Brzozówka (powiat krakowski) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Brzozówka
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

krakowski

Gmina

Zielonki

Wysokość

ok. 294–400 m n.p.m.

Liczba ludności (31.12.2023)

690[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-088[3]

Tablice rejestracyjne

KRA

SIMC

0344136

Położenie na mapie gminy Zielonki
Mapa konturowa gminy Zielonki, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Brzozówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Brzozówka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Brzozówka”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Brzozówka”
Ziemia50°10′36″N 19°53′29″E/50,176667 19,891389[1]

Brzozówkawieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zielonki.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krakowskiego.
Integralne części miejscowości: Brzozówka Owczarska, Zielona Droga[4].

W Brzozówce mieści się ośrodek zdrowia, do którego należą miejscowości takie jak Przybysławice, Owczary, Korzkiew, Grębynice. W 2007 r. zostało wybudowane boisko.

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa wsi ma charakter topograficzny lub zdrobniały[5]. Pierwsza wzmianka o Brzozówce (pierwotnie Wola Brzozowska) datowana jest na rok 1400 - Wola dicta Brzoszowca. Opis zdarzenia z roku 1454 wskazuje z kolei, iż nazwa wsi pochodzi od karczmy zwanej Brzozówka oraz że wieś mogła powstać poprzez wytyczenie jej ze starszej, sąsiedniej wsi, zaś jej pierwsi mieszkańcy byli czasowo zwolnieni z ponoszenia danin[6]. Inne nazwy wsi występujące w źródłach to: Vola Brzoszowka, Volicza Brzosowca, Wola Brzoszowa, Wolicza Brzowka, Volycza Brzowca, Brzozowca alias Wolya, Brzoszowca, Brzorzowka, Vola Brozowka, Brzezowka, Brzozoska, Brzowka, Brzozowka.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Brzozówka położona jest przy drodze wojewódzkiej nr 794 (KrakówSkała)[7], w południowo-wschodniej części Wyżyny Olkuskiej (341.32) należącej do makroregionu Wyżyna Krakowsko-Częstochowska (341.3), w podprowincji Wyżyna Śląsko-Krakowska (341)[8].

Zachodnia i środkowa część miejscowości[a], położona w dolinie potoku Korzkiewka, lewego dopływu Prądnika[7], znajduje się w otulinie Ojcowskiego Parku Narodowego. Część wschodnia położona jest w otulinie dwóch parków krajobrazowych – Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego[b] oraz Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie[c][9].

Pod względem administracyjnym wieś zlokalizowana jest w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w północnej części gminy Zielonki, około 13 km w linii prostej na północ od centrum Krakowa. Graniczy z następującymi miejscowościami[7][10]:

Biorąc pod uwagę powierzchnię wynoszącą 214,73 ha[11] Brzozówka jest średnią co do wielkości miejscowością gminy Zielonki, zajmującą 4,42% jej obszaru[7][12][e].

Najwyżej położony punkt wsi znajduje się w jej północnej części, w miejscu w którym ul. Krakowska (droga wojewódzka nr 794) przecina granicę miejscowości, na wysokości około 400 m n.p.m., podczas gdy położony najniżej na jej krańcu zachodnim, w Dolinie Korzkiewki (w miejscu trójstyku granic Brzozówki, Korzkwi i Grębynic), na wysokości około 294 m n.p.m.[7][10]

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Liczba mieszkańców Brzozówki w okresie ostatnich dwudziestu lat zwiększyła się o ponad 50%, osiągając poziom 690 osób w roku 2023.

Źródła danych oraz rodzaje (nazwy) i terminy spisów, jeśli dostępne:

Komunikacja

[edytuj | edytuj kod]

Brzozówka leży przy drodze wojewódzkiej 794 na odcinku między Krakowem a Skałą. Linia autobusowa MPK nr 337 i 937 zapewnia połączenie z Krakowem.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Obszar położony na zachód od drogi wojewódzkiej nr 794.
  2. Obszar położony na wschód od drogi wojewódzkiej nr 794 i na północ od ul. Topolowej.
  3. Obszar położony na wschód od drogi wojewódzkiej nr 794 i na południe od ul. Topolowej.
  4. Według rejestru TERYT Świńczów i Niebyła to dwie odrębne wsie w gminie Skała. Świńczów jest odrębną miejscowością od 1 stycznia 2015 rok zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 4 grudnia 2014 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazw obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1832)
  5. Granice miejscowości pokrywają się z granicami sołectwa.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11814
  2. a b Strona gminy Zielonki - Ludność. [dostęp 2024-01-23].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 101 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Wyżga 2009 ↓, s. 34.
  6. Wyżga 2009 ↓, s. 45.
  7. a b c d e Wydawnictwo COMPASS: Mapa turystyczna gminy Zielonki. [dostęp 2021-11-29].
  8. Brzozówka na mapie Geoserwisu GDOŚ >> Warstwa: Mezoregiony fizycznogeograficzne. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2021-11-29].
  9. Brzozówka na mapie Geoserwisu GDOŚ >> Warstwa: Formy ochrony przyrody. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2021-11-29].
  10. a b Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-11-29].
  11. Strona gminy Zielonki: struktura powierzchni wg sołectw. [dostęp 2021-11-29].
  12. Geoportal krajowy >> Warstwa: Państwowy Rejestr Granic. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-11-21].
  13. a b Wyżga 2009 ↓, s. 79.
  14. Wyżga 2009 ↓, s. 107.
  15. Wyżga 2009 ↓, s. 135.
  16. a b GUS Bank Danych Lokalnych - dane dla jednostek terytorialnych. [dostęp 2021-07-08].
  17. BIP gminy Zielonki - informacje o jednostkach pomocniczych. [dostęp 2021-07-07].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]