Czernelica – Wikipedia, wolna encyklopedia
Czernelica, ruiny kościoła dominikańskiego | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Obwód | |||
Powierzchnia | 30,40 km² | ||
Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||
Nr kierunkowy | +380 3430 | ||
Kod pocztowy | 78112 | ||
Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego | |||
Położenie na mapie Ukrainy | |||
48°48′N 25°25′E/48,800000 25,416667 |
Czernelica – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim. W 2001 roku liczyło 1884 mieszkańców.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość została założona pod koniec XVI wieku.
W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Czernelica w powiecie horodeńskim województwa stanisławowskiego.
9 maja 1937 w Czernelicy przy udziale starosty Leona Rutkowskiego odsłonięto tablicę upamiętniejącą Polską Organizację Wojskową[2].
W latach 1943–1945 z rąk nacjonalistów ukraińskich z OUN - UPA zginęło 62 Polaków[3].
W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi polska rodzina Ustjanowskich udzieliła pomocy Menachemowi Scharffowi, Mordechajowi Sziklerowi i Szymonowi Tauberowi. W 1965 roku Instytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu głowie rodziny, Ignacemu Ustjanowskiemu, tytułu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W 1991 roku nagrodę tę przyznano także jego żonie Bronisławie i dzieciom - Czesławowi i Urszuli Okułowskiej[4]. W 1985 roku Jad Waszem przyznał również tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Helenie Szumlańskiej i jej córkom Czesławie oraz Walerii Stefanczyk z d. Szumlańskiej[5].
W 1989 liczyło 2055 mieszkańców[6].
W 2013 liczyło 1700 mieszkańców[7].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- ruiny zamku warownego[8]
- kościół późnorenesansowy pw. św. Antoniego - ufundowany wraz klasztorem dominikanów przez wojewodę bracławskiego Michała Jerzego Czartoryskiego i jego żonę Eufrozynę z d. Stanisławską w 1661 r., murowany, z herbem Czartoryskich nad portalem. Po likwidacji dominikanów w wyniku kasaty józefińskiej stał się kościołem parafialnym. Konsekrowany w 1833 r. Zamieniony na magazyn w 1948 r. Zniszczony w wyniku pożaru w 2007, obecnie opuszczony i popadający w coraz większą ruinę[9][10].
- zamek[8] w Zarwanicy[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.36
- ↑ Uroczystość P. 0. W. w Czernelicy. Odsłonięcie pamiątkowej tablicy. „Wschód”. Nr 49, s. 5, 30 maja 1937.
- ↑ Henryk Komański , Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański , Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 108, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661 .
- ↑ Ustjanowski Ignacy & Ustjanowska Bronisława ; Son: Czesław ; Daughter: Okułowska Urszula (Ustjanowska). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-21]. (ang.).
- ↑ Szumlańska Helena ; Daughter: Czesława ; Daughter: Stefanczyk Waleria (Szumlańska). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-05-29]. (ang.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
- ↑ a b Władysław Łozińskim Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku, 1903, str. 98
- ↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski, Artur Grossman: Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu.... Kraków: Wyd. Bezdroża, 2005, s. 314-15. ISBN 83-921981-6-6.
- ↑ o, Czernelica – klasztor dominikanów [online], Instytut Polski w Kijowie, 19 kwietnia 2019 [dostęp 2023-04-09] (pol.).
- ↑ Zarwanica (1), fol. Czernelicy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 427 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Czernelica z Chmielową, Andruchówką, Kosówką, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 816 .
- Zamek w Czernelicy
- Czernelica na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)
- Zamek w Czernelicy na filmie z drona, 2018.