierwszy oblot tego samolotu, a rok później, w 1988 otrzymał certyfikat. Europejski producent tegoż samolotu w listopadzie 1989 r. oficjalnie podjął prace nad powiększonym modelem A320, który został nazwany A321. Nowy model różnił się od swojego pierwowzoru większą pojemnością i zasięgiem. Oblot A321 nastąpił w marcu 1993 r., a certyfikat uzyskał w grudniu tego samego roku. Airbus dostrzegł też potrzebę na rynku samolotu o mniejszej pojemności, dlatego wprowadził na rynek kolejny samolot z rodziny A320; był nim A319. Model ten charakteryzował się największym zasięgiem z całej rodziny A320 i niższymi kosztami eksploatacyjnymi niż Boeing 737. W sierpniu 1995 r. nastąpił oblot nowego Airbusa A319, a certyfikat i pierwsza dostawa odbyła się w kwietniu 1996 r. Rok później, w czerwcu 1997 r. zaprezentowano kolejną modyfikację konstrukcji A319 wprowadzając model A319 Corporate Jet. Wersja ta jest przystosowana do prywatnych lotów kontynentalnych. Oblot A319CJ nastąpił w październiku 1998, a pierwsza dostawa nastąpiła w grudniu. W 1999 r. podjęto decyzję o budowie najmniejszego z całej rodziny samolotów przedsiębiorstwa Airbus, model A318. Tego samego roku nastąpiła też dostawa 1000. samolotu Airbusa z rodziny A320. Odbiorcą był pierwszy użytkownik A320 – Air France. Przekazany model to Airbus A319, który stał się 87. samolotem Airbusa użytkowanym przez narodowego przewoźnika Francji. W grudniu 2001 r. został oblatany A318, a certyfikaty odebrał w maju 2003 r. W listopadzie 2005 roku nastąpiła prezentacja Airbusa A318 Elite, będącego kolejną odmianą samolotu, przeznaczoną do lotów prywatnych.

9 czerwca 2012 roku Airbus poinformował, że od 1988 rodzina A320 wylatała 120 milionów godzin i przewiozła siedem miliardów ludzi^[3].

Airbusy A318/A319/A321 są wytwarzane w niemieckiej fabryce mieszczącej się w Hamburgu, natomiast w zakładach we francuskiej Tuluzie powstaje pierwowzór całej rodziny Airbus A320. Elementy kadłuba do zakładów są transportowane przy pomocy specjalnej wersji Airbusa A300 – modelu A300-600ST 'Beluga'.

Airbus A320s będzie również produkowany na potrzeby rynku azjatyckiego w Chinach w mieście Tiencin w latach 2009–2012. Europejski producent oficjalnie zapowiedział, na konferencji prasowej w dniu 26 października 2006, przeniesienie produkcji A320 z Tuluzy do Hamburga celem obniżenia kosztów produkcji i tym samym przystosowania mocy produkcyjnych w Tuluzie do budowy największego samolotu pasażerskiego świata; Airbusa A380.

25 września 2012 do Air China dostarczono setnego A320 zmontowanego w Chinach^[4]. 3 grudnia 2012 rodzina A320 otrzymała certyfikat EASA nowych wingletów, reklamowanych przez producenta jako Sharklet^[5]. 21 grudnia 2012 AirAsia odebrała pierwszy A320 z Sharkletami^[6].

Od końca 2012 roku tempo produkcji rodziny A320 wynosi 42 samoloty miesięcznie, aktualnie jest to najliczniej produkowany odrzutowiec pasażerski^[7]. 12 października 2020 roku linie lotnicze Middle East Airways odebrały w Tuluzie w obecności prezesa linii dziesięciotysięczny egzemplarz samolotu z rodziny A320 - była to maszyna o numerze seryjnym MSN10000 typu A321neo^[8].

Rodzina A320 zabiera od 100 do 200 pasażerów w zależności od modelu i jest skierowana na rynek samolotów o krótkim i średnim zasięgu, a także jest konkurentem takich maszyn jak Boeing 717, Boeing 737, Boeing 757 czy McDonell Douglas MD-80/90.

Airbus A319 jest samolotem zabierającym 124 w 2-klasowej konfiguracji kabiny, dysponuje zasięgiem 6800 km. Jest drugim modelem najchętniej kupowanym przez przewoźników. Największym jego użytkownikiem jest EasyJet, będący konkurentem Ryanair, który używa Boeingów 737.

 Osobny artykuł: Airbus A319.

