Dolina Dolnej Odry – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dolina Dolnej Odry
Ilustracja
Dolina Dolnej Odry koło wsi Krajnik Dolny
Mapa regionu
Zasięg regionu w obrębie Polski
Prowincja

Niż Środkowoeuropejski

Podprowincja

Pobrzeża Południowobałtyckie

Makroregion

Pobrzeże Szczecińskie

Mezoregion

Dolina Dolnej Odry

Zajmowane
jednostki
administracyjne

Polska:
woj. zachodniopomorskie
Niemcy:
Meklemburgia-Pomorze Przednie, Brandenburgia

Nad Odrą w Krajniku Dolnym
Dolina Dolnej Odry z lotu ptaka
Iński Nurt i Jezioro Dąbie
Międzyodrze
Odnoga Odry – Łarpia otaczająca wyspę Polickie Łąki w Policach
Ujście Odry do Zalewu Szczecińskiego (Roztoka Odrzańska)
Dolina Dolnej Odry w okolicach Gartz
Dolina Dolnej Odry w okolicach Widuchowej

Dolina Dolnej Odry (313.24, niem. Unteres Odertal) – mezoregion Pobrzeża Szczecińskiego. Zajmuje dolinę rzeki Odry od okolic Cedyni aż po Zalew Szczeciński koło Stepnicy. Jej długość wynosi ok. 95 km, o szerokość od 2 do 12 km[1].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Dolina Dolnej Odry składa się z następujących fragmentów:

Miasta

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowości turystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Komunikacja

[edytuj | edytuj kod]

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Strategiczne położenie (bliskość morza, transport rzeczny, szlaki kupieckie, ośrodki miejskie) już od wczesnego średniowiecza powodowało ścieranie się na tych terenach wpływów pomorskich, polskich i niemieckich (w tym pruskich i brandenburskich), a także w mniejszym stopniu szwedzkich i duńskich. Obszar penetracji przez plemiona słowiańskie głównie Pomorzan i Wkrzan. W 972 r. miała miejsce Bitwa pod Cedynią. Dziesięć wieków później na tym terenie posuwał się front tzw. operacji berlińskiej. Największy wpływ na dzisiejszy kształt i wygląd doliny miał okres Prowincji Pomorze, kiedy przekopano liczne kanały, wybudowano budowle hydrotechniczne i przystosowano część obszaru do celów przemysłowych, rolnictwa, hodowli i żeglugi[4][5].

Ochrona przyrody

[edytuj | edytuj kod]

Na terenach zalewowych dominują ekosystemy bagien i mokradeł. Na zboczach i na innych terenach niezalewanych wytworzyły się ekosystemy łąkowe (w tym siedliska kserotermiczne) i leśne. Na obszarach przylegających do Doliny duże kompleksy leśne: Puszcza Bukowa, Puszcza Goleniowska, Puszcza Piaskowa i Puszcza Wkrzańska. Wody śródlądowe, torfowiska, bagna, łąki i zarośla Doliny Dolnej Odry tworzą ciekawą mozaikę siedlisk, będącą ostoją ptaków o randze europejskiej i terenem szczególnie ważnym dla ptaków wodno-błotnych, które występują tu w olbrzymich koncentracjach, np. na jesiennym zlotowisku zbiera się do 9000 żurawi. Jedna z najważniejszych w skali kraju ostoi bielika. Występują tu co najmniej 34 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej i 14 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi. Występuje tu również bogata fauna innych zwierząt kręgowych (w tym łosie i bobry).

Jednym z pionierów popularyzacji ochrony przyrody na terenach Doliny był niemiecki przyrodnik Paul Robien. Obecnie na terenie Doliny utworzono Międzynarodowy Park Dolina Dolnej Odry celem ochrony unikatowej w skali europejskiej fauny i flory rozlewisk Odry. Tworzy go Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry wraz z niemieckim Parkiem Narodowym Doliny Dolnej Odry (niem. Nationalpark Unteres Odertal). W południowej części zlokalizowano Cedyński Park Krajobrazowy. Dolina Dolnej Odry objęta jest ochroną europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000. Wyznaczono tu obszar specjalnej ochrony ptakówDolina Dolnej Odry” (PLB320003), a także specjalne obszary ochrony siedlisk: „Dolna Odra” (PLH320037) i „Ujście Odry i Zalew Szczeciński” (PLH320018). Zgodnie z obowiązującą procedurą obydwa obszary posiadają obecnie status obszarów mających znaczenie dla wspólnoty[6][7].

Rezerwaty i pomniki przyrody:

Inne formy ochrony przyrody:

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Obszar rozwoju turystyki wodnej, szczególnie predysponowany do uprawiania żeglarstwa i spływów kajakowych. Na przystaniach organizowane są także rejsy małymi statkami oraz wodolotem na trasie SzczecinŚwinoujście[8][9]. Liczne szlaki turystyczne i punkty widokowe.

Punkty widokowe

[edytuj | edytuj kod]

Szlaki turystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Liczne szlaki turystyczne wyznaczono w obrębie wzgórz i tarasów przylegających do Doliny, zarówno po polskiej jak i niemieckiej stronie[10].

Panoramy

[edytuj | edytuj kod]
Panorama części obszaru: Długi Ostrów (wyspa) oraz Odra (Domiąża) – ujście do Roztoki Odrzańskiej
Panorama części obszaru: Długi Ostrów (wyspa) oraz Odra (Domiąża) – ujście do Roztoki Odrzańskiej
Panorama Doliny ze Wzgórz Krzymowskich w okolicach Zatoni Dolnej
Panorama Doliny ze Wzgórz Krzymowskich w okolicach Zatoni Dolnej

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Dolina Dolnej Odry (The Lower Odra Valley, Das Untere Odertal), tekst i zdjęcia: Marek Cichoń,Soft Vision, Szczecin 2007, ISBN 978-83-921646-5-4

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. według Google Earth
  2. Mapa Super Mapa – Okolice Szczecina, 1:75 000, ExpressMap, 2009
  3. Mapa Atlas Wojskowy Twojego Regionu – Arkusz 6 (Szczecin) i Arkusz 12 (Gryfino), 1:100 000, WZK, 2009
  4. Pomorze Zachodnie poprzez wieki. J.M. Piskorski (red.). Wydawnictwo Zamku Książąt Pomorskich, Szczecin 1999
  5. Historia Pomorza. Gerard Labuda (red.). T. 1. Cz. 1 i 2. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1969
  6. Pobrzeża Południowobałtyckie – Dolina Dolnej Odry – Opis – Polska Przyroda – Polska.pl. [dostęp 2012-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-12)].
  7. obszary Natura 2000
  8. Domena wodolot.info.pl jest utrzymywana na serwerach nazwa.pl
  9. Wodolot w Szczecinie! nowy transport wodny. [dostęp 2012-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-21)].
  10. Szlaki Turystyczne woj. Zachodniopomorskiego

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]