Barbara Ludwiżanka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Barbara Ludwiżanka
Imię i nazwisko	Barbara Ludwig, Barbara Hańcza
Data i miejsce urodzenia	24 stycznia 1908 ; Stanisławów
Data i miejsce śmierci	26 października 1990 ; Warszawa
Zawód	aktorka
Współmałżonek	Władysław Hańcza
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Barbara Ludwiżanka (ur. 24 stycznia 1908 w Stanisławowie, zm. 26 października 1990 w Warszawie) – polska aktorka teatralna i filmowa.

Kariera

Pochodziła z lwowskiej rodziny o tradycjach artystycznych. Jej rodzice, Adam Ludwig (1875–1952) i Wanda Hendrich (1885–1961), byli pedagogami i śpiewakami operowymi. Ukończyła Szkołę Aktorską przy Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu. Na teatralnej scenie debiutowała już w 1924 w Teatrze Polskim w Poznaniu, którego aktorką pozostała do roku 1937; z wyjątkiem lat 1930–1934, kiedy to grała w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie. W 1937 przeniosła się do Łodzi, gdzie do wybuchu II wojny światowej występowała w Teatrze Miejskim. W czasie II wojny światowej przebywała w Warszawie. Została aresztowana i wywieziona na roboty przymusowe do III Rzeszy. Po wojnie i powrocie do kraju związała się ponownie z Teatrem im. J. Słowackiego w Krakowie (lata 1945–1947). W sezonie 1947–1948 grała po raz kolejny w Łodzi. Od 1948 występowała już tylko w teatrach Warszawy; w latach 1948–1965 w Teatrze Polskim, a następnie w latach 1965–1983 w Teatrze Współczesnym.

Na ekranie pojawiła się już w latach 20 XX w. Po II wojnie ś. do ról filmowych powróciła dopiero w 1963 roku. Swoje najsłynniejsze filmowe kreacje stworzyła w Sublokatorze (1966; reż. Janusz Majewski), Nocach i dniach (1975; reż. Jerzy Antczak), i epizod w Seksmisji (1983; reż. Juliusz Machulski). Wielokrotnie występowała w audycjach Polskiego Radia oraz w spektaklach Teatru Telewizji.

Życie prywatne

Była drugą żoną aktora Władysława Hańczy. Małżeństwo trwało do śmierci Hańczy w 1977. Para nie miała dzieci.

Została pochowana wraz z mężem na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 167-3-3)^[1].

Filmografia

Milionowy spadkobierca (1928) jako prezeska klubu tępicielek łowców posagów
Gwiaździsta eskadra (1930)
Ubranie prawie nowe (1963) jako Weronika Binkowska, matka Róży
Godzina pąsowej róży (1963) jako Genowefa, gosposia
Sublokator (1966) jako Maria Orzechowska
Piękny był pogrzeb, ludzie płakali (1967) jako Marcinkowska, wdowa po profesorze
Poradnik matrymonialny (1967) jako matka Roksany
Duch z Canterville (1967) jako Patrycja Otis, matka Virginni
Zwariowana noc (1967) jako guwernantka Róża
Bardzo starzy oboje (1967) jako Balbina
Zjazd rodzinny (1968; film węgierski; oryginalny tytuł - Keresztelo) jako teściowa Menyherta
Tabliczka marzenia (1968) jako ciotka Ludki
Piąta rano (1969) jako babcia
Jak zdobyć pieniądze, kobietę i sławę (1969) jako pani Klara
Dzięcioł (1970) jako żona mjr. Przebóg-Łaskiego, teściowa Stefana
Portfel (1970) jako Zofia Kwiatkowska, żona Łukasza
150 na godzinę (1971) jako "światowa" pani
Kłopotliwy gość (1971) jako matka Piotrowskiego
Chłopi (1971-72; serial TV) jako Jagustynka
Chłopi (1973) jako Jagustynka
Chłopcy (1973) jako hrabina de Profundis
Domy z deszczu. Impresja z Konstantego Paustowskiego (1975) jako Marfusza
Noce i dnie (1975) jako Jadwiga Ostrzeńska, matka Barbary
Noce i dnie (1977; serial TV) jako Jadwiga Ostrzeńska, matka Barbary
Granica (1977) jako Ziembiewiczowa, matka Zenona
Wiśnie (1979) jako Julia
Ciosy (1980) jako matka Teresy
07 zgłoś się (1976-87; serial TV) jako wdowa Izabella Wrońska z Czajkowskich (w odc. 10. pt. Grobowiec rodziny von Rausch z 1981)
Seksmisja (1983) jako Julia Novack, najstarsza starowinka w Azylu Zasłużonej Starości
Wedle wyroków twoich... (1983) jako stara Żydówka w areszcie
Ceremonia pogrzebowa (1984) jako Michasia Cendrowska, gosposia
Inna wyspa (1986) jako staruszka, pensjonariuszka zakładu
Koniec świata (1988)

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1977)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1965)
Złoty Krzyż Zasługi (11 lipca 1955)^[2]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[3]

Nagrody

Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za całokształt twórczości aktorskiej (1985)
Srebrny Hugo na III Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Chicago – nagroda za najlepszą rolę kobiecą w filmie Sublokator w reż. Janusza Majewskiego (1967)
Nagroda Główna na VI Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Panamie za najlepszą rolę kobiecą w filmie Sublokator (1967)
Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji (1967)

Przypisy

↑ Cmentarz Stare Powązki: Władysław Hańcza, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-06-13] .
↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki” - wymieniona jako Barbara Hańcza.
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wymieniona jako Hańcza Barbara.

Bibliografia

Barbara Ludwiżanka w bazie IMDb (ang.)
Barbara Ludwiżanka w bazie Filmweb
Barbara Ludwiżanka w bazie filmpolski.pl
Barbara Ludwiżanka, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .

[1] Cmentarz Stare Powązki: Władysław Hańcza, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-06-13] .

[2] M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki” - wymieniona jako Barbara Hańcza.

[3] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wymieniona jako Hańcza Barbara.

[1]

[2]

[3]