Model A319 konkuruje z Boeingiem 737-700.

Airbus A319CJ (Corporate Jet) jest wersją o wydłużonym zasięgu – do 12 000 km, posiadającą luksusowe wnętrze przystosowane do przewozu 39 osób. Samolot został zaprojektowany z myślą o klientach korporacyjnych i przedsiębiorstwach świadczących usługi biznesowych lotów. A319CJ jest odpowiednikiem Boeing Business Jet (modyfikacja Boeinga Boeing 737-700). Użytkują go również odbiorcy wojskowi, u których A319CJ służą m.in. do transportu osobistości, a dzięki modyfikacji kabiny, także do transportu pomocy ofiarom trzęsień ziemi czy huraganów.

Airbus A319LR jest wersją posiadającą 48 foteli wyłącznie w klasie biznes. Dysponuje zasięgiem 8300 km i jest wykorzystywana np. przez Lufthansę do lotów między Niemcami a USA.

Qatar Airways zażyczyła sobie wersję z 110 miejscami.

Odwieczny konkurent Airbusa, amerykański Boeing, zaoferował swoim klientom podobną do A319LR, wersję samolotu 737-700ER.

Airbus A320 to najpopularniejszy model z całej rodziny A320. Jest najczęściej wybieranym samolotem przez tanie linie lotnicze, jednak największymi jego operatorami są tradycyjni, duzi i średni przewoźnicy. Samolot ten był produkowany zarówno w wersji 100 jak i 200, a różnice polegały głównie na długości zasięgu. A320 jest odpowiednikiem Boeinga 737-800 czy McDonnell Douglasa MD-90. Pierwszymi użytkownikami byli Air France i British Airways. A320 jest pierwszym zaprojektowanym samolotem z całej rodziny A320 Family.

Airbus A321 to najdłuższy z całej rodziny A320 samolot. Posiadający miejsce dla 200 pasażerów w jednoklasowej konfiguracji kabiny, podobnie jak A320 posiada dwie wersje 100 i 200. Wersja 100 posiada zasięg 4300 km i silniki o ciągu 138kN, natomiast wersja 200 posiada zasięg 5500 km i silniki o ciągu 147 kN.

 Osobny artykuł: Airbus A321.

Jego amerykańskimi odpowiednikami są Boeing 737-900/-900ER i Boeing 757-200.

Airbus A318 będący najmniejszym samolotem europejskiego producenta, jest konkurentem dla amerykańskiego Boeinga 737-600. Zabiera na pokład 107 pasażerów w 2 – klasowej konfiguracji kabiny i dysponuje zasięgiem 6000 km. Do tej pory został zamówiony w 90 sztukach.

 Osobny artykuł: Airbus A318.

Airbus A318 Elite jest to odmiana najmniejszego samolotu Airbusa (A318), przystosowana do lotów kontynentalnych, będąca konkurentem dla takich samolotów jak Gulfstream 550 czy Bombardier Global Express. A318 Elite zabiera na pokład 14-18 osób. Od 2009 roku A318 obsługuje regularne połączenie British Airways z Londyn-City do Nowego Jorku w konfiguracji 32 foteli klasy biznes.

W 2006 roku Airbus rozpoczął prace nad przyszłym następcą modelu A320, wstępnie nazwanym Airbus NSR lub New Short-Range aircraft^[9]. Samolot zastępujący A320 miał nosić oznaczenie A30X. W 2007 roku prezes Airbus North America President Barry Eccleston ogłosił, iż nowy samolot pojawi się najwcześniej w 2017 roku^[10], natomiast w styczniu 2010 roku dyrektor operacyjny Airbus John Leahy(inne języki) przyznał, że w pełni nowy wąskokadłubowy samolot z dużym prawdopodobieństwem nie pojawi się wcześniej niż w 2024 lub 2025 roku^[11].

 Z tym tematem związana jest kategoria: Katastrofy lotnicze z udziałem samolotu Airbus A320.

• Boeing 717
• Boeing 737
• Boeing 757-200
• Airbus A220
• Boeing 727
• Embraer E-Jets
• Tu-204

• Samoloty niezapomniane modele. Warszawa: Grupa Wydawn. Foksal, 2013. ISBN 978-83-280-0077-3. OCLC 881384238.

• Oficjalna strona producenta. airbus.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-13)].
• Airliners.net: History and pictures of the A320 family,
• A320 baza wypadków. airdisaster.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)].
• A320 series program suppliers at Airframer.com
• List of A320 currently flying